Judge: సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టులలో న్యాయమూర్తి కావాలంటే ఈ అర్హతలు ఉండాలి.. నియామకం ఎలా జరుగుతుందో తెలుసా..

సుప్రీం కోర్టు.. భారతదేశంలోని అత్యున్నత న్యాయ స్థానం. ఇది దేశంలోని అన్ని న్యాయస్థానాలపై నియంత్రణాధికారాలు కలిగి ఉంటుంది. జనవరి 26, 1950న, రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చిన రెండు రోజుల తర్వాత.. జనవరి 28, 1950న సుప్రీంకోర్టు ఏర్పడింది. అంతకుముందు (1 అక్టోబర్ 1937 నుండి 28 జనవరి 1950 వరకు) దీనిని ఫెడరల్ కోర్ట్ ఆఫ్ ఇండియా అని పిలిచేవారు. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 141 ప్రకారం, ‘సుప్రీం కోర్ట్ ప్రకటించిన చట్టం భారత భూభాగంలోని అన్ని కోర్టులకు కట్టుబడి ఉంటుంది’. సుప్రీంకోర్టులో న్యాయమూర్తులు తీర్పులు ప్రకటిస్తారు. సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టుల్లో న్యాయమూర్తుల నియామకం ఎలా ఉంటుందో తెలుసా..? మనం ఈ రోజు న్యాయమూర్తి పదోన్నతి నుంచి న్యాయమూర్తి అర్హత వరకు అన్నీ వివరాలను తెలుసుకుందాం..

రాజ్యాంగం ఏం చెబుతోంది?

రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 124 (2) సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తుల నియామకానికి సంబంధించినది. దీని ప్రకారం, సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులను సుప్రీంకోర్టు కొలీజియం సలహా మేరకు భారత రాష్ట్రపతి నియమిస్తారు. కొలీజియంలో భారత ప్రధాన న్యాయమూర్తి, నలుగురు సీనియర్ సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులు ఉంటారు. ఈ కొలీజియం సుప్రీంకోర్టుతో పాటు రాష్ట్రాల హైకోర్టుల న్యాయమూర్తులను కూడా నియమిస్తుంది.

కొలీజియం సిఫార్సు తర్వాత రాష్ట్రపతి వారిని నియమిస్తారు. రాష్ట్రపతి స్వయంగా సుప్రీంకోర్టు, హైకోర్టుల న్యాయమూర్తులతో సంప్రదించి సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తులను నియమిస్తారు. రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 124(2)లో ఈ విషయాన్ని ప్రస్తావించారు. ఈ నియామకంలో సుప్రీంకోర్టు ప్రధాన న్యాయమూర్తి సంప్రదింపులు ముఖ్యమైనవిగా పరిగణించబడతాయి.

కొలీజియం ఎలా పనిచేస్తుంది

సుప్రీంకోర్టు కొలీజియం CJI నేతృత్వంలో ఉంటుంది. వీరితో పాటు మరో నలుగురు సీనియర్ న్యాయమూర్తులు కూడా ఇందులో ఉన్నారు. కొలీజియం సిఫార్సును ప్రభుత్వం ఆమోదించడం తప్పనిసరి. హైకోర్టు, సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తుల బదిలీల నిర్ణయాన్ని కూడా కొలీజియం నిర్ణయిస్తుంది.

అంతే కాకుండా హైకోర్టులోని ఏ న్యాయమూర్తులకు పదోన్నతి కల్పించి సుప్రీంకోర్టుకు పంపాలన్నది కూడా కొలీజియం నిర్ణయమే. మేము మీకు తెలియజేద్దాం, ప్రభుత్వం ఒకటి లేదా అంతకంటే ఎక్కువ పేర్లను పునఃపరిశీలన కోసం కొలీజియంకు తిరిగి పంపవచ్చు, కానీ కొలీజియం మళ్లీ పేర్లను పంపితే, ప్రభుత్వం ఈ సిఫార్సును అంగీకరించాలి.

• హైకోర్టు న్యాయమూర్తి కావడానికి అర్హత
• భారతదేశ పౌరుడిగా ఉండండి.
• హైకోర్టులో న్యాయమూర్తి కావాలంటే న్యాయశాస్త్రంలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీ ఉండాలి.
• దీనితో పాటు, 10 సంవత్సరాల పాటు న్యాయవాద అనుభవం కలిగి ఉండాలి.
• సుప్రీంకోర్టు న్యాయమూర్తి కావడానికి అర్హత
• భారతదేశ పౌరుడిగా ఉండండి.
• కనీసం ఐదేళ్లపాటు హైకోర్టులో న్యాయమూర్తిగా పనిచేసి ఉండాలి.
• కనీసం 10 సంవత్సరాల పాటు హైకోర్టులో ప్రాక్టీస్ చేసిన అనుభవం లేదా రాష్ట్రపతి అభిప్రాయం ప్రకారం ప్రముఖ న్యాయనిపుణుడు అయి ఉండాలి.

మరిన్ని కెరీర్ అండ్ ఉద్యోగాల వార్తల కోసం