Israel: ఇజ్రాయిల్..పాలస్తీనాల మధ్య మళ్ళీ వివాదం చెలరేగే సూచనలు..జెరూసలేం జెండా కవాతు నేపధ్యంలో ఉద్రిక్త పరిస్థితి

Israel: ప్రశాంతత నెలకొంటుంది అనుకున్న సమయంలో మళ్ళీ అగ్గి రాజుకునేలా కనిపిస్తోంది. ఇజ్రాయిల్, పాలస్తీనాల మధ్య మళ్ళీ హింసాత్మక ఘటనలు జరిగే సూచనలు కనిపిస్తున్నాయి. దీనికి కారణం ఇజ్రాయిల్ నిర్వహించ తలపెట్టిన జెరూసలెం జెండా కవాతు. ఈ కవాతు సందర్భంగా యూదులు తమ చేతుల్లో ఇజ్రాయెల్ జెండాతో నృత్యం చేస్తారు. ఆడుతూ, పాడుతూ జెరూసలెంలోని డమాస్కస్ గేట్ వద్దకు చేరుకుంటారు. తరువాత వారు ముస్లిం జనాభా ఉన్న ప్రాంతం గుండా అల్-అక్సా మసీదు పశ్చిమ గోడ వద్దకు వెళతారు. ఈ సందర్భంగా అల్లర్లు చెలరేగే అవకాశం కనిపిస్తోందని అక్కడి భద్రతా నిపుణులు చెబుతున్నారు. వాస్తవానికి ఈ జెండా కవాతు మేలో జరగాల్సి ఉంది. కానీ, పాలస్తీనా – ఇజ్రాయిల్ మధ్య హింస కారణంగా వాయిదా పడింది. జూన్ 10 న కూడా దీనిని అనుమతించలేదు. కాని ఇప్పుడు ఈ వివాదాస్పద జెరూసలేం మార్చ్ ను ఆమోదించారు.

ప్రతి సంవత్సరం జరిగే ఈ కవాతులో పాలస్తీనా, ఇజ్రాయిల్ మధ్య ఉద్రిక్తత పెరుగుతుంది. అయితే, ఈసారి హింసకు అవకాశం ఎక్కువగా ఉందని భావిస్తున్నారు. ఎందుకంటే, మే నెలలో ఇరు దేశాల మధ్య చాలా రోజుల పాటు యుద్ధం లాంటి పరిస్థితి ఉంది. పెద్ద ఎత్తున జరిగిన హింసలో మృతుల సంఖ్య 262 మంది ప్రజలు చనిపోయారు. ఇది కాకుండా, జెరూసలేం కవాతు జరిపితే, అల్-అక్షా మసీదును రక్షించడానికి రాకెట్లను ప్రయోగిస్తామని పాలస్తీనా మిలిటెంట్ సంస్థ హమాస్ ప్రకటించింది.

ఎందుకు ఈ కవాతు నిర్వహిస్తారు?

1967 లో, అరబ్ దేశాలతో ఆరు రోజుల యుద్ధంలో ఇజ్రాయెల్ విజయం సాధించింది. దీని తరువాత, తూర్పు జెరూసలేంను ఇజ్రాయెల్ ఆక్రమించింది. ఈ విజయం జ్ఞాపకార్థం, మతోన్మాద యూదులు ప్రతి సంవత్సరం కవాతులు నిర్వహిస్తారు. జెరూసలేం మార్చ్ సాంప్రదాయకంగా యూదుల క్యాలెండర్ ప్రకారం అయ్యర్ (యూదు నెల) 28 న జరుపుకుంటారు. ఇది ఒక్కో సంవత్సరం ఒక్కో రోజున వస్తుంది. ఈ సంవత్సరం అది మే 9-10 తేదీలలో జరగాల్సి ఉంది, కానీ మే 10 న టెంపుల్ మౌంట్ సమీపంలోని షేక్ జర్రా ప్రాంతంలో పాలస్తీనా నిరసనకారులు, ఇజ్రాయెల్ పోలీసుల మధ్య హింస జరిగింది. అదే రోజు, హమాస్ గాజా నుండి జెరూసలేం వైపు రాకెట్లను పేల్చింది. ఇజ్రాయెల్, పాలస్తీనియన్ల మధ్య కొత్త వివాదం చెలరేగింది. ఇది జెరూసలేం కవాతును అర్ధంతరంగా నిలిపివేసింది. జెరూసలేం ఓల్డ్ సిటీలో కవాతు చేస్తున్నప్పుడు యూదుల జెండా ఇజ్రాయెల్ జెండా వెంట అల్ అక్సా మసీదు పశ్చిమ గోడ వద్దకు తీసుకు వెళతారు. కవాతు నగరంలోని అరబ్ ముస్లిం-మెజారిటీ జనాభా మధ్య నుంచి వెళుతుంది, ఇది పరిస్థితిని ఉద్రిక్తంగా చేస్తుంది.

దీనిని ముస్లింలు ఎందుకు వ్యతిరేకిస్తారు?

జెరూసలేం ఇజ్రాయెల్ అతిపెద్ద నగరం. ఇక్కడ సుమారు తొమ్మిదిన్నర మిలియన్ల మంది నివసిస్తున్నారు. వీరిలో ఎక్కువ మంది యూదులు. కానీ, తూర్పు జెరూసలేం జనాభాలో ఎక్కువ మంది అరబ్ మూలానికి చెందిన ముస్లింలు. యూదులు బయలుదేరిన మార్చ్ తూర్పు జెరూసలేం మధ్యలో ఉన్న ముస్లిం జనాభా గుండా వెళుతుంది. ఉద్రిక్తత యొక్క పరిస్థితులు సృష్టించబడతాయి. మే 10 న జెండా కవాతు సందర్భంగా హింస జరిగింది. దీని తరువాత హమాస్ మరియు ఇజ్రాయెల్ మధ్య వివాదం ప్రారంభమైంది. 11 రోజుల హింసాకాండలో 12 మంది ఇజ్రాయెల్ పౌరులు, 250 మందికి పైగా పాలస్తీనియన్లు మరణించారు. అంతేకాకుండా, ఈ జెండా కవాతు సందర్భంగా యూదులు అల్-అక్సా మసీదుకు వ్యతిరేకంగా నినాదాలు చేస్తారు. ముస్లింలు, యూదుల మధ్య వివాదానికి ఇది కూడా కారణం.

జూన్ 10 న తూర్పు జెరూసలెంలోని ముస్లిం-మెజారిటీ జనాభా నుండి ఈ మార్చ్‌ను రాడికల్ యూదులు తీసుకోవాలనుకున్నారు, కాని ఇజ్రాయెల్ పోలీసులు దీనిని అనుమతించలేదు. ఇప్పుడు పోలీసులతో చేసుకున్న ఒప్పందం ప్రకారం, ఈ మార్చ్ సుల్తాన్ సులేమాన్ రోడ్ మీదుగా డమాస్కస్ గేట్ వద్దకు చేరుకుని వెస్ట్రన్ వాల్ వరకు వెళ్తుంది.

హమాస్ ఏమంటోంది?

జూన్ 15 న యూదులు కవాతు చేస్తే హమాస్ మరోసారి దాడులు జరుపుతామని హెచ్చరించింది. ఇజ్రాయెల్ జెరూసలెంలో ఏదైనా రెచ్చగొట్టే చర్యకు పాల్పడితే, అది మళ్లీ ఘర్షణలను ప్రారంభిస్తుందని హమాస్ తెలిపింది. జెరూసలేం కవాతుకు ప్రతిస్పందనగా, హమాస్ అరబ్ మూలానికి చెందిన ముస్లింలు కూడా జెరూసలెంలోని వీధుల్లోకి రావాలని హమాస్ పిలుపునిచ్చింది. హమాస్ తన ప్రకటనలో, “మంగళవారం (జూన్ 15) అల్-అక్సా మసీదుతో మా సంబంధాన్ని బలోపేతం చేసే రోజు అవుతుంది” అని అన్నారు. ఇది యూదుల ఆక్రమణకు వ్యతిరేకంగా మన కోపం, పోరాటం యొక్క రోజు అవుతుంది. ఈ రోజున మీరు ఏమి చేస్తారో అల్లాహ్ అలాగే, మీ ప్రజలకు చూపించండి. జెరూసలేం, అల్-అక్సాను రక్షించడానికి బలమైన కత్తిగా ఉండండి.” అంటూ హమాస్ పేర్కొంది.

ఈ మార్చ్‌కు మద్దతుదారు ఇజ్రాయెల్ జోనాథన్ అల్ఖోరి మాట్లాడుతూ, ‘ఈ మార్చ్‌కు చారిత్రక ప్రాముఖ్యత ఉంది. జెరూసలేం మార్చిని ఫ్లాగ్ డాన్స్ అని కూడా అంటారు. ఈ కవాతు ప్రతి సంవత్సరం జరుగుతుంది. ఇది రాజధాని జెరూసలేంపై ఇజ్రాయెల్ సార్వభౌమత్వానికి చిహ్నం.

ఏదేమైనా, ప్రతి సంవత్సరం జెరూసలేం మార్చి వలన కలిగే ఉద్రిక్తతల కారణంగా కొంతమంది ఇజ్రాయెల్ ప్రజలు దీనికి అనుకూలంగా లేరు. ఇజ్రాయెల్‌లో జన్మించిన ఆస్ట్రేలియా జర్నలిస్ట్ జోష్ ఫెల్డ్‌మాన్ ఈ మార్చి 2018 లో పాల్గొన్నారు, ఇప్పుడు అతని అభిప్రాయం మారిపోయింది. ఇటీవల ప్రచురించిన ఒక వ్యాసంలో, ”ఇజ్రాయెల్‌లో నివసిస్తున్న ఆర్థడాక్స్ యూదుడిగా, నేను కూడా 2018 లో కవాతులో పాల్గొన్నాను. ఈ సంవత్సరం ఈ మార్చ్ జూన్ 15 న జరుగుతోంది. నేను దీనికి మద్దతు ఇవ్వడం లేదు.” అని పేర్కొన్నారు.

జెరూసలేం మధ్యలో, ఇరుకైన వీధులు, చారిత్రాత్మక వాస్తుశిల్పం కలిగిన ఈ పురాతన నగరం చిట్టడవి లాంటిది. ఇది నాలుగు ప్రాంతాలుగా విభజించబడింది. వీరు క్రైస్తవులు, యూదులు, ముస్లింలు. ఒక పురాతన గోడ దానిని బలపరుస్తుంది. వేర్వేరు జనాభా దాని స్వంత ప్రాంతాలను కలిగి ఉంది. క్రైస్తవ ప్రాంతానికి కేంద్రం ‘ది చర్చ్ ఆఫ్ ది హోలీ సెపల్చర్’, ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న క్రైస్తవుల విశ్వాస కేంద్రంగా ఉంది. క్రైస్తవ సంప్రదాయాల ప్రకారం, యేసు ఇక్కడ సిలువ వేయబడ్డారని నమ్ముతారు.

అదే సమయంలో, ముస్లింల ప్రాంతం నాలుగు ప్రాంతాలలో అతిపెద్దది. దీనిలో మసీదు అల్ అక్సా, డోమ్ ఆఫ్ ది రాక్ ఉన్నాయి. ముస్లింలకు ఇది మూడవ పవిత్ర ప్రదేశం. యూదు ప్రాంతంలో పశ్చిమ గోడ ఉంది, ఇది మిగిలిన గోడ యొక్క పర్వతం. యూదులు తమ పురాతన ఆలయం (టెంపుల్ మౌంట్) ఒకప్పుడు అల్-అక్సా మసీదు ఉన్న ప్రదేశంలో ఉందని నమ్ముతారు. నమాజ్ ప్రస్తుతం అల్ అక్సా మసీదులో ఉంది. యూదులు కూడా పశ్చిమ గోడపై పూజలు చేస్తారు. మతపరమైన కోణం నుండి, ఇది రెండు మతాల మధ్య వివాదానికి సంబంధించిన విషయం.

Also Read: Nigeria: దారుణం.. బార్‌లో విచక్షణారహితంగా కాల్పులు.. 10 మందిని చంపిన దుండగుడు..

Galwan Attacks: గల్వాన్ లోయలో ఘర్షణలకు ఏడాది..అప్పుడు ఏం జరిగింది..ఇప్పుడు భారత చైనా సరిహద్దుల్లో పరిస్థితి ఎలా ఉంది?