Drone War: వందల మైళ్ళ దూరంలో ఉన్న ఉగ్రవాదులను క్షణంలో లేపేసిన అమెరికా! ఇదెలా సాధ్యం? మనదేశం కూడా ఆ పని చేయగలదా?
కాబూల్ విమానాశ్రయంలో ఇస్లామిక్ స్టేట్-ఖోరాసన్ బాంబు దాడికి ప్రధాన కుట్రదారుడు డ్రోన్ దాడిలో మరణించినట్లు అమెరికా శనివారం ప్రకటించింది. అమెరికా రీపర్ డ్రోన్ మధ్యప్రాచ్యంలోని రహస్య స్థావరం నుండి ప్రయోగించింది. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లోని నంగర్‌హార్ ప్రావిన్స్‌లో ఒక కారును లక్ష్యంగా చేసుకుంది.
Drone Technology: కాబూల్ విమానాశ్రయంలో ఇస్లామిక్ స్టేట్-ఖోరాసన్ బాంబు దాడికి ప్రధాన కుట్రదారుడు డ్రోన్ దాడిలో మరణించినట్లు అమెరికా శనివారం ప్రకటించింది. ఈ ఉగ్రవాద బృందం కాబూల్ విమానాశ్రయంపై జరిగిన దాడుల్లో 13 మంది అమెరికన్ సైనికులతో సహా 170 మందిని చంపింది. రాయిటర్స్ న్యూస్ ఏజెన్సీ నివేదిక ప్రకారం.. అమెరికా రీపర్ డ్రోన్ మధ్యప్రాచ్యంలోని రహస్య స్థావరం నుండి ప్రయోగించింది. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లోని నంగర్‌హార్ ప్రావిన్స్‌లో ఒక కారును లక్ష్యంగా చేసుకుంది. ఇస్లామిక్ స్టేట్-ఖోరాసన్ గ్రూప్ కుట్రదారులు ఈ కారులోనే ఉన్నారు. అమెరికా డ్రోన్లు ఉగ్రవాద స్థావరాలను ధ్వంసం చేయడం ఇదే మొదటిసారి కాదు. ఇంతకు ముందు కూడా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్, పాకిస్తాన్, ఇరాక్, సిరియాతో సహా అనేక ప్రాంతాల్లో ఉగ్రవాదులను డ్రోన్లు లక్ష్యంగా చేసుకున్నాయి. అమెరికా మాత్రమే కాదు, టర్కీ, చైనా, ఇజ్రాయెల్ కూడా అనేక కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న శత్రువులను టార్గెట్ చేయగల డ్రోన్‌లను పెద్ద సంఖ్యలో తయారు చేస్తున్నాయి. అసలు ఈ డ్రోన్లు ఎలా కిలోమీటర్ల దూరంలోని శత్రువులను లక్ష్యంగా చేసుకోగలుగుతాయి? మన దేశంలోనూ అలాంటి డ్రోన్లు ఉన్నాయా? డ్రోన్ యుద్ధానికి భారత్ చేస్తున్న సన్నాహాలు ఏమిటి? ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
డ్రోన్ అంటే ఏమిటి?
మానవరహిత వైమానిక వాహనం (UAV) ని సరళమైన పదాలలో డ్రోన్ అంటారు. గత 30 సంవత్సరాలుగా డ్రోన్లు వాడుకలో ఉన్నాయి. సైనిక నిఘా కోసం మాత్రమే కాకుండా సినిమా నిర్మాణం, ఒక ప్రాంత మ్యాపింగ్.. ఇప్పుడు వస్తువుల పంపిణీలో కూడా వీటి వినియోగం పెరిగింది. సైనిక నిఘా విషయానికొస్తే, దీనిని 1990 లలో యుఎస్ ప్రారంభించింది. సైనిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం అభివృద్ధి చెందడంతో, శత్రువులను చంపడానికి కూడా డ్రోన్‌లను ఉపయోగించారు. 1999 కొసావో యుద్ధంలో సెర్బియన్ సైనికుల రహస్య ప్రదేశాలను గుర్తించడానికి మొదటిసారిగా నిఘా డ్రోన్‌లను ఉపయోగించారు. 2001 లో, 9/11 దాడుల తర్వాత యుఎస్ డ్రోన్‌లతో సాయుధమైంది. ఆ తరువాత, ఇది అత్యంత అధునాతన ఆయుధంగా అభివృద్ధి చెందుతోంది.
సైనిక డ్రోన్ దాడులు ఎప్పుడు ప్రారంభమయ్యాయి?
తాలిబాన్‌కు చెందిన ముల్లా ఒమర్‌ని లక్ష్యంగా చేసుకుని అక్టోబర్ 2001 లో యుఎస్ తన మొదటి డ్రోన్ దాడిని ప్రారంభించింది. ముల్లా కాంపౌండ్ వెలుపల కారుపై డ్రోన్ దాడి జరిగింది. ఈదాడిలో ముల్లా చనిపోలేదు, కానీ అతని అంగరక్షకులు మరణించారు. మొదటి మిషన్‌లో విఫలమైన తర్వాత కూడా, అమెరికా వెనక్కి తగ్గలేదు. అమెరికా ఈ టెక్నాలజీని మరింత బలోపేతం చేసింది. ‘టెర్రర్‌పై యుద్ధం’ సమయంలో, అమెరికా ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో, పాకిస్తాన్ ఉత్తర గిరిజన ప్రాంతాల్లో ప్రిడేటర్, రీపర్ డ్రోన్‌లను మోహరించింది. ఇరాక్, సోమాలియా, యెమెన్, లిబియా, సిరియాలో కూడా యుఎస్ డ్రోన్‌లను మోహరించారు. రీపర్ డ్రోన్, దీనితో అల్ ఖైదాకు చెందిన ఒసామా బిన్ లాడెన్‌ను అమెరికా పర్యవేక్షించింది. ఆ తర్వాత నేవీ సీల్స్ 2 మే 2011 న పాకిస్థాన్‌లోని అబోటాబాద్‌లో బిన్ లాడెన్‌ను చంపారు.
యుఎస్ ఇప్పటి వరకు డ్రోన్ దాడుల డేటాను విడుదల చేయలేదు. 2014-2018 మధ్య నాలుగు సంవత్సరాలలో, యునైటెడ్ స్టేట్స్ ఇరాక్, సిరియాలో కనీసం 2,400 రీపర్ డ్రోన్ మిషన్లు లేదా రోజుకు రెండు డ్రోన్ దాడులు చేసినట్లు డ్రోన్ దాడులను పర్యవేక్షించే ఒక ఏజెన్సీ జెన్స్ పేర్కొంది.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎన్ని సైనిక డ్రోన్లు ఎగురుతున్నాయి?
ప్రపంచవ్యాప్తంగా వేలాది సైనిక డ్రోన్‌లను నిఘా కోసం ఉపయోగిస్తున్నారు. 2028 నాటికి, 80 వేలకు పైగా నిఘా, 2000 కంటే ఎక్కువ దాడి డ్రోన్‌లను కొనుగోలు చేసినట్లు జేన్ విశ్లేషకులను పేర్కొన్నట్లు గార్డియన్ పత్రిక పేర్కొంది. సాయుధ డ్రోన్లు చౌక కాదు. ఒక డ్రోన్ ధర రూ .110 నుంచి 150 కోట్ల వరకు ఉంటుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. దీనికి ఆయుధాలు జోడించడం జరుగుతుంది. అందువల్ల ధర కూడా పెరుగుతుంది. పైలట్లు, వాటిని ప్రయోగించే సాంకేతిక నిపుణుల శిక్షణ వ్యయం భిన్నంగా ఉంటుంది.
ఏ దేశాలు డ్రోన్‌లను ఉపయోగిస్తున్నాయి?
బ్రిటిష్ గ్రూప్ డ్రోన్ వార్స్ ప్రకారం, అమెరికా, చైనా, టర్కీ మూడు ప్రధాన డ్రోన్‌ల ఎగుమతిదారులుగా ఉన్నాయి. ఇజ్రాయెల్ కంపెనీలు పెద్ద డ్రోన్‌లను కూడా ఎగుమతి చేస్తాయి. కానీ దాని డ్రోన్లు సైనిక ఆయుధాలతో పనిచేస్తాయని ఆ దేశం అంగీకరించలేదు. భారతదేశంతో సహా అనేక దేశాలు తమ సొంత డ్రోన్‌లను తయారు చేస్తున్నాయి.
శత్రువులను నిర్మూలించడానికి డ్రోన్‌లను ఉపయోగించాలని అమెరికా ప్రపంచానికి నేర్పింది. అమెరికా ఈ టెక్నాలజీలో ముందు వరుసలో ఉంది. దీని ప్రిడేటర్, రీపర్ డ్రోన్లు చాలా ప్రాణాంతకం. వాటి డిమాండ్ కూడా చాలా ఎక్కువ. UK, ఆస్ట్రేలియా, ఫ్రాన్స్, యూఏఈ సహా అనేక దేశాలు అమెరికన్ డ్రోన్‌లను కలిగి ఉన్నాయి.
దాని భౌగోళిక పరిస్థితుల కారణంగా, టర్కీ డ్రోన్ వ్యవస్థను నిర్మించవలసి వచ్చింది. టర్కీ తన డ్రోన్ బైరాక్టర్‌తో సిరియా, ఇరాక్‌లో దాడులు చేస్తుంది. మొరాకో, పోలాండ్, సౌదీ అరేబియాకు కూడా అల్బేనియా డ్రోన్‌లను సరఫరా చేస్తోంది.
ఈ పోటీలో వెనుకబడినప్పటికీ, చైనా ఈ దిశలో వేగంగా పని చేసింది. చైనా ప్రస్తుతం కొత్తగా మరిన్ని ప్రాణాంతకమైన డ్రోన్‌లను తయారుచేస్తోంది. పాకిస్థాన్ తన సొంత సాయుధ డ్రోన్ బురాక్‌ను తయారు చేస్తోంది. ఇది చైనా డ్రోన్ క్లోన్ అని చెబుతారు. ఇది చైనా నుండి మొదటిసారిగా చైనీస్ CH-4 డ్రోన్‌లను దిగుమతి చేసుకుంది. వీటిలో ఐదు జనవరిలో పంపిణీ అయ్యాయి. ఇండోనేషియా, మయన్మార్ (బర్మా) కూడా చైనా డ్రోన్‌లను ఉపయోగిస్తున్నాయి. ఈ డ్రోన్లు ఉపగ్రహం నుంచి కూడా పనిచేయగలవు.
హెరాన్, ఇజ్రాయెల్ కంపెనీ, డ్రోన్‌లను తయారు చేస్తుంది. దీనిని జర్మనీ, భారతదేశంతో పాటు కొన్ని దేశాలకు పంపిణీ చేసింది. ఇది కాకుండా, ఇరాన్ (కమ్రాన్), రష్యా (ఓరియన్), జార్జియా (ప్రాజెక్ట్ T-31) వంటి దేశాలు కూడా తమ సొంత డ్రోన్‌లను తయారు చేస్తున్నాయి.
డ్రోన్ యుద్ధానికి భారతదేశ సన్నాహాలు ఏమిటి?
భారతదేశం కూడా 2000 లలో డ్రోన్‌లపై పని ప్రారంభించింది. ప్రారంభంలో, డ్రోన్‌లను నిఘా కోసం ఉపయోగించడం ప్రారంభించారు. డిఫెన్స్ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్‌మెంట్ ఆర్గనైజేషన్ (DRDO) రుస్టోమ్ డ్రోన్‌లను తయారు చేసింది, ఇది ఫిబ్రవరి 2021 లో విజయవంతమైన టెస్ట్ ఫ్లైట్‌ను కలిగి ఉంది. ఫిబ్రవరిలో, ఇజ్రాయెల్ కంపెనీ నుండి 4 ఫాల్కన్ డ్రోన్‌లను భారత్ లీజుకు తీసుకుంది, వీటిని చైనాతో ఉద్రిక్త సరిహద్దులో ఏర్పాటు చేశారు.
మిలిటరీ ఇన్ఫర్మేషన్ గ్రూప్ జెన్స్ ప్రకారం, భారతదేశంలో 90 ఇజ్రాయెల్ డ్రోన్లు ఉన్నాయి, వీటిలో 75 ఎయిర్ ఫోర్స్ మరియు 10 ఇండియన్ నేవీకి చెందినవి. సైన్యం కొత్త డ్రోన్‌లను లీజుకు తీసుకుంది, వీటిని 2020 లో చైనా సరిహద్దులో వివాదం తర్వాత మోహరించారు. మీడియా నివేదికల ప్రకారం, అమెరికన్ కంపెనీ జనరల్ అటామిక్స్‌తో 30 డ్రోన్‌ల కోసం 3 బిలియన్ డాలర్ల (రూ. 22 వేల కోట్లు) ఒప్పందం జరిగింది. దీని కింద, ఆర్మీ, నేవీ, ఎయిర్‌ఫోర్స్ 10-10 MQ9 రీపర్ డ్రోన్‌లను పొందుతాయి.
ఇండియన్ నేవీ నిరాయుధమైన 2 సి గార్డియన్ డ్రోన్‌లను లీజుకు ఉపయోగిస్తోంది. ఇది అమెరికన్ డ్రోన్ ప్రిడేటర్ వేరియంట్. ఇది కాకుండా, హిందుస్థాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్ CATS (కంబైన్డ్ ఎయిర్ టీమింగ్ సిస్టమ్) వారియర్‌ని తయారు చేసింది, ఇది తేజస్, జాగ్వార్ యుద్ధ విమానాలలో ఇన్‌స్టాల్ అవుతుంది. ఇది యుద్ధ విమానం నుండి పనిచేస్తుంది. రాడార్లకు చిక్కదు.
ఇండియన్ నేవీలో స్మాష్ 2000 యాంటీ-డ్రోన్ వ్యవస్థ కూడా ఉంది. జులైలో జమ్మూలో జరిగిన డ్రోన్ దాడి తరువాత, అటువంటి యాంటీ-డ్రోన్ వ్యవస్థ అవకాశాలను ఆర్మీకి కూడా అన్వేషించారు. డ్రోన్ దాడులకు తగిన సమాధానం ఇవ్వడానికి. హిందుస్థాన్ ఏరోనాటిక్స్ లిమిటెడ్ కూడా డ్రోన్ హెలికాప్టర్ – రోటరీని తయారు చేస్తోంది. ఇది 15,000 అడుగుల ఎత్తులో పనిచేయగలదు.
