మలేరియా రహిత భారతదేశం వైపు వేగంగా అడుగులు.. 97% తగ్గిన కేసులు: ఆరోగ్య మంత్రిత్వ శాఖ
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రతి సంవత్సరం 4 మిలియన్లకు పైగా ప్రజలు మలేరియాతో మరణిస్తున్నారు. ఐదు సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న పిల్లలలో మూడింట రెండు వంతుల మరణాలు సంభవిస్తున్నాయి. మలేరియా నియంత్రణలో భారతదేశం అపూర్వమైన విజయం సాధించిందని ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ లెక్కలు చెబుతున్నారు. ఈ ఏడాది విడుదల చేసిన గణాంకాల ప్రకారం 1947తో పోల్చితే 97శాతం మేరకు మలేరియా కేసులు తగ్గాయి.
మలేరియా రహిత భారతదేశం వైపు ప్రయాణంలో అద్భుతమైన పురోగతికి ఇది నిదర్శనం. 1947లో స్వాతంత్ర్యం వచ్చినప్పుడు, మలేరియా అత్యంత తీవ్రమైన ప్రజారోగ్య సవాళ్లలో ఒకటిగా నిలిచింది. ఏటా 7.5 కోట్ల కేసులు నమోదు అయ్యేవి. 8 లక్షల మరణాలు సంభవించాయి. దశాబ్దాలుగా, ఎడతెగని ప్రయత్నాలు ఈ సంఖ్యలను 97% పైగా తగ్గించాయి. 2023 నాటికి కేసులు కేవలం 20 లక్షలకు తగ్గాయి. మరణాలు కేవలం 83కు చేరుకున్నాయి. ఈ మేరకు తాజాగా కేంద్ర వైద్యారోగ్య, కుటుంబ సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ అధికారిక గణాంకాలు విడుదల చేసింది
ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) విడుదల చేసిన తాజా ప్రపంచ మలేరియా నివేదిక 2024 ప్రకారం, భారతదేశం గణనీయమైన పురోగతిని సాధించింది. 2017 – 2023 మధ్య మలేరియా కేసులు, మలేరియా సంబంధిత మరణాలలో గణనీయమైన తగ్గుదల నమోదు చేసుకుంది. 2024లో WHO హై బర్డెన్ టు హై ఇంపాక్ట్ (HBHI) గ్రూప్ నుండి భారతదేశం నిష్క్రమించడం ఈ విజయం సొంతమైంది ఇది దాని వ్యతిరేక పోరాటంలో ఒక మలుపును సూచిస్తుంది. మలేరియా ఈ విజయాలు దేశం బలమైన ప్రజారోగ్య జోక్యాలను, 2030 నాటికి మలేరియా రహిత స్థితిని సాధించాలనే దాని దృష్టిని ప్రతిబింబిస్తున్నాయని కేంద్ర వైద్యారోగ్య శాఖ ఒక ప్రకటనలో పేర్కొంది.
భారతదేశం ఎపిడెమియోలాజికల్ పురోగతి సాధించడంలో ముఖ్యంగా రాష్ట్రాల పాత్ర కీలకంగా మారిందని స్పష్టంగా కనిపిస్తుంది. 2015 నుండి 2023 వరకు, అనేక రాష్ట్రాల్లో మలేరియా కేసులు గణనీయంగా తక్కువగా నమోదయ్యాయి. 2015లో, 10 రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలు అధిక భారం (కేటగిరీ 3)గా వర్గీకరించారు. వీటిలో 2023లో కేవలం రెండు రాష్ట్రాలు (మిజోరం & త్రిపుర) మాత్రమే కేటగిరీ 3లో ఉన్నాయి. అయితే ఒడిశా, ఛత్తీస్గఢ్, జార్ఖండ్,మేఘాలయ వంటి 4 రాష్ట్రాలు, కేసుల భారాన్ని తగ్గించి, కేటగిరీ 2కి మార్చారు. అలాగే, ఇతర 4 రాష్ట్రాలు, అండమాన్ & నికోబార్ దీవులు, మధ్యప్రదేశ్, అరుణాచల్ ప్రదేశ్, దాద్రా నగర్ హవేలీలు 2023లో కేటగిరీ 1కి మారాయి.
2015లో కేవలం 15 రాష్ట్రాలు మాత్రమే కేటగిరీ 1లో ఉన్నాయి. అయితే 2023లో 24 రాష్ట్రాలు, కేంద్ర పాలిత ప్రాంతాలు పూర్తిగా పురోగమించాయి. 1000 మంది జనాభాకు ఒక కేసు నమోదు అయ్యింది. 2023 నాటికి లడఖ్, లక్షద్వీప్, పుదుచ్చేరి ప్రాంతాల్లో 0 కేటగిరీలో ఉన్నాయి. అంటే దేశీయ మలేరియా కేసులు సున్నాకు చేరుకుంది. ఈ ప్రాంతాలు ఇప్పుడు మలేరియా నిర్మూలన సబ్నేషనల్ వెరిఫికేషన్కు అర్హత పొందాయి. అదనంగా, 2023లో, వివిధ రాష్ట్రాల్లోని 122 జిల్లాలు జీరో మలేరియా కేసులను నమోదయ్యాయి. ఇది లక్ష్య జోక్యాల సామర్థ్యాన్ని ప్రదర్శిస్తుంది.
మలేరియా కేసులు, మరణాలు రెండూ, 2015-2023 నుండి దాదాపు 80% తగ్గాయి. 2015లో 11,69,261 నుండి 2023లో 2,27,564కి తగ్గాయి. మరణాలు 384 నుండి కేవలం 83కి తగ్గాయి. ఈ నాటకీయ క్షీణత అవిశ్రాంత ప్రయత్నాలను ప్రతిబింబిస్తుంది. వ్యాధిని ఎదుర్కోవడానికి, అదే సమయంలో, తీవ్రతరం చేసిన నిఘా ప్రయత్నాలు వార్షిక రక్త పరీక్ష రేటు (ABER)లో గణనీయమైన పెరుగుదలకు దారితీశాయి. ఇది 9.58 (2015) నుండి 11.62 (2023)కి పెరిగింది. ఈ పటిష్టమైన నిఘా ముందస్తుగా గుర్తించడం, సకాలంలో జోక్యం చేసుకోవడం, మరింత సమర్థవంతమైన చికిత్సను నిర్ధారిస్తుంది.
భారతదేశ విజయానికి పునాది దాని సమగ్ర, బహుముఖ వ్యూహంగా భావించవచ్చు. నేషనల్ ఫ్రేమ్వర్క్ ఫర్ మలేరియా ఎలిమినేషన్ (NFME), 2016లో ప్రారంభించడం జరిగింది. 2027 నాటికి జీరో స్వదేశీ మలేరియా కేసులను సాధించడానికి స్పష్టమైన రోడ్మ్యాప్ను అందించింది. ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఆధారంగా, మలేరియా నిర్మూలన కోసం నేషనల్ స్ట్రాటజిక్ ప్లాన్ (2023-2027) మెరుగైన నిఘా, ప్రాంప్ట్ పరిచయం చేయడం జరిగింది. “పరీక్ష, చికిత్స, ట్రాకింగ్” విధానం ద్వారా నిర్వహణ, ఇంటిగ్రేటెడ్ హెల్త్ ఇన్ఫర్మేషన్ ప్లాట్ఫారమ్ (IHIP) ద్వారా నిజ-సమయ డేటా ట్రాకింగ్ అభివృద్ధి మలేరియా నిర్మూలనకు దోహదపడ్డాయని కేంద్ర వైద్యారోగ్య శాఖ వెల్లడించింది .
ఇక, ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ప్రతి సంవత్సరం ఏప్రిల్ 25న ప్రపంచ మలేరియా దినోత్సవాన్ని జరుపుకుంటారు. దోమల వల్ల వచ్చే ఈ ప్రాణాంతక వ్యాధి గురించి ప్రజలకు అవగాహన కల్పించడమే దీని లక్ష్యం. ప్రస్తుతం భారతదేశంలో మలేరియా కేసులు తగ్గుతున్నప్పటికీ, మలేరియా ఇప్పటికీ అంటువ్యాధిగా మిగిలిపోయిన అనేక దేశాలు ఉన్నాయి. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ ప్రకారం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా కోట్ల మంది మలేరియాతో బాధపడుతున్నారు. అదే సమయంలో, మలేరియా కేసుల్లో 96% మరణాలు ఆఫ్రికా దేశాలలో మాత్రమే సంభవిస్తున్నాయి.
మలేరియా అంటే ఏమిటి?
మలేరియా ఒక అంటు వ్యాధి. ఇది ఆడ అనాఫిలిస్ దోమ కుట్టడం వల్ల వస్తుంది. వాస్తవానికి, ఈ దోమలో ప్లాస్మోడియం వివెక్స్ అనే ప్రోటోజోవా ఉంది, ఇది ఈ వ్యాధికి బలమైన కారణం. మలేరియా జ్వరం వేసవి, వర్షాకాలంలో ఎక్కువగా వస్తుంది.
మలేరియా సంక్రమణ ఎలా వ్యాపిస్తుంది?
అనాఫిలిస్ కాటుకు గురైన వెంటనే, ప్లాస్మోడియం వివెక్స్ మానవ శరీరంలోకి ప్రవేశించి, స్వయంగా గుణించడం ప్రారంభిస్తుంది. ఈ పరాన్నజీవి రోగి కాలేయం, రక్త కణాలపై దాడి చేస్తుంది. సరైన సమయంలో చికిత్స చేయకపోతే, రోగి కూడా చనిపోవచ్చు.
5 రకాల మలేరియా
నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, మలేరియా జ్వరం ఒకటి కాదు, 5 రకాలు. అంటే, 5 రకాల పరాన్నజీవుల ద్వారా ఈ వ్యాధి వ్యాపిస్తుంది.
1. ప్లాస్మోడియం ఫాల్సిపారమ్: ఈ పరాన్నజీవి వల్ల వచ్చే మలేరియా జ్వరం సర్వసాధారణం. ఒక వ్యక్తి వ్యాధి సోకిన 48 గంటల తర్వాత మాత్రమే లక్షణాలు కనిపిస్తాయి. రోగి కూడా స్పృహ కోల్పోవచ్చు.
2. ప్లాస్మోడియం వైవాక్స్: ఇది ఆగ్నేయాసియా, లాటిన్ అమెరికా ప్రజలలో ఈ రకమైన మలేరియా సోకుతుంది. ప్లాస్మోడియం ఫాల్సిపరం తర్వాత ఇది రెండవ అత్యంత సాధారణ మలేరియా.
3. ప్లాస్మోడియం ఓవల్ మలేరియా: ఈ రకమైన మలేరియా చాలా అసాధారణం. దీని పరాన్నజీవి ఎటువంటి లక్షణాలను కలిగించకుండా రోగి కాలేయంలో సంవత్సరాల పాటు ఉంటుంది.
4. ప్లాస్మోడియం మలేరియా: ఈ పరాన్నజీవి వల్ల వచ్చే మలేరియా పేరు క్వార్టర్ మలేరియా. ఇది పైన ఇచ్చిన మలేరియా జ్వరాల కంటే తక్కువ ప్రమాదకరం. ఇందులో, రోగికి నాల్గవ రోజు జ్వరం వస్తుంది. మూత్రంతో ప్రోటీన్ కోల్పోవడం వల్ల, రోగి శరీరంలో ప్రోటీన్ లోపం ఉందని నిర్ధారించవచ్చు.
5. ప్లాస్మోడియం నోలెసి: ఈ మలేరియా పరాన్నజీవి తూర్పు ఆసియాలో కనిపిస్తుంది. ఇందులో, రోగి జ్వరం, శరీరం వణుకు ఉంటుంది. ఆకలిని కూడా ఆపివేస్తారు.
మలేరియా నివారణ మార్గాలు
కూలర్లు, ట్యాంకులు వంటి వాటిని నీటితో నిల్వ ఉండకుండా చూడాలి.
ఇంట్లో నీరు ఎక్కడ చూసినా మట్టితో నింపండి. ఆ నీటిలో కిరోసిన్ ఆయిల్ కలుపుకోవచ్చు. దీని వల్ల దోమలు వృద్ధి చెందవు.
మీ శరీరాన్ని పూర్తిగా కప్పి ఉంచే దుస్తులను ధరించండి.
అధిక జ్వరం, వణుకు వస్తున్నట్లయితే వైద్యుడిని సంప్రదించండి.
ఎప్పుడూ దోమతెర లోపల నిద్రించండి.
దోమలు రాకుండా ఇంటి చుట్టూ పురుగుమందులు పిచికారీ చేయాలి.
మరిన్ని జాతీయ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి..
మరిన్ని హెల్త్ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి..