Basvaraj Bommai: సీఎంగా బాధ్యతలు చేపట్టి ఆరు నెలల్లో సౌమ్యుడు కఠినంగా మారాడు.. కారణం అదేనా?

Kartaka CM Basvaraj Bommai: కర్ణాటక ముఖ్యమంత్రిగా బీయస్ యడియూరప్ప(BS Yediyurappa) స్థానంలో బసవరాజ్ బొమ్మై(Basavaraj Bommai) వచ్చినప్పుడు, 61 ఏళ్ల లింగాయత్ మంచి అడ్మినిస్ట్రేటర్‌గా ముద్ర వేయాలని చాలా మంది ఆశించారు. అతని మచ్చలేని ట్రాక్ రికార్డ్ ఉండటంతో భారతీయ జనతా పార్టీ(BJP) అధినాయకత్వం కూడా బొమ్మై వైపే మొగ్గు చూపారు. బీజీపీ హిందుత్వ భావజాలం, సోషలిజం మధ్య అతను సమతుల్యతను సాధించగలడా అని రాజకీయ పండితులు ఆశ్చర్యపోయారు. అతను ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌కు చెందిన వ్యక్తి కాదు. అలాగే, యడ్యూరప్ప వంటి మాస్ లీడర్ కాదు. కాబట్టి అతను భిన్నంగా ఉంటాడని సగటు కర్ణాటక వాసి భావించారు. కానీ అతని పదవీకాలం తర్వాత ఆరు నెలల తర్వాత, రాష్ట్రంలో మతపరమైన ఉద్రిక్తతలు పెరిగాయి. హిజాబ్, కమలదళం వరుసలు తాజా మంటల కారణంగా అనేక జిల్లాల్లో హింసాత్మక వాతావరణం నెలకొంది. దీని కారణంగా ఏకంగా పాఠశాలలు, కళాశాలలు, విద్యాసంస్థలు మూసివేశారు.

హిజాబ్‌ ధరించినందుకు కొంతమంది బాలికలను కాలేజీలో ప్రవేశం నిరాకరించడంతో ప్రారంభమైన గొడవ కర్ణాటక వ్యాప్తంగా దహనంలా మారిపోయింది. కాలేజీల్లో విద్యార్థుల మధ్య ఘర్షణలకు బీజేపీ, కాంగ్రెస్‌లు పరస్పరం ఆరోపణలు అజ్యం పోశాయి. ఈ నేపథ్యంలో బొమ్మాయ్ తర్వాత మత ఘర్షణలు విపరీతంగా పెరిగిపోయాయన్నది స్పష్టంగా కనిపిస్తున్న విషయం. పార్టీపై ఆరోపణలు వస్తున్న తరుణంలో ఆరు నెలల క్రితం కర్ణాటక సీఎంగా బాధ్యతలు చేపట్టారు. బసవరాజ్ బొమ్మై రాజకీయ జీవితాన్ని జనతా పార్టీ రోజుల నుంచి నిశితంగా గమనిస్తున్న సీనియర్ జర్నలిస్టు సుగత శ్రీనవరాజు.. ఆయన ఎప్పుడూ మితవాద నాయకుడిని కాదని అన్నారు.

బొమ్మాయి హోం మంత్రిగా ఉన్న సమయంలో చాలా నిపక్షపాతంగా వ్యవహరించారు. ఇప్పుడు అతను ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు. రాష్ట్రంలో చిన్న సమస్యతో మతవిద్వేషాలు పెరిగాయి. రాష్ట్రంలో శాంతిభద్రతలకు ఏకైక బాధ్యత వహించినప్పటికీ, అతను మితవాద నాయకుడు కాదని, ప్రవాహంతో వెళుతున్నాడని కొందరు ఆరోపణలు చేస్తున్నారు. రాష్ట్రీయ స్వయంసేవక్ సంఘ్ (RSS) నుండి వచ్చినప్పటికీ, బొమ్మై పూర్వీకుడు యడియూరప్ప రాష్ట్రంలో పార్టీ తీవ్ర హిందూత్వ విధానాలను ఆడటానికి అనుమతించలేదు. కానీ, బొమ్మై ముఖ్యమంత్రిగా బాధ్యతలు చేపట్టిన తర్వాత పరిస్థితులు మారిపోయాయి.

ప్రస్తుత పరిస్థితిపై బెంగళూరుకు చెందిన రాజకీయ విశ్లేషకుడు సుగత శ్రీనవరాజు మాట్లాడుతూ, “మొదటి మహమ్మారి సమయంలో, తబ్లిఘి జమాత్ అంశంపై ముస్లింలపై ఆగ్రహం వచ్చినప్పుడు, సమాజాన్ని లక్ష్యంగా చేసుకోవడం మానేయాలని యడియూరప్ప పార్టీ సభ్యులను ఆదేశించారు. యడియూరప్ప కూడా పార్టీ కొన్ని వివాదాస్పద అంశాలను వాయిదా వేశారు. అతనికి స్థాయి, పార్టీ నాయకులపై కమాండ్ ఉన్నందున అతను దానిని చేయగలిగాడు. కానీ బొమ్మై విషయంలో అలా కాదు.” అన్నారు.

రాజకీయ వ్యాఖ్యాత, నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ అడ్వాన్స్‌డ్ స్టడీస్ డీన్ అయిన నరేంద్ర పాణి అయితే బొమ్మైకి తన స్వంత నిర్ణయాలు తీసుకునే స్వేచ్ఛ లేదని అభిప్రాయపడ్డారు. “అతను బిజెపి నాయకుడు, బిజెపి అధినాయకత్వం చేయాలనుకున్నది చేస్తారు. ఒకరకమైన స్వతంత్ర ఓటరు బేస్ ఉన్న యడ్యూరప్ప వలె కాకుండా, ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ నేపథ్యం కూడా కొంత వశ్యతను కలిగి ఉంది. అయితే అది అలా కాదు. బొమ్మాయ్, అతనికి స్వతంత్రం లేదు. యడియూరప్ప స్థానంలో బొమ్మై పేరును ప్రకటించినప్పుడు, సంఘ్ పరివార్‌లో ఆయనకు మూలాలు లేనందున ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌లోని ఒక వర్గం నాయకులు అసంతృప్తితో ఉన్నారు. బొమ్మై సీఎంగా బాధ్యతలు చేపట్టినప్పటి నుంచి రాష్ట్రంలో చోటుచేసుకున్న అనేక మతతత్వ ఘటనల్లో రాష్ట్రంలో కొనసాగుతున్న హిజాబ్ వివాదం ఒకటి. రాజకీయ లబ్ధి కోసమే ఈ అంశాన్ని తెరపైకి తెచ్చి ఉండొచ్చని కొందరు రాజకీయ పరిశీలకులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.

హిజాబ్ వివాదం గురించి అడిగినప్పుడు, సుగత శ్రీనవరాజు మాట్లాడుతూ, “వారికి తెలివితేటలు ఉన్నాయి, వారికి బలం ఉంది, ప్రస్తుత అంశం రగిలిపోతుందని వారికి తెలుసు, ఒక నిర్దిష్ట కారణంతో దీనిని అనుమతించారు. ఆ కారణం ఏంటన్నది ఎవరి అంచనా వేయలేకపోతున్నారు. ఎన్నికలు జరగుతున్న ఉత్తరప్రదేశ్ తో సహా 5 రాష్ట్రాల్లో రాజకీయ లబ్ధి కోసం ప్రయత్నించి ఉండవచ్చని సుగత అభిప్రాయపడ్డారు. అయితే, ఈ ఇలాంటి వివాదాస్పద సంఘటనలు.. ఎన్నికలు జరుగుతున్న చోట మతపరమైన సంఘటనలు జరగాల్సిన అవసరం లేదు. ఇది ఎక్కడైనా జరగవచ్చు, సోషల్ మీడియా, టెలివిజన్ లేదా వార్తాపత్రికల ద్వారా దీనిని విస్తరించవచ్చు. వారం రోజుల క్రితం కర్ణాటకలో వెలుగుచూసిన ఘటన.. ఇది దేశాన్ని పట్టి పీడించింది. ఇది ఉత్తరప్రదేశ్ మొదటి దశ ఎన్నికల కోసం రూపొందించినట్లు సుగత శ్రీనవరాజు భావిస్తున్నారు. అటువంటి పోలరైజేషన్‌ని సృష్టించి, దానిని ఉదాహరణగా ఉపయోగించుకోవడం, దానిని ఆడటం కట్టుబడి ఉన్న వ్యక్తులకు ఇది సులభం అవుతుంది.

” బొమ్మై ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ బుజ్జగింపు బొమ్మై భావజాలంలో మార్పును అర్థం చేసుకోవడానికి, కొంతమంది బిజెపి నాయకులను కూడా ఆశ్చర్యానికి గురిచేసే సమూల మార్పు వైపు చూపిన అతని కొన్ని ప్రకటనలను పరిశీలించడానికి మనం ఐదు నెలల పాటు రివైండ్ చేయాలి. సెప్టెంబర్ 2021 అసెంబ్లీ సెషన్‌లో, జాతీయ విద్యా విధానం (ఎన్‌ఇపి)ని విమర్శిస్తూ, ప్రతిపక్ష నాయకుడు సిద్ధరామయ్య “ఇది నాగ్‌పూర్ విద్యా విధానం. ఇది ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ ఎజెండా. మన పిల్లల భవిష్యత్తు ప్రమాదంలో ఉంది” అని అన్నారు. సిద్ధరామయ్య వ్యాఖ్యలపై అభ్యంతరం వ్యక్తం చేస్తూ, బొమ్మై ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ను గట్టిగా సమర్థించారు. NEP అనేది మితవాద సంస్థచే రూపొందించబడిందని కూడా అంగీకరించారు. “దేశం, జాతీయవాదం, RSS అన్నీ ఒకటే. NEP మన పిల్లలు 21వ శతాబ్దానికి సిద్ధంగా ఉండటానికి సహాయపడుతుంది. ఇది RSS విద్యా విధానం. మేము దానిని అంగీకరిస్తాము.” సెంటర్ ఫర్ ఎడ్యుకేషన్ అండ్ సోషల్ స్టడీస్ (సెస్) ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ మద్దతుతో ఉందని, దాని సభ్యులు సంస్థకు చెందినవారని ఆరోపిస్తూ చాణక్య యూనివర్సిటీ బిల్లు, 2021ని తీసుకువచ్చారు. అయితే దీనిని కాంగ్రెస్ వ్యతిరేకించినప్పుడు, విద్యా సంస్థలకు భూమిని కేటాయించడంలో తప్పు లేదని బొమ్మై అన్నారు. అసెంబ్లీలో బిల్లు ఆమోదం పొందేలా చూసింది. సీఎం ఇంటి బయట కూడా వివిధ సందర్భాల్లో ఆర్‌ఎస్‌ఎస్‌ను సమర్థించారు. సిద్ధరామయ్య మరియు బొమ్మై మధ్య జరిగిన ట్విటర్ వార్‌లలో ఒకదానిలో, తరువాతి ట్వీట్ చేస్తూ, “మా నాన్న నాకు ప్రజాహిత విలువలను నేర్పించారు. అతను మీకు కూడా ఇదే విధంగా మార్గనిర్దేశం చేశాడని నేను భావిస్తున్నాను. నా తండ్రి జాతీయవాది. నేను దానిని అనుసరిస్తున్నాను. ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ అంటే ఇదే…” అని ఒకరిపై మరొకరు దుమ్మెత్తిపోసుకున్నారు.

ఇదిలావుంటే, ఆ నెల తర్వాత, అక్రమ నిర్మాణాలకు వ్యతిరేకంగా డ్రైవ్ చేస్తున్న సమయంలో జిల్లా అధికారులు మైసూరులోని నంజన్‌గూడులోని పాత ఆలయాన్ని నేలమట్టం చేయడంతో బొమ్మై ప్రభుత్వానికి ఎదురుదెబ్బ తగిలింది. కర్ణాటక మతపరమైన నిర్మాణాల రక్షణ బిల్లును సీఎం బొమ్మై హడావుడిగా ప్రవేశపెట్టారు. అది అసెంబ్లీ సమావేశంలో ఆమోదించారు. గవర్నర్ ఆమోదం తర్వాత చట్టంగా మారింది. ఆక్రమణకు గురైన భూముల్లో నిర్మించిన మతపరమైన స్థలాలను రక్షించడం ఈ చట్టం లక్ష్యం. 2008లో కాషాయ పార్టీలో చేరిన బయటి వ్యక్తిగా భావించి బొమ్మై బుజ్జగింపులో ఉన్నారని సుగత భావించారు. “అతని ప్రాథమిక లక్ష్యం అన్ని వేళలా అధికారాన్ని నిలుపుకోవడమే. అతను ఎవరికీ విధేయుడని నేను అనుకోను. అతను తనకు విధేయుడు కాదు, తన తండ్రికి విధేయుడు కాదు, ఏ సిద్ధాంతం పట్ల విధేయుడు కాదు, అధికారం కోసం విధేయుడిగా ఉన్నాడు. ఏ అధికారం నిర్దేశించినా, అతను ఆ పని చేసాడు. బొమ్మాయి ముఖ్యమంత్రి అయినప్పటి నుండి, అతను సమస్యలో భాగమయ్యాడు. ఎన్నడూ లేనివాడు ఒక పరిష్కార ప్రదాత. అతను ప్రాథమికంగా తన కుర్చీని ఉంచుకోవడం గురించి ఆందోళన చెందుతాడు. అయితే ఇవన్నీ ఉన్నప్పటికీ అతన్ని కొనసాగించలేకపోవచ్చు, “అన్నారాయన.

బొమ్మై హయాంలో మతపరమైన సంఘటనలు 2021 ద్వితీయార్థంలో రాష్ట్రవ్యాప్తంగా అనేక నైతిక పోలీసింగ్ సంఘటనలు జరిగాయి. బెంగళూరులో జరిగిన అలాంటి ఒక సంఘటన సందర్భంగా, తమ ప్రభుత్వం ఉక్కుపాదం మోపడంతో నైతిక పోలీసింగ్‌ను ఎదుర్కొంటుందని సిఎం చెప్పారు. అయితే, గత ఏడాది అక్టోబర్‌లో మంగళూరులో తాను పర్యటించిన సందర్భంలో, ఇలాంటి సంఘటన గురించి బొమ్మై మాట్లాడుతూ, “సమాజంలో చాలా మనోభావాలు ఉన్నాయి, అలాంటి మనోభావాలను దెబ్బతీయని విధంగా ప్రవర్తించాలి, మనోభావాలు దెబ్బతింటుంటే, అప్పుడు చర్య మరియు ప్రతిచర్య ఖచ్చితంగా జరగాలి.” బొమ్మై ప్రకటనపై కార్యకర్తల నుంచి తీవ్ర స్పందన రావడంతో ఆ ప్రకటనలను ఉపసంహరించుకోవాలని డిమాండ్ చేస్తూ నిరసనలు చేపట్టారు. అదే సమయంలో, రాష్ట్రం ఉడిపి నుండి బెలగావి వరకు ఘోరమైన మత హింసాత్మక సంఘటనలను కూడా చూసింది. అనేక చర్చిలు, మిషనరీలు “బలవంతంగా మత మార్పిడి” అని ఆరోపిస్తూ మితవాద సమూహాలచే దాడి చేశారు. హొసదుర్గ బిజెపి ఎమ్మెల్యే ఈ అంశాన్ని శాసనసభలో లేవనెత్తిన తరువాత, బలమైన మతమార్పిడి నిరోధక చట్టం తెస్తానని బొమ్మై హామీ ఇచ్చారు. దీన్ని ప్రతిపక్షాలు, క్రైస్తవ సంఘాలు తీవ్రంగా వ్యతిరేకించాయి. మితవాద సంఘాల డిమాండ్లకు తలొగ్గొద్దని డిమాండ్ చేస్తూ పలువురు క్రైస్తవ నేతలు కూడా సీఎంను కలిశారు. చివరగా, ప్రభుత్వం గత ఏడాది డిసెంబర్‌లో శాసన సభలో కర్ణాటక మత స్వేచ్ఛ హక్కు చట్టం, 2021ని ఆమోదించింది. ఈ బిల్లు శాసన మండలిలో ఇంకా ఆమోదం పొందలేదు.

మరోవైపు, ఫిబ్రవరి 14 నుండి ప్రారంభమయ్యే రాబోయే ఉమ్మడి సెషన్‌లో ఎగువ సభలో ప్రవేశపెట్టే అవకాశం ఉంది. వివాదాస్పద మతమార్పిడి నిరోధక బిల్లు ఆమోదించబడిన వెంటనే, ప్రభుత్వ నియంత్రణ నుండి దేవాలయాలను విడిపించే బిల్లును తమ ప్రభుత్వం ప్రకటిస్తుందని బొమ్మై ప్రకటించారు. దీనిని కాంగ్రెస్ నేతలు చారిత్రక తప్పిదంగా అభివర్ణించారు. ఇటీవల ముజ్రాయి మంత్రి శశికళ జోలె మాట్లాడుతూ.. ఇతర రాష్ట్రాల్లోని చట్టాలపై ప్రభుత్వం ఇంకా అధ్యయనం చేస్తోందని, దీనిపై ఇంకా నిర్ణయం తీసుకోలేదన్నారు. సీఎం బొమ్మైకి అధికారం కట్టబెట్టేందుకు గట్టి సవాలు ఎదురైంది బొమ్మై గురించి మాట్లాడుతూ.. జనతా పరివార్‌లోని ఆయన మాజీ సహచరుడు, మాజీ ఎమ్మెల్యే వైఎస్‌వీ దత్తా.. ‘బొమ్మాయి అధికారం కోసం రాజీ పడ్డారు. బొమ్మై యువ నాయకుడిగా తన తండ్రి సోషలిజం సూత్రాలను అనుసరించారు. జనతాదళ్‌లో పనిచేసినప్పుడు ఆయన వర్గీయుడు కాదు. అనేక విషయాల్లో బీజేపీని వ్యతిరేకించారు. ఆయన సహచరుడు. బొమ్మైకి భారీ బాధ్యతను అప్పగించారు. పట్టుకోసం తీవ్రంగా ప్రయత్నిస్తున్నారు. తన రాజకీయ జీవితం, అధికారం కోసం బొమ్మై తన సూత్రాలకు రాజీ పడ్డారు.” ముఖ్యమంత్రిగా బొమ్మై తన పదవీకాలాన్ని పూర్తి చేయడంపై సుగత అనుమానం వ్యక్తం చేశారు.

‘ఏడాది చాలా కాలం, ముందు బొమ్మై ప్రభుత్వం ఉండాలి.. ఈలోపు ఏం జరుగుతుందో మాకు తెలియదు.. కర్ణాటకలో యడియూరప్ప అయినా, సిద్ధరామయ్య అయినా, మరెవరైనా కుల గుర్తింపు ఎక్కువ పాత్ర పోషించింది.. మతపరమైన గుర్తింపు అంటే.. దశాబ్దాలుగా రాష్ట్రం అనుసరిస్తున్న కుల ఆధారిత నాయకత్వాన్ని వదిలించుకోవడానికి వారు ఇప్పుడు ప్రముఖంగా మారడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. ఎక్కువ ఓట్లు ఉన్న సామాజిక వర్గానికి చెందిన వారు కాని వారిని ముఖ్యమంత్రిని చేయగలరని సుగత శ్రీనవరాజు అభిప్రాయపడ్డారు.

–—– సీనియర్ జర్నలిస్టు, రాజకీయ విశ్లేషకులు సుగత శ్రీనవరాజు

Read Also…  MLC Kavitha: ఇంకోసారి కేసీఆర్‌పై రాజకీయ ప్రేరేపిత వ్యాఖ్యలు చేస్తే ఖబడ్దార్.. ఎమ్మెల్సీ కవిత వార్నింగ్!