SpaDex ప్రయోగంతో చరిత్ర సృష్టించిన భారత్.. బుల్లెట్ వేగంతో రెండు ఉపగ్రహాలను కనెక్ట్ చేసిన ఇస్రో

గత కొన్నేళ్లుగా ఇస్రో పెద్ద రికార్డులు సృష్టించింది. అమెరికాకు చెందిన నాసా వంటి అంతరిక్ష సంస్థలకు ఇస్రో గట్టి పోటీనిస్తోంది. తాజాగా, ఇస్రో మరో చరిత్ర సృష్టించింది. శ్రీహరికోట నుంచి పీఎస్‌ఎల్‌వీ-సీ60 రాకెట్‌ నుంచి 2 చిన్న అంతరిక్ష నౌకలను ప్రయోగించారు. భూమికి 470 కిలోమీటర్ల ఎత్తులో రెండు రాకెట్లను డాకింగ్, అన్‌డాకింగ్ చేయడం ఇస్రో చరిత్రలో ఇదే తొలిసారి. అంటే వేల కిలోమీటర్లు.. గంటకు 200 కి.మీ వేగంతో ఎగురుతూ, అంతరిక్షంలో నిర్ధిష్ట ప్రదేశంలో 2 స్పేస్‌క్రాప్ట్‌లను కలపడం-స్పేస్ డాకింగ్ ప్రయోగాలకు ఉద్దేశించిన PSLV-C60ని ఇస్రో ప్రయోగించింది.

స్వీయ పరిజ్ఞానం, స్వదేశీ యువ శాస్త్రవేత్తలతో తెలుగు నేలపై రూపకల్పన చేసిన స్పేస్ డెక్స్.. స్పాడెక్స్ గా పిలిచే ఈ ఉపగ్రహాన్ని.. ఇస్రో ప్రయోగ కేంద్రమైన తిరుపతి జిల్లా శ్రీహరికోటలోని సతీష్‌ థావన్‌ స్పేస్‌ సెంటర్‌ నుంచి నింగిలోకి పంపింది. PSLV సిరీస్‌లో ఇది 62వ ప్రయోగం కాగా ఇప్పటివరకు 59 ప్రయోగాలు విజయవంతమయ్యాయి. ఇక PSLV కోర్‌ అలోన్ దశతో చేసే 18వ ప్రయోగం కావడం విశేషం.

ఈ మిషన్ విజయవంతం అయిన తర్వాత, భారతదేశం అమెరికా, రష్యా, చైనా ఎలైట్ క్లబ్‌లో చేరింది. ISRO ఈ మిషన్ పేరు స్పేస్ డాకింగ్ ప్రయోగం అంటే SpaDex గా భావిస్తారు. ఈ డాకింగ్ సిస్టమ్‌పై ఇస్రో ఇప్పుడు పేటెంట్ తీసుకోవడం భారతదేశానికి గర్వకారణం. ఎందుకంటే, సాధారణంగా ఏ దేశమూ డాకింగ్, అన్‌డాకింగ్ క్లిష్టమైన వివరాలను వెల్లడించదు. అందువల్ల ISRO దాని స్వంత డాకింగ్ యంత్రాంగాన్ని సృష్టించుకోవలసి వచ్చింది.

అంతరిక్షంలో సొంతంగా స్పేస్ స్టేషన్‌ను నిర్మించాలనే కల, చంద్రయాన్-4 విజయం ఈ మిషన్‌పై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఈ మిషన్‌లో 2 అంతరిక్ష నౌకలు ఉన్నాయి. ఒకదాని పేరు టార్గెట్. కాగా మరొకదాని పేరు చేజర్. రెండింట బరువు 220 కిలోలు. PSLV-C60 రాకెట్ నుండి 470 కి.మీ ఎత్తులో రెండు వ్యోమనౌకలను వేర్వేరు దిశల్లో ప్రయోగించనున్నారు.

ఈ సమయంలో టార్గెట్, ఛేజర్ వేగం గంటకు 28 వేల 800 కిలోమీటర్లకు చేరుకుంటుంది. డాకింగ్ ప్రక్రియ ప్రారంభించిన 10 రోజుల తర్వాత ప్రారంభమవుతుంది. అంటే టార్గెట్, ఛేజర్ ఒకదానితో ఒకటి అనుసంధానించి ఉంటాయి. ఛేజర్ వ్యోమనౌక సుమారు 20 కిలోమీటర్ల దూరం నుండి లక్ష్య వ్యోమనౌక వైపు కదులుతుంది. దీని తరువాత, ఈ దూరం 5 కిలోమీటర్లకు, ఆపై ఒకటిన్నర కిలోమీటర్లకు తగ్గుతుంది. ఆ తర్వాత అది 500 మీటర్లుగా మారుతుంది.

ఛేజర్, టార్గెట్ మధ్య దూరం 3 మీటర్లు ఉన్నప్పుడు.. డాకింగ్ ప్రక్రియ అంటే రెండు అంతరిక్ష నౌకలను కలిపే ప్రక్రియ ప్రారంభమవుతుంది. ఛేజర్, టార్గెట్ కనెక్ట్ అయిన తర్వాత విద్యుత్ శక్తి బదిలీ అవుతుంది. ఈ మొత్తం ప్రక్రియ భూమి నుండే నియంత్రించడం జరుగుతుంది. ఈ మిషన్ ఇస్రోకి ఒక పెద్ద ప్రయోగం, ఎందుకంటే భవిష్యత్ అంతరిక్ష కార్యక్రమాలు ఈ మిషన్‌పై ఆధారపడి ఉంటాయి.

ఈ డాకింగ్-అన్‌డాకింగ్ టెక్నిక్ చంద్రయాన్-4 మిషన్‌లో ఉపయోగించడం జరుగుతుంది. అంటే చంద్రయాన్-4 మిషన్ విజయం స్పేస్‌ఎక్స్ విజయంపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ఈ మిషన్ సాంకేతికత నాసా వంటి దాని స్వంత అంతరిక్ష కేంద్రాన్ని నిర్మించడానికి ఉపయోగించ జరుగుతుంది. ఇది కాకుండా, ఉపగ్రహ సర్వీసింగ్, ఇంటర్‌ప్లానెటరీ మిషన్‌లు, చంద్రునిపైకి మానవులను పంపడానికి కూడా ఈ సాంకేతికత అవసరం. ఇస్రో ప్రకారం, ఒకే మిషన్‌ను అనేక దశల్లో ప్రారంభించినప్పుడు ఈ సాంకేతికత అవసరం.

మరిన్ని సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక చేయండి..