Budget 2022: కరోనాతో తీవ్రంగా నష్టపోయిన వలస కార్మికులు బడ్జెట్ నుంచి ఏం ఆశిస్తున్నారు?

Budget Aspirations 2022: దేశంలో మొదటిసారి లాక్‌డౌన్(Lockdown) విధించినపుడు..గుర్గావ్‌లో నివసిస్తున్న అరవింద్ తన స్వస్థలమైన బీహార్‌లోని జముయికి కాలినడకన తిరిగి వెళ్ళడం ప్రారంభించాడు. ఇప్పటికీ ఈ దుర్భర సంఘటన గుర్తుకు వస్తే అరవింద్‌కి వెన్నులో వణుకు పుడుతుంది. దాదాపుగా 1200 కిలోమీటర్లు.. నడుస్తూ ఎంత హృదయవిదారకమైన.. బాధాకరమైన పరిస్థితి అతని లాంటి వారు అనుభవించారో ఊహిస్తేనే గుండె అదిరిపోతుంది. ఇంతా కష్టపడి తన ఊరు చేరుకోగానే.. అరవింద్ కి కష్టాల కొలిమి స్వాగతం పలికింది. అక్కడ తన తండ్రి కూడా పనిలేకుండా కూర్చున్నాడని, నరేగా(MNAREGA) పథకంలో కూడా అతనికి పని దొరకలేదనీ తెలిసింది. దీంతో కుటుంబానికి అరవింద్ మాత్రమే జీవనాధారంగా మిగిలాడు. అప్పటివరకూ అరవింద్ కష్టపడి తన కుటుంబం కోసం ప్రతినెలా పంపే డబ్బుతోనే అతని కుటుంబం వారి ఇంటి ఖర్చులను తీర్చుకునేది. ఇప్పుడు అరవింద్ కూడా పని లేని పరిస్థితికి చేరుకోవడం అతని కుటుంబాన్ని మరింత కష్టాలలోకి నెట్టేసింది.

కోవిడ్‌కు ముందు భారతదేశంలోని కార్మికుల సగటు నెలవారీ ఆదాయం రూ. 5000 నుంచి రూ. 15000 వరకు ఉండేది. ఇందులో కూలీలు గ్రామాల్లోని వారి కుటుంబాలకు రూ. 5000 నుంచి రూ. 7000 వరకు పంపేవారు. ఈ కార్మికుల మొత్తం నెలవారీ ఆదాయం దేశ GDPలో రెండు శాతంగా ఉండేది. కానీ కోవిడ్ లో ఆ సంఖ్య పడిపోయింది. ఇప్పటికీ జీడీపీ కరోనా ముందు స్థాయికి చేరుకోలేదు. తన గ్రామానికి తిరిగి వచ్చిన తర్వాత ఉద్యోగం దొరక్క అరవింద్ అక్షరాలా కుప్పకూలిపోయాడు. తనకు ఉచిత రేషన్‌ అందిందని, అయితే తన ఆర్థిక అవసరాలను తీర్చేందుకు అవసరమైనంత డబ్బు సమకూర్చుకోలేకపోయానని అరవింద్ గుర్తు చేసుకున్నాడు. లాక్‌డౌన్ తరువాత అరవింద్ గురుగ్రామ్‌కు తిరిగి వచ్చినప్పుడు, అతను గతంలో పనిచేసిన అదే ప్రదేశంలో అతనికి కొత్త ఉద్యోగం వచ్చింది. అయితే అప్పటికి తీసుకున్న రూ.10వేలు అప్పు చెల్లించలేకపోయాడు. తీసుకున్న అప్పుకు ప్రతినెలా రూ.1000 వడ్డీ ఇప్పటికీ చెల్లిస్తూ వస్తున్నాడు.

లాక్‌డౌన్ కారణంగా మొత్తం 46.5 కోట్ల మంది కార్మికులలో 25% కంటే ఎక్కువ మంది ఉపాధి కోల్పోయారు. లాక్‌డౌన్ కారణంగా 25% కంటే ఎక్కువ మంది ఉపాధి కోల్పోయిన 46.5 కోట్ల మంది కార్మికులలో అరవింద్ ఒకరు. భారతదేశంలోని మొత్తం 46.5 కోట్ల మంది కార్మికులలో కేవలం 5 కోట్ల మంది కార్మికులు మాత్రమె సంఘటిత రంగానికి చెందినవారని క్రిసిల్ రిపోర్ట్ చెబుతోంది. అంటే సంఘటిత రంగంలో ఉన్న కార్మికులు చాలా తక్కువగా ఉన్నారు. EPFO లెక్కలు కూడా ఇదే విషయాన్ని చెబుతున్నాయి.

ఇంతకీ అరవింద్ లాంటి వాళ్ల కోసం కేంద్ర బడ్జెట్‌లో ఏమి ఉంటుంది?

బడ్జెట్ ప్రతిపాదనల్లో రెండు విధానాలు ఉంటాయి. బడ్జెట్ ప్రతిపాదనల్లో సాధారణంగా రెండు వేర్వేరు విధానాలు ఉంటాయి. మొదటిది, ప్రభుత్వం పేదలకు ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వడానికి విధానాలను తీసుకువస్తుంది. ఇక రెండవ విధానంలో ప్రభుత్వమే నేరుగా బడ్జెట్ నుంచి ఆర్థిక సహాయం అందిస్తుంది. అంటే ప్రభుత్వం తన ఖజానా నుంచి నిధులను ప్రజలకు ఆర్థిక సహాయాన్ని అందించడానికి లేదా దాని నుంచి డబ్బును పెట్టుబడి పెట్టడానికి ఉపయోగిస్తుంది. ఈ రెండవ పద్ధతి సాధారణంగా అరవింద్ లాంటి కార్మికులకు బాగా ఉపయోగపడుతుంది.

మరి లాక్‌డౌన్‌ సమయంలో అరవింద్‌ తన కుటుంబాన్ని పోషించలేని స్థితిలో ప్రభుత్వం ఎక్కడ ఉంది?

కార్మికుల కోసం ప్రభుత్వం ఈ పథకాలు అందిస్తోంది..

– ప్రధానమంత్రి శ్రమయోగి మాన్‌ధన్ యోజన – ప్రధానమంత్రి స్వనిధి యోజన – ప్రధానమంత్రి రోజ్‌గార్ ప్రోత్సాహన్ యోజన – ఆమ్ ఆద్మీ బీమా యోజన – అటల్ బిమిత్ వ్యక్తి కళ్యాన్ యోజన – అటల్ పెన్షన్ యోజన – రాష్ట్రీయ స్వస్థ బీమా యోజన

అయితే, ఈ పథకాల గురించి కార్మికుల్లో చాలామందికి ఏమీ తెలియదు. తనలాంటి కూలీలను ఆదుకునేందుకు ప్రభుత్వం ప్రవేశపెట్టిన వివిధ పథకాల గురించి అరవింద్‌ను ప్రశ్నిస్తే.. తాను అలాంటి ప్రభుత్వ పథకాల గురించి అసలు వినలేదని చెప్పాడు. వాటి పేర్లు కూడా తనకు తెలియవని అన్నాడు. కోవిడ్ తర్వాత దేశంలో పెరుగుతున్న నిరుద్యోగ పరిస్థితిని ఎదుర్కోవడానికి భారత ప్రభుత్వం ఆత్మ నిర్భర్ భారత్ యోజనను ప్రారంభించింది. ఈ పథకం కింద, ప్రభుత్వం నవంబర్ 27, 2021 వరకు 1.16 లక్షల యూనిట్ల ద్వారా 39.59 లక్షల మంది పౌరులకు ఉపాధి కల్పించింది. అయితే దేశంలో పెరుగుతున్న నిరుద్యోగ పరిస్థితి ముందు ఇంత పెద్ద మొత్తంలో అవకాశాలు కూడా చాలా తక్కువగా కనిపిస్తున్నాయి.

మొదటి లాక్ డౌన్ తరువాత ప్రభుత్వానికి ఒక విషయం అర్ధం అయింది. అరవింద్ వంటి కార్మికులకు ఇటువంటి పథకాలు ప్రయోజనకరంగా ఉండవని ప్రభుత్వం గ్రహించింది, ఎందుకంటే ప్రభుత్వం వద్ద అటువంటి కార్మికుల డేటా లేదా రికార్డులు లేవు. కోవిడ్ తరువాత ప్రభుత్వం గత బడ్జెట్ లో ఈ శ్రమ్ పోర్టల్ లాంచ్ చేసింది. అసంఘటిత కార్మికుల గురించి పూర్తి వివరాలు సేకరించి.. వారికి లబ్ది చేకూర్చడానికి గత బడ్జెట్‌లో, అసంఘటిత రంగానికి చెందిన కార్మికుల డేటాబేస్‌ను రూపొందించడానికి ప్రభుత్వం ఇ-శ్రమ్ పోర్టల్‌ను ప్రారంభించింది. ఈ పోర్టల్‌లో 21 కోట్ల మందికి పైగా కార్మికులు నమోదు చేసుకున్నారు. అలాంటి వలస కూలీలకు కనీస సౌకర్యాలు కల్పించాలని ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.కానీ లేబర్‌లు పోర్టల్‌లో మాత్రమే నమోదు చేయబడ్డాయి. ఇప్పటి వరకు ఈ కార్మికులకు ప్రభుత్వ పథకాలు ఏవీ అందలేదు. లేకపోతే, అరవింద్ వంటి కార్మికులు తమ ప్రభుత్వాలు ప్రారంభించిన వివిధ ప్రభుత్వ పథకాల నుండి నేరుగా లబ్ధి పొందుతున్న వివిధ దేశాల కార్మికుల మాదిరిగానే మెరుగైన జీవితం పొందేవారు.

రాబోయే బడ్జెట్ నుంచి అరవింద్‌కి చాలా చిన్న కోరిక ఉంది. వచ్చే బడ్జెట్‌లో తన అప్పులు తీర్చేంత ప్రయోజనం పొందాలని అతను కోరుకుంటున్నాడు. ఇది జరగాలంటే అరవింద్ లాంటి కార్మికులకు పర్మినెంట్ ఉద్యోగం రావాలి. ప్రభుత్వం రైతుల కోసం ప్రారంభించిన తరహాలో కూలీల కోసం కూడా ఇలాంటి పథకాలు ప్రారంభించాలని అరవింద్ ఆకాంక్షించారు. లాక్డౌన్ వంటి ఏదైనా పరిస్థితి మళ్లీ తలెత్తితే, వారు కనీసం వారి జీవనోపాధిని కొనసాగించడానికి వీలు కల్పించే రుణాలను పొందాలి.

లేబర్ నెట్ సహ వ్యవస్థాపకురాలు గాయత్రి వాసుదేవన్ చెబుతున్న దాని ప్రకారం అసంఘటిత రంగంలో చాలా అభివృద్ధి అవసరం. ఈ దృక్కోణం నుండి ఇ-షార్మ్ పోర్టల్ గేమ్ ఛేంజర్ అని నిరూపించవచ్చు. రాబోయే బడ్జెట్‌లో పోర్టల్‌లో నమోదు చేసుకున్న కార్మికులందరికీ ప్రభుత్వం ఏదో ఒక రకమైన ఆర్థిక సహాయం అందిస్తుందని ఆశించవచ్చు.

వలస కార్మికులకు సంబంధించి పూర్తి కథనాన్ని మనీ9 ఈ వీడియోలో చూడొచ్చు:

Also Read: Budget 2022: రైతులకు గుడ్‌న్యూస్‌ చెప్పనున్న కేంద్ర సర్కార్‌.. పెరగనున్న పీఎం కిసాన్‌ డబ్బులు..!

Budget 2022: గృహ కొనుగోలుదారులకు కేంద్రం శుభవార్త.. రుణ చెల్లింపులపై పన్ను మినహాయింపు..!