Trading Scam: ఆన్‌లైన్‌ ట్రేడింగ్‌ స్కామ్‌.. దీని బారిన పడకుండా ఉండాలంటే ఏం చేయాలంటే?

ఆన్‌లైన్ ట్రేడింగ్ స్కామ్‌లు దేశంలో ఎక్కువగా జరుగుతున్న సైబర్ నేరాలలో ఒకటిగా మారాయి. మోసగాళ్ళు నకిలీ ట్రేడింగ్ ప్లాట్‌ఫామ్‌లు, వాట్సాప్ గ్రూపులు, సెలబ్రిటీల చిత్రాలను ఉపయోగించి అమాయకులను దారుణంగా మోసం చేస్తున్నారు.అధిక రాబడిని ఆశ చూపించి, బాధితులు డబ్బును డిపాజిట్ చేయడం ప్రారంభించిన తర్వాత స్కామర్లు వారికి రాబడిని చూపించడం ప్రారంభిస్తారు. అలా పెట్టుబడి దారులు పూర్తిగా నమ్మిన తర్వాత పెద్ద మొత్తంలో డబ్బులు డిపాజిట్‌ చేస్తే ఎక్కువ లాభాలు వస్తాయని ఆశపడిన సమయంలో పెద్ద మొత్తంలో డబ్బులు డిపాజిట్‌ చేయించుకొని స్కామర్లు సైట్‌ను క్లోజ్‌ చేస్తారు. పెట్టుబడి పెట్టిన వారు తమ డబ్బును పోగొట్టకుంటారు.

ఈ ట్రేడింగ్ స్కామ్‌లు ఎలా పని చేస్తాయి?

• నకిలీ యాప్‌లు, వెబ్‌సైట్‌లు.. స్కామర్‌లు నిజమైన ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను అనుకరించే ప్రొఫెషనల్‌గా కనిపించే ట్రేడింగ్ యాప్‌లు, వెబ్‌సైట్‌లను సృష్టిస్తారు. బాధితులు మరింత పెట్టుబడి పెట్టడానికి ప్రోత్సహించడానికి ఈ యాప్‌లు తరచుగా నకిలీ లాభాలను చూపుతాయి.
• వాట్సాప్, టెలిగ్రామ్ గ్రూపులు.. మోసగాళ్ళు ట్రేడింగ్ చిట్కాలను అందిస్తున్నామని చెప్పుకుంటూ వ్యక్తులను వేర్వేరు గ్రూపులలో చేర్చుతారు. ఈ గ్రూపులు నమ్మకాన్ని పెంపొందించడానికి నకిలీ విజయగాథలతో నిండి ఉంటాయి. అలాగే వారి ఇతర గ్రూపు సభ్యులు పెట్టుబడి పెట్టి డబ్బు సంపాదించిన వ్యక్తిగా నటిస్తారు
• నకిలీ సెలబ్రిటీ ఎండార్స్‌మెంట్‌లు .. స్కామర్లు రతన్ టాటా, ముఖేష్ అంబానీ, సచిన్ టెండూల్కర్ వంటి ప్రముఖుల చిత్రాలను దుర్వినియోగం చేసి, వారి నకిలీ ప్లాట్‌ఫారమ్‌లను విశ్వసనీయంగా చూపించడానికి ప్రయత్నిస్తారు.
• అధిక రాబడి హామీ.. బాధితులకు ప్రారంభంలో రోజువారీ రాబడిలో 5–10 శాతం వరకు హామీ ఇస్తారు. దీనికి ఏ చట్టబద్ధమైన ప్లాట్‌ఫామ్ హామీ ఇవ్వదు. పెద్ద మొత్తంలో పెట్టుబడి పెట్టిన తర్వాత, యాప్ పనిచేయదు. లేదా వినియోగదారుని బ్లాక్ చేస్తుంది.

ఎందుకు ఇలాంటి స్కామ్‌ల బారిన పడుతున్నారు..?

• ఆర్థిక అవగాహన లేకపోవడం.. చాలా మంది వినియోగదారులు (మిడ్-సీనియర్ లేదా సీనియర్ సిటిజన్లు) అధిక లాభాలను అర్థం చేసుకోలేరు, వారు ఎల్లప్పుడూ అధిక నష్టాలతో వస్తారు.
• అదనపు ఆదాయం కోసం నిరాశ.. ముఖ్యంగా మహమ్మారి తర్వాత, చాలామంది డబ్బు సంపాదించడానికి సులభమైన మార్గాల కోసం చూస్తున్నారు.
• డిజిటల్ అక్షరాస్యత తక్కువగా ఉండటం.. వినియోగదారులు తరచుగా యాప్ ప్రామాణికతను తనిఖీ చేయడంలో లేదా నిబంధనలు, షరతులను చదవడంలో విఫలమవుతారు.
• సామాజిక రుజువు ఒత్తిడి.. గ్రూప్ చాట్‌లలో ఇతరులు సులభంగా “సంపాదించడం” చూడటం ప్రజలను స్వయంగా ప్రయత్నించేలా చేస్తుంది.

మనల్ని మనం ఎలా రక్షించుకోవాలి?

• మానసికంగా అప్రమత్తంగా ఉండటమే ఇలాంటి మోసాల నుండి సురక్షితంగా ఉండటానికి ఏకైక మార్గం. మిమ్మల్ని మీరు సురక్షితంగా ఉంచుకోవడానికి అనేక మార్గాలు ఉన్నాయి, మీ శ్రేయోభిలాషులమని చెప్పుకునే అపరిచితులను నమ్మవద్దు. సైబర్ నేరాలు పెరుగుతున్న సమయంలో సురక్షితంగా ఉండటానికి మిమ్మల్ని మీరు అదుపులో ఉంచుకోవడానికి ఇక్కడ కొన్ని మార్గాలు ఉన్నాయి.
• SEBI-నమోదిత ప్లాట్‌ఫామ్‌లను మాత్రమే ఉపయోగించండి.. Zerodha, Groww లేదా Upstox వంటి విశ్వసనీయ ట్రేడింగ్ యాప్‌లకు కట్టుబడి ఉండండి.
• ప్లే స్టోర్/యాప్ స్టోర్‌లో యాప్‌లను ధృవీకరించండి.. డౌన్‌లోడ్ చేసే ముందు రేటింగ్‌లు, సమీక్షలు, డెవలపర్ సమాచారాన్ని తనిఖీ చేయండి.
• అవాస్తవిక రాబడిని ఎప్పుడూ నమ్మవద్దు.. అది నిజం కావడానికి చాలా మంచిగా అనిపిస్తే, అది బహుశా అలానే ఉంటుంది.
• వ్యక్తిగత సమాచారాన్ని పంచుకోవద్దు.. తెలియని వ్యక్తులకు పాన్, ఆధార్ లేదా బ్యాంక్ వివరాలను ఇవ్వకుండా ఉండండి.
• స్కామ్‌లను నివేదించండి.. cybercrime.gov.in లో ఫిర్యాదు చేయండి లేదా మీ స్థానిక సైబర్ సెల్‌ను సంప్రదించండి.