Juvenile Act: చట్టంలో మార్పులు.. సరళతరం కానున్న అనాధ పిల్లల దత్తత! కొత్తగా చట్టంలో వచ్చిన మార్పులు తెలుసుకోండి!

Juvenile Act: పిల్లలను దత్తత తీసుకునే ప్రక్రియ ఇకపై సరళతరం అవుతుంది.  దీనికి సంబంధించిన జువెనైల్ జస్టిస్ (పిల్లల సంరక్షణ- రక్షణ) సవరణ బిల్లును ఈ వారం రాజ్యసభలో ఆమోదించారు. ఈ బిల్లు ఆమోదం పొందిన తర్వాత, పిల్లల సంరక్షణ, దత్తత విషయాలలో జిల్లా కలెక్టర్ / డిస్ట్రిక్ట్ మేజిస్ట్రేట్ పాత్ర పెరిగింది. బాలనేర న్యాయ చట్టం, 2015 లో ప్రతిపాదించిన ఈ మార్పులకు లోక్ సభలో ప్రతిపక్షాలు కూడా మద్దతు ఇచ్చాయి. అయితే, విపక్షాల పెగాసస్ సమస్యపై గందరగోళం మధ్య రాజ్యసభలో బిల్లును ఆమోదించారు.

బాల్య న్యాయ చట్టం, 2015 అంటే ఏమిటి? ప్రభుత్వం ఇప్పుడు కొత్త బిల్లును ఎందుకు తీసుకువచ్చింది? ఈ బిల్లు ద్వారా ఎలాంటి మార్పులు చేస్తున్నారు? ఈ బిల్లు తర్వాత కలెక్టర్  ఏ హక్కులను పొందుతారు? బాల నేరస్థుల కోసం ఈ బిల్లులో ఏమి మారింది? ఈ ప్రశ్నలకు సమాధానాలు న్యాయ నిపుణులు ఇలా చెబుతున్నారు..

బాల్య న్యాయ చట్టం, 2015 అంటే ఏమిటి?

2012 లో ఢిల్లీలో జరిగిన నిర్భయ గ్యాంగ్ రేప్ కేసులో నిందితులలో ఒకరు బాలనేరస్థుడు. అతను మూడు సంవత్సరాల తర్వాత విడుదలయ్యాడు, నిర్భయ కుటుంబం అతన్ని అత్యంత విధ్వంసానికి పాల్పడిందని ఆరోపించింది. దీని తరువాత భయంకరమైన నేరాల కేసులలో, బాలలను కూడా పెద్దవారిలాగే చూడాలని డిమాండ్ తలెత్తింది. దీని తరువాత 2015 లో జువైనల్ జస్టిస్ చట్టం వచ్చింది. ఇందులో, ఘోరమైన నేరాల కేసుల్లో 16 నుంచి 18 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల వారి విచారణ కోసం ఒక నిబంధన చేర్చారు. ఈ చట్టం 2000 యొక్క జువెనైల్ నేరాల చట్టం, 2000 యొక్క జువెనైల్ జస్టిస్ (పిల్లల సంరక్షణ – రక్షణ) చట్టాన్ని భర్తీ చేసింది.

ఈ చట్టంలోని రెండవ ప్రధాన మార్పు పిల్లల దత్తతకు సంబంధించినది. దీని తరువాత, ప్రపంచవ్యాప్తంగా దత్తతకు సంబంధించిన చట్టాలు దేశంలో కూడా అమలు చేయడానికి వీలు కుదురుతుంది. దత్తత కోసం హిందూ దత్తత -నిర్వహణ చట్టం (1956), ముస్లింల కోసం గార్డియన్స్ ఆఫ్ వార్డ్ చట్టం (1890) ప్రబలంగా ఉంది. అయితే, కొత్త చట్టం పాత చట్టాలను భర్తీ చేయలేదు. ఈ చట్టం ఏదైనా అంటువ్యాధికి గురైన అనాథలు, పాడుబడిన పిల్లలు, పిల్లలను దత్తత తీసుకునే ప్రక్రియను సులభతరం చేసింది.

ఇప్పుడు ఈ బిల్లు మారితే ఏమవుతుంది?

మొదటి మార్పు పిల్లలను దత్తత తీసుకోవడం, రెండవ మార్పు ఐపిసిలో కనీస శిక్షను నిర్ణయించని నేరాలకు సంబంధించినది. వాస్తవానికి, 2015 లో మొదటిసారిగా, నేరాలు మూడు వర్గాలుగా విభజించబడ్డాయి – చిన్న, తీవ్రమైన, భయంకరమైన నేరాలు. కానీ ఈ చట్టం కనీస శిక్షను నిర్ణయించని అటువంటి కేసుల గురించి ఏమీ చెప్పలేదు.

బిల్లులో మార్పు తరువాత, విషయాలు త్వరగా పరిష్కరించబడతాయి అలాగే జవాబుదారీతనం కూడా పరిష్కరించబడుతుంది. ప్రస్తుత వ్యవస్థలో, దత్తత ప్రక్రియ కోర్టు ద్వారా జరిగింది. దీని కారణంగా ఈ ప్రక్రియ కొన్నిసార్లు చాలా సమయం తీసుకుంటుంది. ఈ మార్పు తరువాత, చాలా మంది అనాథ పిల్లలు వేగంగా దత్తత తీసుకోబడతారు. వారికి మంచి నీడ దొరికే అవకాశం లభిస్తుంది.

ఈ బిల్లును రాజ్యసభలో మహిళా, శిశు అభివృద్ధి శాఖ మంత్రి స్మృతి ఇరానీ ప్రవేశపెట్టారు. ఈ సమయంలో, ఈ బిల్లు అన్ని జిల్లాల జిల్లా మేజిస్ట్రేట్, కలెక్టర్ల అధికారాలను, బాధ్యతను పెంచుతుందని ఆయన అన్నారు. ఇది ట్రయల్ ప్రక్రియను వేగవంతం చేస్తుంది. అలాగే దత్తత ప్రక్రియ వేగంగా ఉంటుంది.

ఈ మార్పు అవసరం ఏమిటి?

ఈ మార్పుకు కారణం నేషనల్ కమిషన్ ఫర్ ప్రొటెక్షన్ ఆఫ్ చైల్డ్ రైట్స్ (NCPCR) నివేదిక. 2020 లో వచ్చిన ఈ నివేదికలో, దేశవ్యాప్తంగా చైల్డ్ కేర్ ఇనిస్టిట్యూట్‌లు (సీసీఐలు) ఆడిట్ చేయడం జరిగింది. 2018-19లో నిర్వహించిన ఈ ఆడిట్‌లో, 7 వేలకు పైగా చైల్డ్ కేర్ ఇనిస్టిట్యూట్‌లు (సీసీఐలు) సర్వే చేశారు.

90% సీసీఐలు NGO లచే నిర్వహించబడుతున్నాయి. జువైనల్ జస్టిస్ యాక్ట్ ప్రకారం పనిచేయని ఈ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లలో 1.5% ఉన్నాయి. 29% మంది ప్రధాన నిర్వహణ లోపాలను కలిగి ఉన్నారు. 2015 లో చట్టం అమల్లోకి వచ్చిన తర్వాత కూడా, 39% సీసీఐలు నమోదు కాలేదు. సర్వేలో  బాలికల కోసం చేసిన సీసీఐలు 20%కంటే తక్కువ ఉన్నట్టు తేలింది. జువెనైల్ జస్టిస్ యాక్ట్ నియమాలను 100% పాటించే దేశంలో ఒక్క సీసీఐ కూడా లేదని సర్వేలో అత్యంత షాకింగ్ విషయం వెల్లడైంది.

ఈ సీసీఐల పర్యవేక్షణ వ్యవస్థ కూడా మంచిది కాదు. ఒక చైల్డ్ హోమ్ లైసెన్స్ కోసం దరఖాస్తు చేసినా మరియు ప్రభుత్వం మూడు నెలల్లోపు స్పందించకపోయినా, అది ఆరు నెలల పాటు డీమ్డ్ రిజిస్ట్రేషన్ పొందవచ్చు. దీని కోసం అతను ప్రభుత్వం నుండి అనుమతి పొందకపోయినా. చట్టంలో మార్పుల తర్వాత ఇది జరగదు. ఇప్పుడు జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ ఆమోదం లేకుండా ఏ చైల్డ్ హోం తెరవడానికి వీలుండదు.  సీసీఐ లలో ఉన్న అక్రమాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని, వాటిని పర్యవేక్షించే బాధ్యత కూడా జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ కు ఇచ్చారు.  జిల్లాకు వచ్చే సిసిఐలందరూ నియమ నిబంధనలు పాటించేలా చూడడం డిఎమ్ పనిగా ఉంటుంది.

Also Read: జమ్మూ కాశ్మీర్, లడాఖ్ ప్రాంతాలను సందర్శించనున్న పార్లమెంటరీ కమిటీ.. తాజా పరిస్థితులపై సమీక్ష

జమ్మూలోని ప్రాంతాల్లో మళ్ళీ డ్రోన్ల కలకలం..సెక్యూరిటీ వర్గాల్లో కలవరం.. పెరిగిన నిఘా