Pancha Rathas: శిల్పకళకు ప్రతిరూపం మహాబలిపురం పంచ రథాలు..! వీటి గురించి మీకు తెలుసా..?
మహాబలిపురంలో కనిపించే పంచ రథాలు అత్యంత ఆకర్షణీయమైనవి. ఈ 5 రథాలన్నీ అసంపూర్ణ నిర్మాణంతో కూడి ఉంటాయి. ఈ రథాలకు మహాభారత పాత్రల పేర్లు పెట్టారు. అవి దేవతలతో సంబంధం తెలియజేస్తాయి. మహాబలిపురం పంచరథలు ఏమిటి? మహాబలిపురంలో పంచరథల విశిష్టత మీకు తెలుసా?
Updated on: Jul 05, 2023 | 11:32 AM
మహాబలిపురంలో పంచరథలు అద్భుతమైన కట్టడాలు. రాతితో చెక్కబడిన ‘రథాలు’ ఏకశిలా రాతి దేవాలయాలు ఇక్కడ అనేకం దర్శనిస్తాయి. బహుళ పదార్థాలతో నిర్మించబడిన, ఏకశిలా నిర్మాణాలు అందమైన శిల్పాలు ప్రపంచ పర్యాటకులను ఆకట్టుకుంటాయి. మహాబలిపురం దక్షిణ కొనలో ఐదు రథ దేవాలయాలు గంభీరంగా నిలిచి ఉంటాయి. మొదటి పల్లవ పాలకుడు నరసింహ వర్మన్ 7వ, 8వ శతాబ్దాలలో ఇక్కడి అద్భుతమైన శిల్పకళను నిర్మించినట్లు చెబుతారు. మహాబలిపురంలో కనిపించే పంచ రథాలు అత్యంత ఆకర్షణీయమైనవి. ఈ 5 రథాలన్నీ అసంపూర్ణ నిర్మాణంతో కూడి ఉంటాయి. ఈ రథాలకు మహాభారత పాత్రల పేర్లు పెట్టారు. అవి దేవతలతో సంబంధం తెలియజేస్తాయి. మహాబలిపురం పంచరథలు ఏమిటి? మహాబలిపురంలో పంచరథల విశిష్టత మీకు తెలుసా?
ఐదు రథాలకు పురాణ పాండవులు యుధిష్ట, అర్జునుడు, భీముడు, నకులుడు, సహదేవుడు, వారి భార్య ద్రౌపది పేరు పెట్టారు. ఏనుగు (ఇంద్రుని వాహనం), సింహం (దుర్గాదేవి వాహనం), నంది (శివుడి వాహనం) విగ్రహాలు రథాలతో ప్రదర్శించబడతాయి. ఈ ఆలయాలకు పాండవ సోదరుల పేర్లు ఉన్నప్పటికీ, వాటికి మహాభారతంతో సంబంధం లేదు. దక్షిణ భారత దేవాలయాల తరహాలో రథాలు రూపొందించబడ్డాయి. కానీ వీటిని పూజించారు. ఈ 5 రథాల విశిష్టత గురించి తెలుసుకుందాం.
Dharmaraja Ratha: (యుధిష్ఠిరుని రథం):
ఈ రథాన్ని మనం దక్షిణ భారత దేవాలయాలలో చూసే విలక్షణమైన విమానం (ఆలయం మీద ఉన్న గోపురం) ఆకారంలో నిర్మించబడింది. ధర్మరాజ రథం ఐదు రథాలలో గొప్పది. మూడు అంతస్తులు కలిగి ఉంటుంది. అయినప్పటికీ చాలా వరకు అసంపూర్తిగా ఉన్నాయి. ఈ ఆలయం శివునికి అంకితం చేయబడింది. ప్రారంభ పల్లవ కళకు అద్భుతమైన ఉదాహరణ. రథం ప్రతి మూలలో శివుని బొమ్మలు చాలా అందంగా ఉన్నాయి. ధర్మరాజ రథంలో పల్లవ లిపిలో నరసింహవర్మన్ I బిరుదుల నగిషీలు ఉన్నాయి. పల్లవులు దీనిని శివాలయంగా రూపొందించారని ఒక శాసనం పేర్కొంది. సగం పురుషుడు, సగం స్త్రీ అర్ధనారీశ్వరుని రూపంలో ఉన్న శివుని శిల్పం ఇక్కడ ప్రత్యేక ఆకర్షణ.
Bhima Ratha:
ఇక్కడ పేర్కొన్న ఐదు రథాలలో భీమ రథం 12.8 మీటర్ల పొడవు, 7.3 మీటర్ల వెడల్పు, 7.6 మీటర్ల ఎత్తుతో గోపుర శైలిలో గాబుల్ పైకప్పుతో నిర్మించబడిన పొడవైనది. శయన మూర్తి రూపంలో ఉన్న విష్ణువు, పెద్ద విగ్రహం ఒకటి లోపల ఉన్నందున ఇది అనంతశాయి విష్ణువుకు అంకితం చేయబడింది. భవనం అసంపూర్తిగా ఉంటుంది. కానీ ఇప్పటికీ అందంగా ఉంది. ఆలయ స్తంభాలు సింహాల బొమ్మలతో అలంకరించబడ్డాయి.
Arjuna Ratha:
అర్జునుడి రథం శివునికి అంకితం చేయబడిన మరొక అద్భుతమైన రథం. ఈ రథం ఒక చిన్న చెక్క గుడి ఆకారంలో ప్రత్యేక శైలితో దక్షిణ భారతదేశంలో తనదైన ముద్ర వేసింది. మందిరం లోపల అలంకరణ లేదు, కానీ వెలుపలి భాగంలో ఆసక్తికరమైన వివరాలు ఉన్నాయి. ముఖభాగం అద్భుతమైన శిల్పాలతో అలంకరించబడి ఉంటుంది. ఇందులో దేవతలు, మానవుల చిత్రాలు ఉన్నాయి.
Nakula Sahadeva Ratha:
ఈ ఆలయం ఇంద్రునికి అంకితం చేయబడింది. ఏనుగులతో సంబంధం కలిగి ఉంటుంది. ఈ ఆలయ పైకప్పు కూడా ఏనుగు వీపు ఆకారంలో ఉంటుంది. అర్ధనారీశ్వరుని ఉపశమన శిల్పం గోడలను అలంకరించగా, స్తంభాలు కూర్చున్న సింహాలతో అలంకరించబడ్డాయి.
Draupadi Ratha:
ఐదు రథాలలో ద్రౌపది రథం చిన్నది. ఈ రథం గడ్డి వేసిన గుడిసె ఆకారంలో ఉంటుంది. చతురస్రాకారపు పైకప్పు ఉంది. ఇది దుర్గాదేవికి అంకితం చేయబడిన రథం. అద్భుతమైన కళాకృతిని కలిగి ఉంది. కమల పీఠంపై దుర్గాదేవిని చూపించే చక్కగా చెక్కబడిన ప్యానెల్ ఇక్కడ అద్భుతంగా కనిపిస్తుంది. బయట, ప్రవేశ ద్వారం పైన, సముద్ర రాక్షసుల బొమ్మలు చెక్కి ఉన్నాయి. రాక్షసుడైన మహిషాసురుని తలపై దుర్గాదేవి నిలబడి ఉండటం అత్యంత ఆకర్షణీయమైన శిల్పం.
మరిన్ని జాతీయ వార్తల కోసం క్లిక్ చేయండి..
