AQI
Sign In

By signing in or creating an account, you agree with Associated Broadcasting Company's Terms & Conditions and Privacy Policy.

Delhi Blast: ఢిల్లీ పేలుడులో ఉపయోగించిన ప్రమాదకరమైన తెల్ల రసాయనం ఏమిటి?

Delhi Blast: భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా, అమ్మోనియం నైట్రేట్ నిల్వ, నిర్వహణ ప్రాంతాలు పూర్తిగా అగ్ని నిరోధకంగా ఉండాలి. భద్రతా కారణాల దృష్, దీనిని ఓడరేవులలో నిల్వ చేయడానికి అనుమతి లేదు. అమ్మోనియం నైట్రేట్‌ను బ్యాగ్ రూపంలో మాత్రమే దిగుమతి చేసుకోవడానికి అనుమతి ఉంది.

Delhi Blast: ఢిల్లీ పేలుడులో ఉపయోగించిన ప్రమాదకరమైన తెల్ల రసాయనం ఏమిటి?
Subhash Goud
|

Updated on: Nov 12, 2025 | 10:25 AM

Share

Delhi Blast Ammonium Nitrate: రాజధాని ఢిల్లీలో జరిగిన భారీ పేలుడులో అమ్మోనియం నైట్రేట్ వాడినట్లు వెల్లడైంది. ఈ రసాయనాన్ని ఎరువులు, పారిశ్రామిక పేలుడు పదార్థాల తయారీలో ఉపయోగిస్తారు. దీని ఉత్పత్తి, అమ్మకం, నిల్వను నియంత్రించడానికి భారత ప్రభుత్వం కఠినమైన నియమాలను రూపొందించింది. పెట్రోలియం, పేలుడు పదార్థాల భద్రతా సంస్థ (PESO) నుండి లైసెన్స్ పొందడం తప్పనిసరి. అలాగే ఈ చట్టాన్ని ఉల్లంఘించినందుకు జైలు శిక్ష, జరిమానా విధించే నిబంధన ఉంది.

సోమవారం రాజధాని ఢిల్లీలో జరిగిన భారీ కారు పేలుడులో చాలా మంది మృతి చెందారు. అమ్మోనియం నైట్రేట్ అటువంటి పేలుడు పదార్థాల ఉత్పత్తిలో ముఖ్యమైన పదార్థం. భారతదేశంలో అమ్మోనియం నైట్రేట్ ప్రధానంగా ఎరువులు, పారిశ్రామిక పేలుడు పదార్థాలలో ఉపయోగిస్తారు. ఈ ముఖ్యమైన రసాయనం ఉత్పత్తి వ్యాపారంలో అనేక చిన్న, పెద్ద కంపెనీలు ఉన్నాయి. అమ్మోనియం నైట్రేట్ పేలుడు లక్షణాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, భారత ప్రభుత్వం దాని ఉత్పత్తి, అమ్మకం, నిల్వ, రవాణాను నియంత్రించడానికి కఠినమైన నియమాలను రూపొందించింది.

ఇది కూడా చదవండి: EPFO: ఉద్యోగులకు ఇది కదా కావాల్సింది.. ఈపీఎఫ్‌వో సంచలన నిర్ణయం!

ఇవి కూడా చదవండి

అమ్మోనియం నైట్రేట్ నియమాలు 2012 ప్రకారం.. దాని ఏ రకమైన ఉపయోగంకైనా పెట్రోలియం, పేలుడు పదార్థాల భద్రతా సంస్థ (PESO) నుండి లైసెన్స్ పొందడం తప్పనిసరి. అదనంగా దాని ఉత్పత్తికి పారిశ్రామిక లైసెన్స్ కూడా అవసరం. భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా దాని నిల్వ నిర్దిష్ట నియమాల ద్వారా నిర్వహిస్తారు. వీటిలో అగ్ని నిరోధక స్థలం, తగినంత అగ్ని భద్రతా సౌకర్యాల అవసరం ఉన్నాయి. ఓడరేవులలో దాని నిల్వ నిషేధించబడింది. లైసెన్స్ లేకుండా ఎవరైనా దీనిని ఉపయోగిస్తే కఠినంగా శిక్షిస్తారు.పేలుడు పదార్థాల చట్టం 1884 ప్రకారం జరిమానా విధిస్తారు.

వ్యవసాయంలో అమ్మోనియం నైట్రేట్ ఒక ముఖ్యమైన నత్రజని ఎరువులు. ఇది మొక్కల పెరుగుదలకు సహాయపడుతుంది. పరిశ్రమలో మైనింగ్, నిర్మాణం, తవ్వకాలలో ఉపయోగించే వాణిజ్య పేలుడు పదార్థాలలో దీనిని ప్రధాన పదార్ధంగా ఉపయోగిస్తారు. విస్తృతంగా ఉపయోగించే పేలుడు సమ్మేళనం, ANFO (అమ్మోనియం నైట్రేట్ ఇంధన నూనె), దీని నుండి తయారవుతుంది. దీనిని బాణసంచా, కలుపు మందులు, పురుగుమందులలో కూడా ఉపయోగిస్తారు.

ఇది కూడా చదవండి: Gold Price Today: మళ్లీ మహిళలకు షాకిస్తున్న బంగారం ధరలు.. తెలుగు రాష్ట్రాల్లో ఎంతంటే..

అమ్మోనియం నైట్రేట్ ఏమి చేస్తుంది?

అమ్మోనియం నైట్రేట్ ఒక ఆక్సీకరణ కారకం. దీని అర్థం ఇది మంటలను ఆర్పడానికి సహాయపడుతుంది. ఇతర మండే పదార్థాలతో కలిపినప్పుడు ఇది చాలా ప్రమాదకరమైన పేలుడు పదార్థంగా మారుతుంది. అందుకే ఉగ్రవాద కార్యకలాపాలలో ఇంప్రూవైజ్డ్ ఎక్స్‌ప్లోజివ్ డివైసెస్ (IEDలు) తయారు చేయడానికి కూడా దీనిని ఉపయోగిస్తారు.

అమ్మోనియం నైట్రేట్ ఉత్పత్తి చేసే కంపెనీలు:

భారతదేశంలో అమ్మోనియం నైట్రేట్ ఉత్పత్తి, వ్యాపారంలో అనేక పెద్ద కంపెనీలు ఉన్నాయి. ఎరువుల రంగంలోని ప్రధాన కంపెనీలలో ఇండియన్ ఫార్మర్స్ ఫర్టిలైజర్ కోఆపరేటివ్ లిమిటెడ్ (IFFCO), నేషనల్ ఫర్టిలైజర్స్ లిమిటెడ్ (NFL), కోరమాండల్ ఇంటర్నేషనల్ లిమిటెడ్, దీపక్ ఫర్టిలైజర్స్ అండ్‌ పెట్రోకెమికల్స్ కార్ప్ లిమిటెడ్, చంబల్ ఫర్టిలైజర్స్ అండ్‌ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ ఉన్నాయి. దీనితో పాటు స్మార్ట్‌కెమ్ టెక్నాలజీస్ లిమిటెడ్, న్యూ ఇండియా యాసిడ్ బరోడా ప్రైవేట్ లిమిటెడ్,పి కె క్లోరోకెమ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ వంటి కంపెనీలు కూడా ఈ రంగంలో పాల్గొంటున్నాయి. ఇండస్ట్రియల్-గ్రేడ్ (పేలుడు పదార్థాల కోసం), ఎరువుల-గ్రేడ్ (ఎరువుల కోసం) అమ్మోనియం నైట్రేట్ తయారీదారులు, పంపిణీదారులు భిన్నంగా ఉండవచ్చు.

ఈ రసాయనానికి ఎంత ఖర్చవుతుంది?

అమ్మోనియం నైట్రేట్ ధర వివిధ అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఎరువుల గ్రేడ్ లేదా పారిశ్రామిక గ్రేడ్ సాధారణంగా దాని అధిక స్వచ్ఛత కారణంగా ఖరీదైనది. ఎరువుల గ్రేడ్ కిలోగ్రాముకు రూ.20 నుండి రూ.100 వరకు లభిస్తుంది. పారిశ్రామిక గ్రేడ్ రూ.100 నుండి రూ.160 వరకు లభిస్తుంది. ద్రవ యూరియా అమ్మోనియం నైట్రేట్ (UAN-32) లీటరుకు రూ.150 నుండి రూ.450 వరకు లభిస్తుంది.

కొనుగోలు, నిల్వ కోసం నియమాలు ఏమిటి?

భారతదేశంలో అమ్మోనియం నైట్రేట్ కొనుగోలు, అమ్మకం, ఉత్పత్తి, నిల్వ, రవాణాను నియంత్రించే కఠినమైన నియమాలు ఉన్నాయి. అమ్మోనియం నైట్రేట్‌ను తయారు చేయడానికి, మార్చడానికి, రవాణా చేయడానికి, లోడ్ చేయడానికి, ఉపయోగించడానికి, విక్రయించడానికి, దిగుమతి చేసుకోవడానికి లేదా ఎగుమతి చేయడానికి ఏ వ్యక్తి లేదా కంపెనీ అయినా పెట్రోలియం, పేలుడు పదార్థాల భద్రతా సంస్థ (PESO) నుండి చెల్లుబాటు అయ్యే లైసెన్స్ కలిగి ఉండాలి. తయారీకి పారిశ్రామిక అభివృద్ధి, నియంత్రణ చట్టం, 1951 కింద పారిశ్రామిక లైసెన్స్ కూడా అవసరం.

చట్టాన్ని ఉల్లంఘించినందుకు శిక్ష ఏమిటి?

భద్రతా కారణాల దృష్ట్యా, అమ్మోనియం నైట్రేట్ నిల్వ, నిర్వహణ ప్రాంతాలు పూర్తిగా అగ్ని నిరోధకంగా ఉండాలి. భద్రతా కారణాల దృష్, దీనిని ఓడరేవులలో నిల్వ చేయడానికి అనుమతి లేదు. అమ్మోనియం నైట్రేట్‌ను బ్యాగ్ రూపంలో మాత్రమే దిగుమతి చేసుకోవడానికి అనుమతి ఉంది. చెల్లుబాటు అయ్యే లైసెన్స్ లేదా పర్మిట్ లేకుండా అమ్మోనియం నైట్రేట్‌ను కలిగి ఉండటం, తయారు చేయడం లేదా ఉపయోగించడం/అమ్మకం చేయడం పేలుడు పదార్థాల చట్టం, 1884 ప్రకారం శిక్షార్హమైన నేరం. ఈ నేరానికి మూడు సంవత్సరాల వరకు జైలు శిక్ష, జరిమానా విధించవచ్చు.

ఇది కూడా చదవండి: Water Heater: వాటర్‌ హీటర్‌పై తెల్లటి పొర పేరుకుపోతోందా? ఇలా చేస్తే కొత్తగా మారుతుంది!