Lal Bahadur Shastri: సింప్లిసిటీకి ప్రతి రూపం.. స్ఫూర్తిదాయకుడు.. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి గురించి మీకు తెలియనని ఆసక్తికర విషయాలు..
జీవితంలో ఎదురైన కష్టాలను అతి సులభంగా అధిగమించడమే కాకుండా అందరికీ స్ఫూర్తిదాయకంగా నిలిచారు. శాస్త్రీజీని అత్యుత్తమ రాజనీతిజ్ఞునిగా పరిగణిస్తారు. జీవితంలో ఎదురైన కష్టాలను చాలా తేలికగా అధిగమించడంతో ఆయన అందరికీ స్ఫూర్తిదాయకునిగా నిలిచారు..
లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి.. పేరు చెప్పగానే సింప్లిసిటీ అనే ప్రతిరూపం కనిపిస్తారు. స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, దేశానికి ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నప్పటికీ ఆయన తన జీవితాన్ని ఇంత సరళంగా, సాదాసీదాగా గడిపారని ఎవరూ ఊహించలేరు. ఇవాళ భారతదేశ రెండవ ప్రధానమంత్రి లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి 118వ జయంతి. స్వావలంబన, స్వాతంత్ర్యం కోసం దేశం ఆకాంక్షలకు ఆయన చేసిన కృషికి శాస్త్రి జీ అత్యుత్తమ రాజనీతిజ్ఞుడిగా పరిగణించబడ్డారు. అతను అసాధారణ సంకల్పంతో తెలివైన ఆలోచనాపరుడు. జీవితంలో ఎదురైన కష్టాలను అతి సులభంగా అధిగమించడమే కాకుండా అందరికీ స్ఫూర్తిదాయకంగా నిలిచారు. శాస్త్రీజీని అత్యుత్తమ రాజనీతిజ్ఞునిగా పరిగణిస్తారు. జీవితంలో ఎదురైన కష్టాలను చాలా తేలికగా అధిగమించడంతో ఆయన అందరికీ స్ఫూర్తిదాయకునిగా నిలిచారు. ప్రధాని అయ్యాక కూడా ఆయన ఆర్థిక ఇబ్బందులకు ఎదుర్కొన్నారు. పాఠశాలకు వెళ్లేందుకు శాస్త్రి రోజూ రెండుసార్లు గంగా నదిని ఈదుతూ దాటి వెళ్లి వచ్చేవారని చెబుతారు. ప్రధాని అయ్యాక కూడా డబ్బుకు కొరతే ఉండేది. 1925లో వారణాసిలోని కాశీ విద్యాపీఠం నుండి పట్టభద్రుడై “శాస్త్రి” బిరుదు పొందారు. ‘శాస్త్రి’ అనే పదం ‘విద్వాంసుడు’ లేదా గ్రంథాలను బాగా అధ్యయనం చేసిన వ్యక్తిని సూచిస్తుంది. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి తన జీవితానికి సంబంధించిన కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలను తెలుసుకుందాం..
లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి అక్టోబర్ 2, 1904న ఉత్తరప్రదేశ్లోని మొఘల్సరాయ్లో జన్మించారు. అతని తండ్రి పేరు శారదా ప్రసాద్ శ్రీవాస్తవ తల్లి పేరు రామదులారి దేవి. అతని అసలు పేరు లాల్ బహదూర్ శ్రీవాస్తవ. కుల వ్యవస్థను వ్యతిరేకించే ఆయన తన పేరులో నుంచి ఇంటిపేరును తొలగించుకున్నారు. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి బాల్యంలో అనేక ఇబ్బందులు ఎదుర్కొన్నారు. అతని తండ్రి మరణించాక అతనిని అతని మామ దగ్గరకు పంపారు. పాఠశాలకు వెళ్లేందుకు లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి రోజూ రెండుసార్లు గంగా నదిని ఈదుతూ దాటాల్సి వచ్చేది. 1946లో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత పాలనలో నిర్మాణాత్మక పాత్ర పోషించేందుకు.. ఆయనను ఉత్తరప్రదేశ్ పార్లమెంటరీ కార్యదర్శిగా నియమించింది. 1947 ఆగస్టు 15న పోలీసు, రవాణా మంత్రిగా నియమితులయ్యారు.
అతను దేశానికి ప్రధానమంత్రి అయినప్పటికీ ప్రభుత్వం నుంచి రుణం తీసుకోవల్సి వచ్చింది.ఆ రుణంను అతని మరణం తర్వాత అతని భార్య తిరిగి చెల్లించింది. ఎప్పుడైతే దేశంలోనూ.. ప్రపంచంలోనూ రాజకీయ నాయకుల సింప్లిసిటీకి ఉదాహరణగా నిలుస్తుంది.
చాలా చౌకగా ఉన్న చీరను చూపించండి..
ఒకసారి శాస్త్రి జీ తన భార్య లలితా శాస్త్రికి చీర కొనవలసి వచ్చింది. వారు ఒక దుకాణానికి వెళ్లారు. షాపు యజమాని శాస్త్రి గారిని చూసి చాలా సంతోషించాడు. వారి రాకను తన అదృష్టంగా భావించి స్వాగతం పలికాడు. శాస్త్రి గారు, వారు తొందరపడుతున్నారు.. వారికి నాలుగు-ఐదు చీరలు కావాలి. దుకాణం నిర్వాహకుడు శాస్త్రికి ఒకటి కంటే ఎక్కువ చీరలను చూపించడం ప్రారంభించాడు. అందులోనూ అవి చాలా ఖరీదైనవి. అయితే ఇది గమనించిన శాస్త్రీ జీ.. చాలా చౌకగా ఉన్న చీరను చూపించాలని కోరారు. దీంతో ఆయన చూపించడానికి మేనేజర్ సంకోచించాడు. మేనేజర్ని పసిగట్టారు. షాప్లో చీర తక్కువ ధర ఏంటో నాకు చూపించు. నాకు అది కావాలి. చివరికి మేనేజరు మనసు ప్రకారం చీరలు తీశాడు. శాస్త్రీజీ ఆ చీరల్లో కొన్నింటిని చవకగా ఎంచుకుని ధర చెల్లించి వెళ్లిపోయారు.
తన పెట్టెలోంచి కూలర్ని బయటకు తీసినప్పుడు..
నెహ్రూ ప్రభుత్వంలో శాస్త్రి జీ రైల్వే మంత్రిగా ఉన్న కాలం ఇది. కొన్ని ప్రభుత్వ పనుల వల్ల హఠాత్తుగా ముంబై వెళ్లాల్సి వచ్చింది. అతను ప్రయాణానికి రైలు మార్గాన్ని ఎంచుకున్నారు. రైల్వే అధికారులు అతని ప్రయాణానికి ఫస్ట్ క్లాస్ కోచ్ను సిద్ధం చేశారు. ఢిల్లీ నుంచి రైలు బయలుదేరింది. కారు కదలడం స్టార్ట్ చేయగానే బాక్స్ లో మామూలు ఫ్యాన్లు కాకుండా ఇంకేదో ఏర్పాటు చేశారని గ్రహించారు. ఎందుకంటే బయట వేడిగా ఉండి భయంకరమైన వేడిగాలులు వీస్తున్నాయి. దీనిపై తన వ్యక్తిగత సహోద్యోగి కైలాష్బాబును అడిగాడు. సార్, మీ సౌకర్యం కోసం ఈ కంపార్ట్మెంట్లో కూలర్ను అమర్చారు. శాస్త్రిజీ కైలాష్ బాబు వైపు వంపుతిరిగి చూసి ఆశ్చర్యం వ్యక్తం చేస్తూ కూలర్ పెట్టారా? నాకు చెప్పకుండా ఇలా ఎందుకు చేశారు. అంతా వేడిలో ఉంటే మనం ఇలా ప్రయాణం చేయడం ఇష్టంలేదు. ప్రజలకు సేవకుడిగా ఉండాలనే కారణంగా నేను కూడా మూడవ తరగతిలో ప్రయాణంచేయాలి.. కానీ ఇది చేయలేకపోతే నేను చేయగలిగినంత చేయాలి. రైలు ఎక్కడ ఆగినా ముందుగా నా బోగీలోంచి ఈ కూలర్ని తీసేయాలి అన్నాడు. కూలర్ తొలగించిన తర్వాతే రైలు ముందుకు సాగింది.
లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి రాజకీయ స్థానం
1946లో కాంగ్రెస్ ప్రభుత్వాన్ని ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత, పాలనలో నిర్మాణాత్మక పాత్ర పోషించేందుకు అర్హులైన అభ్యర్థుల కోసం వెతుకుతున్న సమయంలో పార్టీ ఆయనను ఉత్తరప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో పార్లమెంటరీ కార్యదర్శిగా నియమించింది. 1947 ఆగస్టు 15న పోలీసు, రవాణా మంత్రిగా నియమితులయ్యారు. మొదటి మహిళా బస్సు కండక్టర్లను నియమించారు. 1951లో న్యూఢిల్లీకి వచ్చి కేంద్ర మంత్రివర్గంలో అనేక శాఖలు నిర్వహించారు. అతను రైల్వే మంత్రి, రవాణా, కమ్యూనికేషన్ల మంత్రి, వాణిజ్యం, పరిశ్రమల మంత్రి, హోం వ్యవహారాల మంత్రి, ఆ తర్వాత భారతదేశ రెండవ ప్రధాన మంత్రిగా కూడాపని చేశారు.
ప్రధానమంత్రి పదవిలో ఉండగా అప్పు చేయాల్సి వచ్చినప్పుడు..
లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి ప్రధానమంత్రిగా ఉన్నప్పుడు ఆయన కుటుంబం కారు కొన్నారు. ఫియట్ కారుకు రూ. 12,000 కావాలి కానీ ఆ సమయంలో కూడా శాస్త్రి వద్ద రూ.7000 మాత్రమే ఉన్నాయి. పంజాబ్ నేషనల్ బ్యాంక్ నుంచి రూ. 5,000 లోన్ తీసుకుని కారు కొనుగోలు చేశారు. ఆయన కారు ఇప్పుడు న్యూఢిల్లీలోని శాస్త్రి మెమోరియల్ వద్ద ఉంది.
భారతదేశం 1965- 1966 సంవత్సరాలలో కరువును ఎదుర్కొంది. అప్పుడు శాస్త్రి జీ శ్వేత విప్లవం ద్వారా దేశవాసులందరినీ కరువు నుంచి బయటపడేయడానికి ప్రజలకు చాలా సహాయం చేసారు. కుటుంబ సభ్యులంతా ఇంటి వద్దే వరి, గోధుమలు పండించాలని కోరారు. ఈ ఉద్యమాన్ని లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి స్వయంగా వరి, గోధుమలు పండించారు. ఇలా తాను చెప్పింది.. తాను కూడా అనుసరించి చూపించారు.
అనుమానాస్పదంగా మరణించారు..
పండిట్ జవహర్లాల్ నెహ్రూ మరణం తరువాత లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి 09 జూన్ 1964న భారతదేశానికి రెండవ ప్రధానమంత్రి అయ్యారు. అతని పదవీకాలం 11 జనవరి 1966 వరకు కొనసాగింది. అతను ఉజ్బెకిస్తాన్లోని తాష్కెంట్లో అదే రోజున అనుమానాస్పదంగా మరణించారు. ఆ సమయంలో ఇండో-పాకిస్తాన్ యుద్ధం తర్వాత పరిస్థితిని చక్కదిద్దేందుకు శాస్త్రిజీ తాష్కెంట్లో పాకిస్తాన్ అధ్యక్షుడు అయూబ్ ఖాన్ను కలవడానికి వెళ్ళారు. సమావేశం ముగిసిన కొన్ని గంటలకే ఆయన మరణించారు. పార్లమెంటరీ లైబ్రరీలో కూడా ఆయన మరణంపై రాజనారాయణ కమిటీ విచారణ జరిపిన దాఖలాలు లేవని తెలిస్తే మీరు ఆశ్చర్యపోవచ్చు.
మరిన్ని జాతీయ వార్తల కోసం