బీజేపీ ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చిన నాటి నుంచి వ్యవసాయ రంగానికి పెద్ద పీట వేసింది. ఎన్నో విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుట్టింది. గడిచిన ఎనిమిదేళ్లలో ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో అట్టడుగు వర్గాలకు సాధికారత కల్పించడంపై దృష్టిసారించారు. ఇందులో భాగంగా ఎన్నో విప్లవాత్మక మార్పులకు శ్రీకారం చుట్టారు, రైతంగానికి అండగా నిలిచే క్రమంలో పలు పథకాలను ప్రవేశ పెట్టారు. ఇదే విషయమై తాజాగా కేంద్ర ఫిషరీస్, పశు సంవర్ధక, డెయిరీ శాఖ మంత్రి పర్షోత్తమ్ రూపాలా తమ ప్రభుత్వం 8 ఏళ్లలో రైతుల అభ్యున్నతి కోసం చేపట్టిన పథకాలు, తీసుకున్న నిర్ణయాలను వ్యాసం రూపంలో పంచుకున్నారు. రైతుల సంక్షేమం కోసం బీజేపీ ప్రభుత్వం తీసుకున్న నిర్ణయాలు మంత్రి మాటల్లోనే..
భారత్ ఎన్నో వందల ఏళ్ల నుంచే వ్యవసాయాధారిత దేశం. లోతుగా పాతుకుపోయిన వారసత్వం కారణంగా, వ్యవసాయం, దాని అనుబంధ రంగం చాలా మందికి జీవనోపాధిగా మారింది. భారతదేశ వ్యవసాయం, అనుబంధ రంగాలలో GVA గత ఆరు సంవత్సరాలలో 3.2 శాతం సగటు వృద్ధిని ప్రదర్శించింది. ఇందులో వ్యవసాయానికి (59.2 శాతం) అతిపెద్దది, పంటలు (30 శాతం), హార్టికల్చర్ (29.2 శాతం). ఈ రంగంలో ప్రగతిశీల వృద్ధి ఫలితంగా, వ్యవసాయ బడ్జెట్ గత ఎనిమిదేళ్లలో 5.5 రెట్లు పెరిగింది, 2013-14 ఆర్థిక సంవత్సరంలో కేవలం రూ. 22,000 కోట్లు ఉంటే 2022-23 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రూ. 1.32 లక్షల కోట్లకు పెరిగింది.
దేశ జనాభాలో దాదాపు 58 శాతం మందికి వ్యవసాయం ప్రధాన జీవనాధారం అయితే, వ్యవసాయ రంగంలో భారతదేశం కూడా ప్రపంచ వ్యాప్తంగా బలమైన స్థానాన్ని ఆక్రమించింది. ప్రస్తుతం, భారతదేశం పాలు, పప్పులు, సుగంధ ద్రవ్యాల ఉత్పత్తిలో ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ఉత్పత్తిదారుగా ఉంది. అలాగే పండ్లు, కూరగాయలు, టీ, పెంపకం చేపలు, పత్తి, చెరకు, గోధుమలు, బియ్యం, పత్తితో పాటు చక్కెర ఉత్పత్తిలో రెండవ అతిపెద్ద ఉత్పత్తిదారు. భారతదేశం ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద పశుసంపద (గేదెలు), గోధుమ, వరి, పత్తి కోసం ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద వ్యవసాయ భూమిని కలిగి ఉంది.
భారతీయ వ్యవసాయం, అనుబంధ రంగాలు హరిత విప్లవం (వ్యవసాయం), శ్వేత విప్లవం (పాడిపరిశ్రమ), పసుపు విప్లవం, నీలి విప్లవం (మత్స్యపరిశ్రమ)లకు సాక్ష్యమిచ్చాయని చెబుతారు. వ్యవసాయం దాని అనుబంధ రంగాల ద్వారా జీవనోపాధి పొందుతున్న రైతులు, అట్టడుగు వర్గాల సంక్షేమమే కేంద్ర ప్రభుత్వ ఏకైక లక్ష్యం. ఇందులో భాగంగానే ప్రధాన మంత్రి శ్రీ నరేంద్ర మోదీ నాయకత్వంలోని బీజేపీ ప్రభుత్వం.. గత ఎనిమిదేళ్లలో, భారత ప్రభుత్వం గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో అభివృద్ధి, మహిళలు, యువత, అణగారిన వర్గాల సాధికారతపై దృష్టి సారించింది. అధిక ఇన్పుట్ ఖర్చులు, మార్కెట్ లింక్ల కొరత, తక్కువ అమ్మకాల ధరలు మొదలైన అట్టడుగు సవాళ్లను అధిగమించే పర్యావరణ వ్యవస్థను అందించడానికి అవిశ్రాంతంగా ప్రయత్నాలు జరిగాయి, జరుగుతూనే ఉన్నాయి.
భారత ప్రభుత్వం గత ఎనిమిదేళ్లలో కంటే ఎక్కువ కవరేజ్ వంటి మైలురాయి విజయాలను ప్రదర్శించింది. PM-కృషి సింఛాయీ యోజన కింద 2015-16 నుండి 2022-23 మధ్య 70 లక్షల హెక్టార్ల విస్తీర్ణం, నేల నాణ్యతను పెంపొందించడానికి 22 కోట్లకు పైగా సాయిల్ హెల్త్ కార్డ్లు జారీ అయ్యాయి. 100 కంటే ఎక్కువ eNAM మార్కెట్ల ద్వారా మార్కెట్ అనుసంధానం ఏర్పాటు చేశాము. సుమారు రూ. 1.5 లక్షల సబ్సిడీ ఎరువులు అందించడం, మెరుగైన నీటిపారుదల సౌకర్యాలు, నిల్వ, శీతల గిడ్డంగులు మొదలైనవి ఏర్పాటయ్యాయి. అంతేకాకుండా ధాన్యం, ఉద్యానవన ఉత్పత్తిలో సరికొత్త రికార్డులు నమోదయ్యాయి. ఇది 2013-14లో 265.5 మిలియన్ టన్నుల నుంచి 2021-22 ఆర్థిక సంవత్సరంలో 342 మిలియన్ టన్నులకు చేరుకుంది.
రైతులకు ఆర్థిక భద్రత కల్పించేందుకు 3.36 కోట్ల కిసాన్ క్రెడిట్ కార్డ్ (కెసిసి) జారీ అయ్యాయి. రైతులకు రుణాలు కూడా పెరిగాయి. 2013-14లో రూ. 7.3 లక్షల కోట్ల రుణాలు అందిస్తే 2022-23 నాటికి దీని విలువ రూ. 18 లక్షల కోట్లకు చేరింది. అదనంగా, 10,000 కొత్త ఫార్మర్ ప్రొడ్యూసర్ ఆర్గనైజేషన్ (FPOలు) ఏర్పాటు కోసం బహుళ అమలు భాగస్వాములతో పని కొనసాగుతోంది, వీటిలో ఇప్పటి వరకు 4,081 నమోదయ్యాయి.
‘సాధికారత కలిగిన రైతు – సంపన్న దేశం’ అనే ట్యాగ్లైన్తో 2016లో ప్రధాన మంత్రి ఫసల్ బీమా యోజన పథకాన్ని ప్రారంభించారు. ఇది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద పంటల బీమా పథకం. సరసమైన పంట బీమా ద్వారా రైతుల ఆర్థిక భద్రతను నిర్ధారించడం, విత్తే ముందు నుంచి పంట కోత తర్వాత దశల వరకు అన్నింటిపై బీమా అందించడమే ఈ పథకం లక్ష్యం. పథకం ప్రారంభమైన నాటి నుంచి నేటి వరకు రైతులకు రూ.1,25,662 కోట్ల బీమా క్లెయిమ్ను చెల్లించగా, పంటల బీమా ప్రీమియం మొత్తం రూ.25,186 కోట్లు పథకం కింద చెల్లించారు. ప్రతి సంవత్సరం 5.5 కోట్ల మందికి పైగా రైతులు పంటల బీమా కోసం నమోదు చేసుకుంటున్నారు.
రైతుల సంక్షేమం కోసం తీసుకొచ్చిన మరో పథకం ప్రధాన మంత్రి కిసాన్ సమ్మాన్ నిధి (PM-KISAN). రైతుల ఆదాయం పెరగడమే దీని లక్ష్యం. ఈ పథకం ద్వారా రూ.2.16 లక్షల కోట్లు వ్యసాయం రంగంలోకి వచ్చాయి. ధరల ద్రవ్యోల్బణం నుంచి రైతులను రక్షించడానికి, రైతు ఆదాయాన్ని పెంచడానికి వ్యవసాయ ఉత్పత్తులకు కనీస మద్దతు ధర (MSP) 1.5 రెట్లు పెంచారు. నరేంద్ర మోదీ గారు వ్యవసాయ రంగం అభివృద్ధి కోసం చేపట్టిన కార్యక్రమాల ఫలితంగా.. ఐక్యరాజ్యసమితి 2023 సంవత్సరాన్ని ‘అంతర్జాతీయ మిల్లెట్ సంవత్సరం’గా ప్రకటించింది. దీనికి యునైటెడ్ నేషన్స్ జనరల్ అసెంబ్లీలో 70 కంటే ఎక్కువ దేశాల నుంచి మద్దతు లభించింది.
పశుసంపదను వృద్ధికి సంబంధించి డేటాను సేకరించేందుకు గాను జంతువుల చెవికి ట్యాగ్ చేయడం కోసం కేంద్ర భారీ కసరత్తు చేపట్టింది. నేషనల్ యానిమల్ డిసీజ్ కంట్రోల్ ప్రోగ్రామ్ , బ్రూసెల్లాకు వ్యతిరేకంగా రోగనిరోధక టీకాలు వేయడం ద్వారా జంతువుల ఆరోగ్యానికి ప్రమాదాన్ని తగ్గించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. 100 శాతం కేంద్ర ప్రభుత్వ నిధులతో అన్ని రాష్ట్రాల్లో ఈ పథకాన్ని అమలు చేస్తున్నారు. టీకాల గుర్తింపు, ట్రేస్బిలిటీని నిర్ధారించే ఈ ప్రత్యేక కార్యక్రమాన్ని ప్రపంచ జంతువుల ఆరోగ్య సంస్థ (WOAH) ప్రశంసించింది. వ్యవసాయ రంగ అభివృద్ధిలో సాంకేతికత ముఖ్య పాత్ర పోషిస్తున్నప్పటికీ మహిళా రైతుల సహకారం ప్రత్యేకంగా చెప్పుకోదగినది, ఎందుకంటే గ్రామీణ భారతదేశంలోని 84 శాతం మంది మహిళలు తమ రోజువారీ జీవనోపాధి కోసం వ్యవసాయంపై ఆధారపడుతున్నారు. వీరిలో 33 శాతం మంది రైతులు, 47 శాతం మంది వ్యవసాయ కూలీలుగా పనిచేస్తున్నారు. తక్కువ వేతనాలు, భూమి అందుబాటులో లేకపోవడం, అననుకూల బాహ్యతలు వంటి అనేక ప్రతికూలతలు ఉన్నప్పటికీ, ఈ రంగంలో మహిళలు ముందుకు వచ్చి పథకాలలో ప్రత్యేక కేటాయింపుల ద్వారా సాధికారత పొందుతున్నారు.
వ్యవసాయ వ్యవస్థాపకతను ప్రోత్సహించడం లక్ష్యంగా కేంద్రం 2018-19లో రాష్ట్రీయ కృషి వికాస్ యోజన కింద ‘ఇన్నోవేషన్, అగ్రి-ఎంట్రప్రెన్యూర్షిప్ డెవలప్మెంట్’ ఆవిష్కరణ పథకాన్ని ప్రారంభించింది. ఆర్థిక సహాయం, ఇంక్యుబేషన్ పర్యావరణ వ్యవస్థను పెంపొందించడం ద్వారా, 1,737 మహిళా స్టార్టప్లకు మద్దతుగా నిలిచింది. నేషనల్ అగ్రికల్చర్ ఇన్నోవేషన్ ఫండ్ (NAIF) పథకం కింద 50 అగ్రి-బిజినెస్ ఇంక్యుబేషన్ సెంటర్లు నెలకొల్పారు. రైతాంగ అభివృద్ధి కోసం ‘స్వస్త్ ధారా’ అనే థీమ్తో సాయిల్ హెల్త్ కార్డ్ కార్యక్రమాన్ని ప్రారంభించారు. ‘ఖేత్ హరా’, ‘మోర్ క్రాప్, పర్ డ్రాప్’ థీమ్తో ప్రధాన మంత్రి కృషి సించాయీ యోజన వంటి పథకాలను తీసుకొచ్చారు. కేంద్ర ప్రభుత్వం చేపడుతోన్న ఈ కార్యక్రమాల ద్వారా భారతదేశం బలమైన వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థగా మారుతోంది. అధిక జనభా, అధిక ఉత్పత్తి, అధిక వినియోగం వంటి అంశాలను బ్యాలెన్సింగ్ చేయడంతో పాటు వ్యవసాయం, దాని అనుబంధ రంగాలను మరింత ఉన్నత శిఖరాల వైపు నడిపిస్తోంది. ఇది ఆత్మ నిర్భర్ భారత్ లక్ష్యాలను నెరవేరుస్తోంది.
మరిన్ని జాతీయ వార్తల కోసం క్లిక్ చేయండి..