Budget 2022: ప్రస్తుతం వ్యసాయరంగంలో ఎరువులపై సబ్సిడీ ఎంత ఇస్తున్నారు? ఉద్యానవన పంటలపై ప్రభుత్వ విధానం ఎలా ఉంది?
బడ్జెట్ 2022(Budget 2022) కొద్దిరోజుల్లో దేశ ప్రజల ముందుకు రాబోతోంది. ఈ నేపధ్యంలో ఆర్ధిక వ్యవస్థలో వ్యవసాయరంగానికి కేటాయింపులు.. రైతులకు ప్రభుత్వ సహకారం గతంలో ఎలా ఉండేవి? ఇప్పుడు ఎలా ఉంటున్నాయి? రైతులకు నిత్యావసరం అయిన ఎరువుల పై ప్రభుత్వ సబ్సిడీ విధానం ఎలా ఉంటోంది? ఉద్యానవన పంటలపై ప్రభుత్వ విధానం ఎలా ఉంది వంటి విషయాలను ఒ సారి పరిశీలిద్దాం.
బడ్జెట్ 2022(Budget 2022) కొద్దిరోజుల్లో దేశ ప్రజల ముందుకు రాబోతోంది. దేశ ఆర్ధికమంత్రి నిర్మాలా సీతారామన్(Nirmala Sitharaman) వచ్చేనెల అంటే ఫిబ్రవరి 1వ తేదీన కేంద్ర బడ్జెట్ ప్రవేశపెట్టడానికి సిద్ధం అయిపోతున్నారు. ఈ నేపధ్యంలో వివిధ రంగాల నుంచి డిమాండ్లు.. సూచనలు.. కోరికలు వెల్లువెత్తుతున్నాయి. బడ్జెట్ అంటే పన్నుల గురించి ఎక్కువ మంది ఆలోచిస్తారు. ఆ తరువాత అందరి దృష్టీ ఉండేది వ్యవసాయ రంగం(Agriculture Sector)పైనే. ఎందుకంటే, మన దేశంలో ఎక్కువ మంది ఆధారపడేది.. ఎక్కువ ఇబ్బందులు పడేదీ వ్యవసాయ రంగమే. బడ్జెట్ త్వరలో ప్రవేశపెట్టనున్న నేపధ్యంలో ఆర్ధిక వ్యవస్థలో వ్యవసాయరంగానికి కేటాయింపులు.. రైతులకు ప్రభుత్వ సహకారం గతంలో ఎలా ఉండేవి? ఇప్పుడు ఎలా ఉంటున్నాయి? రైతులకు నిత్యావసరం అయిన ఎరువుల పై ప్రభుత్వ సబ్సిడీ విధానం ఎలా ఉంటోంది? ఉద్యానవన పంటలపై ప్రభుత్వ విధానం ఎలా ఉంది వంటి విషయాలను ఒ సారి పరిశీలిద్దాం.
నవంబర్ 2020లో, ఆత్మనిర్భర్ భారత్ ఎకనామిక్ ప్యాకేజీ కింద, ప్రభుత్వం ఎరువుల సబ్సిడీ కోసం 2020-21లో రూ.65,000 కోట్ల అదనపు కేటాయింపులను ప్రకటించింది. ఫలితంగా, 2020-21కి కేటాయింపు బడ్జెట్ దశలో ఉన్న రూ. 71,309 కోట్ల నుంచి సవరించిన దశలో రూ. 1,33,947 కోట్లకు పెరిగింది. 2020-21 బడ్జెట్ కేటాయింపు దీనికి సరిపోనందున, కంపెనీలకు చెల్లించాల్సిన పెండింగ్లో ఉన్న ఎరువుల సబ్సిడీ బకాయిలన్నింటిని క్లియర్ చేయడానికి మంత్రిత్వ శాఖకు వన్-టైమ్ కేటాయింపును అందించాలని రసాయనాలు .. ఎరువులపై స్టాండింగ్ కమిటీ మార్చి 2020లో సిఫార్సు చేసింది. ఫిబ్రవరి 2020 నాటికి, మంత్రిత్వ శాఖ కంపెనీలకు బకాయిలు రూ. 43,483 కోట్లు చెల్లించాల్సి ఉందని, గత సంవత్సరాల్లో బడ్జెట్ కేటాయింపులు సరిపోకపోవడంతో వాటిని చెల్లించలేకపోయారని కమిటీ గమనించింది.
స్టాండింగ్ కమిటీ (2020) అనేక ఎరువుల తయారీ ప్లాంట్లు చాలా పాత సాంకేతికత .. సిస్టమ్లతో పనిచేస్తున్నాయని, వాటి అత్యధిక సామర్థ్యంతో లేవని గమనించింది. వారి అసమర్థతకు అయ్యే ఖర్చును ప్రభుత్వం అధిక సబ్సిడీ రూపంలో భరిస్తుంది. కంపెనీలు తమ సొంత వ్యవస్థ ప్రకారం ఎరువులు తయారు చేయడానికి .. విక్రయించడానికి స్వేచ్ఛగా ఉండాలని కమిటీ సిఫార్సు చేసింది. ఒక రైతు తన బ్యాంకు ఖాతాలో నేరుగా సబ్సిడీని పొందేటప్పుడు వివిధ బ్రాండ్ల ఎరువుల నుంచి కొనుగోలు చేసే ఎంపికను కలిగి ఉండాలి. ఇది తయారీదారులు తమ ఎరువులను అత్యంత తక్కువ ఖర్చుతో ఉత్పత్తి చేసి విక్రయించేలా చేస్తుంది. ఎరువుల తయారీ .. దిగుమతిని మార్కెట్ శక్తులకు స్వేచ్ఛగా ఉంచే ప్రత్యక్ష సబ్సిడీ వ్యవస్థకు మారడానికి ప్రభుత్వం స్పష్టమైన .. దృఢమైన రోడ్మ్యాప్ను రూపొందించాలని సిఫారసు చేసింది.
యూరియా ధరలను మాత్రమే ప్రభుత్వం నియంత్రిస్తుంది. అయితే పాస్ఫరస్(P), పోటాష్ (K) ఎరువులు మార్కెట్పై ఆధారపడి ఉంటాయి. ఇది సంవత్సరాలలో యూరియా (N) ధరలను తగ్గించడానికి దారితీసింది. అయితే పాస్ఫరస్(P), పోటాష్ (K)ఎరువుల మార్కెట్ ధరలు ఎక్కువగానే ఉన్నాయి. ఇతర ఎరువుల కంటే యూరియా ఎక్కువగా ఉపయోగిస్తారు. కాబట్టి పోషకాల అసమతుల్య వినియోగానికి ఇది ఒక కారణం. N, P, K ఎరువుల వినియోగానికి సిఫార్సు చేసిన నిష్పత్తి 4:2:1 కాగా, 2018-19లో నిష్పత్తి 6.3:2.5:1గా ఉంది.
ఎరువుల మితిమీరిన వినియోగం మట్టిలో పోషకాల అసమతుల్యతకు దారితీస్తుంది .. దాని నాణ్యతను క్షీణింపజేస్తుంది. భూసార పరీక్షా సౌకర్యాలు దాదాపుగా లేకపోవడం, తక్కువ అవగాహన, యూరియాపై అతిగా ఆధారపడటం వంటి కారణాల వల్ల దేశంలో ఎరువుల వాడకం నేలపై శాస్త్రీయ విశ్లేషణ ఆధారంగా లేదని వ్యవసాయ స్టాండింగ్ కమిటీ (2015) గమనించింది. సాయిల్ హెల్త్ కార్డులు: రైతులకు వారి నేల నాణ్యతకు సంబంధించిన సమాచారాన్ని అందించడానికి, సాయిల్ హెల్త్ కార్డ్ పథకం 2015లో ప్రారంభించారు. ఈ పథకం కింద, రైతులకు భూమి ఆరోగ్య కార్డులు జారీ చేస్తారు. ఇందులో నెలలో ఉండే పోషక స్థితి వంటి సమాచారం ఉంటుంది. మట్టి .. దాని సంతానోత్పత్తిని మెరుగుపరచడానికి అందించాల్సిన పోషకాల సిఫార్సు మోతాదు వంటి వివరాలను అందచేస్తారు.
2021-22లో, మట్టి ఆరోగ్యం .. సంతానోత్పత్తిపై జాతీయ ప్రాజెక్ట్ కోసం రూ. 315 కోట్లు కేటాయించారు. ఇది 2020-21 సవరించిన అంచనా కంటే 41% పెరిగింది. పథకం మొదటి సైకిల్ (2015-17)లో లక్ష్యం మేరకు 10.74 కోట్ల సాయిల్ హెల్త్ కార్డులు అందించారు. [46] రెండవ చక్రంలో (2017-19), 12.54 కోట్ల కార్డుల లక్ష్యానికి 11.87 కోట్ల సాయిల్ హెల్త్ కార్డ్లు అందించబడ్డాయి. 2019-21 కాలంలో, మోడల్ విలేజ్ ప్రోగ్రామ్ (లక్ష్యంలో 82%) కింద 18.9 లక్షల సాయిల్ హెల్త్ కార్డులు పంపిణీ చేశారు.
ఉద్యానవన పంటలు (హార్టికల్చర్)
2001-02 .. 2019-20 మధ్య, ఉద్యాన పంటల ఉత్పత్తి 146 మిలియన్ టన్నుల నుంచి 320 మిలియన్ టన్నులకు పెరిగింది). హార్టికల్చర్ ఉత్పత్తి సగటున 4.5% పెరిగింది. ఇదే కాలంలో ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తి 1.9% చొప్పున పెరిగింది. 2019-20లో, మొత్తం ఉద్యానవన ఉత్పత్తిలో పండ్లు .. కూరగాయలు వరుసగా 31% .. 60%కి దోహదం చేస్తాయని అంచనా వేశారు. నేషనల్ మిషన్ ఆన్ హార్టికల్చర్ నాణ్యమైన ఇన్పుట్ల లభ్యతను అందించడం ద్వారా మొక్కలు నాటడం.. నష్టాలను తగ్గించడం .. మార్కెట్లకు ప్రాప్యత వంటి పంట అనంతర జోక్యాలను అందించడం ద్వారా ఉద్యానవనాన్ని ప్రోత్సహించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2021-22లో, పథకానికి రూ. 2,385 కోట్లు కేటాయించారు. 2020-21 సవరించిన అంచనా కంటే 48% ఎక్కువ. అయితే, గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా, ఈ పథకంపై వాస్తవ వ్యయం బడ్జెట్లో చేసిన కేటాయింపుల కంటే తక్కువగా ఉంది.
ఈ సంవత్సరం బడ్జెట్ లో వ్యవసాయరంగం ఎరువులపై మరింత సబ్సిడీని ఆశిస్తోంది. ప్రీ బడ్జెట్ సమావేశాల్లో పాల్గొన్న వ్యవసాయరంగ నిపుణులు.. రైతు సంఘాలు.. ఇదే విషయాన్ని ప్రభుత్వాన్ని కోరాయి. అంతేకాకుండా.. పరిస్థితుల్లో వస్తున్న మార్పుల కారణంగా ఉద్యానవన పంటలపై కూడా ప్రభుత్వం దృష్టి సారించాల్సి ఉందని వ్యవసాయరంగ నిపుణులు ప్రభుత్వానికి సూచించారు.
ఇవి కూడా చదవండి: Budget2022: 51 శాతం నుంచి 14 శాతానికి పడిపోయిన వ్యవసాయ బడ్జెట్ కేటాయింపులు.. రైతులకు పీఎం కిసాన్ మద్దతు!
Budget2022: వ్యవసాయ రంగానికి గతేడాది బడ్జెట్ కేటాయింపు ఎంత? అప్పటి ప్రతిపాదనలు ఏమిటి? తెలుసుకుందాం..