
ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం ఆధ్వర్యంలో ప్రతి సంవత్సరం జూన్ 5న ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవం నిర్వహిస్తారు. 1973 నుంచి వార్షికంగా జరుపుకుంటున్న ఈ దినోత్సవంలో 150 దేశాలు పాల్గొంటాయి. ఈ ఏడాది థీమ్ “ప్లాస్టిక్ కాలుష్యాన్ని ఓడిద్దాం”. ప్రపంచ పర్యావరణ దినోత్సవం 2025 థీమ్ “ప్లాస్టిక్ కాలుష్యాన్ని ఓడిద్దాం”. పర్యావరణంలో విస్తరించి ఉన్న సూక్ష్మ ప్లాస్టిక్ రేణువులు (మైక్రోప్లాస్టిక్స్) మానవ ఆరోగ్యానికి తీవ్ర హాని కలిగిస్తాయి. మన శరీరంలోకి ప్రవేశించే ఈ చిన్న ప్లాస్టిక్ కణాలు ఆరోగ్యంపై ఎలా ప్రభావం చూపుతాయో ఇప్పుడు చూద్దాం.
గాలిలో ఉండే మైక్రోప్లాస్టిక్స్, ముఖ్యంగా పట్టణ లేదా ఇండోర్ వాతావరణంలో, తేలికగా ఊపిరితిత్తుల్లోకి వెళ్లగలవు. ఈ చిన్న కణాలు ఊపిరితిత్తుల్లో చేరి, వాపు, చికాకు, ఆస్తమా, అలాగే దీర్ఘకాలిక ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులకు కారణమవుతాయి.
రక్తంలో మైక్రోప్లాస్టిక్స్ చేరడం వల్ల వాపు, ఆక్సిడేటివ్ ఒత్తిడి కలుగుతుందని ఇటీవల పరిశోధనలు సూచిస్తున్నాయి. ఇవి ధమనులు గట్టిపడే అథెరోస్క్లెరోసిస్ వ్యాధికి ప్రమాద కారకాలు. ఫలితంగా, గుండెపోటు, స్ట్రోక్, ఇతర గుండె సంబంధిత సమస్యల ప్రమాదం పెరుగుతుంది.
అనేక మైక్రోప్లాస్టిక్స్లో BPA (బిస్ఫెనాల్ A) లేదా థాలేట్స్ వంటి హానికర రసాయనాలు ఉంటాయి. ఇవి హార్మోన్ల పనితీరును అనుకరించి, ఎండోక్రైన్ వ్యవస్థను దెబ్బతీస్తాయి. ఇది పునరుత్పత్తి ఆరోగ్యం, జీవక్రియ, ముఖ్యంగా పిల్లలు, గర్భిణులలో అభివృద్ధిని ప్రతికూలంగా ప్రభావితం చేయగలదు.
కొన్ని అధ్యయనాల ప్రకారం, నానో-సైజు ప్లాస్టిక్ కణాలు (మైక్రోప్లాస్టిక్స్ కంటే చిన్నవి) రక్త-మెదడు అవరోధాన్ని దాటగలవు. మెదడులోకి చేరిన తర్వాత, అవి న్యూరో-ఇన్ఫ్లమేషన్, జ్ఞాపకశక్తి లోపాలు లేదా మెదడు కణజాలంలో విష పదార్థాలు పేరుకుపోవడం వల్ల నాడీ సంబంధిత రుగ్మతలకు దారి తీయగలవు.
మైక్రోప్లాస్టిక్స్ కు గురికావడం వల్ల రోగనిరోధక ప్రతిస్పందన ప్రేరేపితమవుతుంది. అయితే, దీర్ఘకాలికంగా వాటికి గురికావడం వల్ల రోగనిరోధక శక్తి అణచివేయబడుతుంది. రోగనిరోధక వ్యవస్థ బలహీనపడటం వల్ల శరీరం అంటువ్యాధులకు సులభంగా గురవుతుంది. వ్యాధులతో పోరాడే సామర్థ్యం తగ్గుతుంది.
గమనిక: ఈ వార్తలో ఇచ్చిన చిట్కాలు, సూచనలు సాధారణ సమాచారం కోసం మాత్రమే. వీటిని నిపుణుల వైద్య సలహాగా భావించకూడదు. ఏదైనా ఫిట్నెస్ కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించే ముందు లేదా ఆహారంలో మార్పులు చేసుకునే ముందు మీ డాక్టర్ను లేదా డైటీషియన్ను సంప్రదించాలి.