Electoral Bonds Sale: రాజకీయ పార్టీలకు అలెర్ట్‌.. ఇక నిధులు తీసుకోవాలంటే అలా చేయాల్సిందే..!

రాజకీయ పార్టీల నిధులకు పారదర్శకత తీసుకొచ్చే ప్రయత్నాల్లో భాగంగా రాజకీయ పార్టీలకు ఇచ్చే నగదు విరాళాలకు ప్రత్యామ్నాయంగా ఎలక్టోరల్ బాండ్లను రూపొందించారు. దేశంలో రాజకీయ పార్టీల నిధుల వ్యవస్థను ప్రక్షాళన చేసేందుకు 2017లో బాండ్లను ప్రవేశపెట్టారు. ఫిబ్రవరి 1, 2017న తన బడ్జెట్ ప్రసంగంలో అప్పటి ఆర్థిక మంత్రి అరుణ్ జైట్లీ వీటి ఆవశ్యకత గురించి తెలియజేశారు. స్వాతంత్య్రం వచ్చి 75 ఏళ్లు గడిచినా స్వేచ్ఛాయుతమైన, నిష్పక్షపాతమైన ఎన్నికల వ్యవస్థకు కీలకమైన రాజకీయ పార్టీలకు నిధులు సమకూర్చే పారదర్శక పద్ధతిని దేశం అభివృద్ధి చేయలేకపోయింది. రాజకీయ పార్టీలు నగదు రూపంలో చూపే అనామక విరాళాల ద్వారా ఎక్కువ నిధులను స్వీకరిస్తూనే ఉన్నాయి. అందువల్ల భారతదేశంలో రాజకీయ నిధుల వ్యవస్థను ప్రక్షాళన చేసేందుకు కృషి చేయాల్సిన అవసరం ఉంది. అందువల్లే ప్రభుత్వ ఈ విధానాన్ని తీసుకొచ్చింది.

ఎలక్టోరల్ బాండ్లకు సంబంధించి 27వ దశ విక్రయం అక్టోబర్ 4, 2023న తెరుస్తారు. ఇది అక్టోబర్ 13 వరకు తెరిచి ఉంటుంది. స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎస్‌బీ) నుంచి దాని 29 అధీకృత శాఖల ద్వారా బాండ్లను కొనుగోలు చేయవచ్చు. అలాగే వాటిని ఎన్‌క్యాష్ చేయడానికి అధికారం కలిగి ఉంటుందని ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది.

ఎలక్టోరల్ బాండ్లను ఎవరు కొనుగోలు చేయాలి?

ఈ బాండ్లను భారతదేశంలోని ఏదైనా పౌరుడు లేదా దేశంలో విలీనం చేయబడిన లేదా స్థాపించబడిన సంస్థ కొనుగోలు చేయవచ్చు. ఒక వ్యక్తి వ్యక్తిగతంగా లేదా ఇతర వ్యక్తులతో కలిసి బాండ్లను కొనుగోలు చేయవచ్చు. ప్రస్తుతం ఉన్న అన్ని కేవైసీ నిబంధనలను సక్రమంగా నెరవేర్చిన తర్వాత, బ్యాంక్ ఖాతా నుంచి చెల్లింపు చేయడం ద్వారా మాత్రమే ఎలక్టోరల్ బాండ్(ల)ను కొనుగోలు చేయడానికి కొనుగోలుదారు అనుమతి వస్తుంది. ఇది చెల్లింపుదారుని పేరును కలిగి ఉండదు. బాండ్‌లు జనవరి, ఏప్రిల్, జూలై మరియు అక్టోబర్ నెలల్లో ఒక్కొక్కటి 10 రోజుల పాటు కొనుగోలు చేయడానికి అందుబాటులో ఉంటాయి. ఇప్పుడు ఎలక్టోరల్ బాండ్లను అక్టోబర్ 4 నుంచి అక్టోబర్ 13 మధ్య కొనుగోలు చేయవచ్చు.

ఎలక్టోరల్ బాండ్లను ఎవరు స్వీకరించవచ్చు?

ప్రజాప్రాతినిధ్య చట్టం 1951లోని సెక్షన్ 29 ఊ కింద నమోదై గత లోక్‌సభ లేదా రాష్ట్ర ఎన్నికలలో పోలైన ఓట్లలో ఒక శాతం కంటే తక్కువ ఓట్లను పొందిన రాజకీయ పార్టీలు మాత్రమే ఎలక్టోరల్ బాండ్‌లను స్వీకరించడానికి అర్హులు.

ఎలక్టోరల్ బాండ్లను ఎలా కొనుగోలు చేయాలి?

ప్రభుత్వ ఆధీనంలోని స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఎస్‌బీఐ)కు చెందిన 29 అధీకృత శాఖల నుంచి రూ. 1,000, రూ. 10,000, రూ. 1 లక్ష, రూ. 10 లక్షలు, రూ. 1 కోటి గుణిజాలలో బాండ్లను కొనుగోలు చేయవచ్చు. అధీకృత ఎస్‌బీఐ శాఖలు లక్నో, సిమ్లా, డెహ్రాడూన్ కోల్‌కతా, గౌహతి, చెన్నై, పాట్నా, న్యూఢిల్లీ, చండీగఢ్, శ్రీనగర్, గాంధీనగర్, భోపాల్, రాయ్‌పూర్ మరియు ముంబైలలో ఉన్నాయి. స్వీకరించే రాజకీయ పార్టీ బాండ్లను జారీ చేసిన తేదీ నుంచి 15 రోజుల్లోపు రీడీమ్ చేసుకోవచ్చు. 15 రోజులలోపు బాండ్‌లను రీడీమ్ చేయకపోతే పార్టీకి ఎలాంటి చెల్లింపు జరగదు. బ్యాంకులో బాండ్ జమ అయిన రోజునే రీడీమ్ చేసిన మొత్తం రాజకీయ పార్టీ ఖాతాలో జమ అవుతుంది. ఎలక్టోరల్ బాండ్‌లను అర్హత కలిగిన రాజకీయ పార్టీ అధీకృత బ్యాంకులో ఉన్న బ్యాంక్ ఖాతా ద్వారా మాత్రమే క్యాష్ చేస్తుంది.

ఎలక్టోరల్ బాండ్లను డిజిటల్ లేదా చెక్ ద్వారా చెల్లించడం ద్వారా SBI యొక్క ఏదైనా అధీకృత శాఖ నుండి కొనుగోలు చేయవచ్చు. నగదు అనుమతించబడదు. దాత అప్పుడు బాండ్లను తనకు/ఆమె ఎంపిక చేసుకున్న రాజకీయ పార్టీకి అందజేయవచ్చు, అది జారీ చేసిన తేదీ నుండి 15 రోజులలోపు వాటిని ఎన్‌క్యాష్ చేయవచ్చు.