మీకు తెలుసా..! ఆలు సమోసాకు ఓ పెద్ద చరిత్ర ఉందని..! ఈ అమోఘమైన వంట మనది కాదని..! మరి ఎవరిదో..!

Story of Samosa: సమోసా కేవలం భారతదేశానికే పరిమితం కాలేదు. బ్రిటీషర్లు కూడా సమోసాలు ఇష్టంగా తింటారు. బ్రిటన్ వెళ్లిన భారతీయులు అక్కడి వారికి సమోసాలను పరిచయం చేశారు. పేరు ఏదైనా సమోసా రుచి మాత్రం అద్భుతం, అమోఘం అంటారు తిన్నవాళ్లు. ఏ ప్రాంతంలో దొరికినా.. సమోసాలో భారతీయత కనిపిస్తుంది.

Alu Samosa

Sanjay Kasula |

Updated on: May 22, 2021 | 6:15 PM

సమోసా ఇష్టపడని వారు ఉండరు. ప్రాంతాన్ని బట్టి పేరు, రూపం, రుచి వేరుగా ఉన్నా.. దాదాపు అందరికీ పసందైనది ఇది. దేశంలోని అన్ని ప్రాంతాల్లో సమోసా దొరుకుతుంది. అందుకే సమోసా భారత్‌లోనే పుట్టిందని అందరూ భావిస్తారు. కానీ దానికి మించి ఇంకేదో ఉందని చరిత్ర చెబుతోంది. నిజానికి సమోసా వేల మైళ్లు ప్రయాణించి భారతదేశం చేరిందని కొందరు చరిత్రకారులు అంటున్నారు. ఇది 500 సంవత్సరాల క్రితం మన ఉపఖండంలో ఉన్నట్లు తెలియదు. సమోసా కేవలం ఆహారం మాత్రమే కాదు, దేశ రాజకీయాలలో, సంస్కృతిలో ఒక భాగంగా మారింది. “జబ్ తక్ సమోసా మే ఆలూ రహేగా.. తబ్ తక్ బీహార్ మే లాలూ రహేగా’’ దేశ రాజకీయాల్లో సంచలనం రేపిన ఈ డైలాగ్ ఎవరిదో ప్రత్యేకంగా చెప్పాల్సిన అవసరం లేదు. ఆర్జేడీ అధినేత లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ తప్ప ఇలాంటి డేరింగ్ అండ్ డాషింగ్ మాటలు మరెవరు మాట్లాడగలరు. అయితే ఇది 1990 లలో పెద్ద నినాదం. అయితే ఇప్పుడు లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్ బీహార్ రాజకీయాలతో లేరు, కానీ బంగాళాదుంప(ఆలుగడ్డ) ఇప్పటికీ సమోసాలో ఉంది. బీహార్ లోని ప్రతి చిన్న పెద్ద దుకాణంలో సమోసా అందుబాటులో ఉంది.

మొదటిసారి బహ్రాల్ సమోసాను భారతదేశ సరిహద్దులోని మధ్య ఓ ప్రయాణికుడు ప్రయాణికుడు ఇబ్న్ బటుటా ప్రస్తావించారు. ఇబ్న్ బటుటా మొరాకోకు చెందిన వ్యక్తి తుగ్లక్ సామ్రాజ్యం సమయంలో సిల్క్ రోడ్ ద్వారా భారతదేశానికి వచ్చాడు. ఇబ్న్ బటుటా తన రచనలలో సమోసాస్ వంటివి ప్రస్తావించారు. అంటే, 13 వ శతాబ్దంలో మొదటిసారి సమోసా గురించి ప్రస్తావించబడింది. 1469 మరియు 1500 మధ్య రాసిన నిమ్తనామ అనే పుస్తకంలో సమోసాలు ప్రస్తావించబడ్డాయి. ఆ సమయంలో ఆహారం, పానీయాల గురించి వివరణాత్మక వర్ణన ఉంది.

అప్పుడు ఘియాస్ అల్ దిన్ ఖిల్జీకి మాల్వాలో పాలన సాగుతోంది. ప్రత్యేక విషయం ఏమిటంటే ఈ పుస్తకంలో 8 రకాల సమోసాలు ప్రస్తావించబడ్డాయి. కానీ వాటిలో దేనిలోనూ బంగాళాదుంప ప్రస్తావించబడలేదు. అంటే కొబ్బరి, క్రీమ్, మాంసం, ఇతరవాటిని సమోసాలలో చాలా ఉపయోగించారు. అప్పుడు అది అద్దంలో ప్రస్తావించబడింది. అక్బర్ రాసిన అమీర్ ఖుస్రోలో కూడా సమోసాలను ప్రస్తావించారు .మరియు ఉల్లిపాయలు మరియు మాంసం సమోసాలలో నింపి దేశీ నెయ్యిలో చేశారు అని ఆయన చెప్పారు. అంటే సమోసాస్ నూనెకు బదులుగా దేశీ నెయ్యిలో వేయించేవారు. 500 సంవత్సరాల క్రితం.. ఆ తరువాత సమోసాల మధ్య ఉన్న ఒక ప్రధాన వ్యత్యాసం ఏమిటంటే భారతదేశంలో ఇరాన్ మరియు మధ్య ఆసియాలో ఉపయోగించని వేడి వేడి సుగంధ ద్రవ్యాలలో సమోసాలు చేశారు అని వారి రచనల ద్వారా తెలుస్తోంది.

భారతదేశం ఎలా వచ్చింది?

సరిహద్దు దాటి భారతదేశానికి సమోసా వచ్చిందని చరిత్రకారులు అంటున్నారు. దీనిని కొందరు సంబుసా.. మరికొన్ని చోట్ల సమాసా అని పిలిచేవారు కాని ప్రారంభ రోజుల్లో మాంసం, పిస్తా, క్రీమ్ వంటి ఆహారాలు సమోసాలో ఉపయోగించబడ్డాయి. సమోసా మధ్య ఆసియా నుండి వచ్చిందని, కానీ ఇప్పుడు అది ఉపఖండానికి ఆహారంగా మారిందని ఆహార చరిత్రకారుడు పుష్పేష్ పంత్ అంటున్నారు. అయితే మరికొందరు మాత్రం వారు చెప్పేలెక్కలను కొట్టిపారేస్తున్నారు. ఆలు ఉంటేనే సమోసా అని… లేకుంటా వాటిని సమోసా అనలేమంటున్నారు. కచోరీ వంటి ఇతర పేర్లు ఉండి ఉండవచ్చని అంటున్నారు.

ప్రతి 100 కిలోమీటర్లకు సమోసా మారుతుంది

బెంగాల్‌లో స్వీట్ సమోసా ఇష్టపడతారు. ఢిల్లీలోని రెస్టారెంట్లలో చాక్లెట్ సమోసాలు కూడా దొరకుతాయి. బంగ్లాదేశ్‌లోని సమోసాలో రొయ్యల నుండి చేపలను తయారు చేస్తారు. ప్రజలు దీనిని ఎంతో ఉత్సాహంగా తింటారు. సమోసా మాల్దీవులలో కూడా కనిపిస్తుంది. వాటిని బాజియా అని పిలుస్తారు. దీనిలో ట్యూనా చేపలను సుగంధ ద్రవ్యాలతో నింపుతారు. సమోసా మొత్తం ఉత్తర భారతదేశంలో అత్యధికంగా తింటారు అనడంలో సందేహం లేదు. దీనికి ఒక కారణం ఏమిటంటే వేడి వాతావరణంలో ఎక్కువసేపు ఉంచవచ్చు. బయట ఉంచినా, అది త్వరగా చెడిపోదు. హిందుస్తాన్ నుండి సమోసా ఇండోనేషియా మరియు మలేషియాలో బర్మా ద్వారా ఎక్కడ తయారు చేసిన ఇదే కారణం. సమోసా కేవలం భారతదేశానికే పరిమితం కాలేదు. బ్రిటీషర్లు కూడా సమోసాలు ఇష్టంగా తింటారు. బ్రిటన్ వెళ్లిన భారతీయులు అక్కడి వారికి సమోసాలను పరిచయం చేశారు.

ఈ రోజుల్లో చిన్న సైజు సమోసాలను పానీయాలతో చూడవచ్చు. కోల్‌కతా క్లబ్‌లో వారిని కాక్టెయిల్ సమోసా అని పిలుస్తారు. ఎక్కడి నుండైనా రండి… సమోసా మొత్తం దక్షిణ ఆసియా, తూర్పు దక్షిణ ఆసియాలో అంతటా తన స్థానాన్ని సంపాదించుకుంది.

ఇలా కూడా తినవచ్చు….

మీరు దీన్ని వివిధ రకాల మసాలా పచ్చడితో లేదా లేకుండా తినవచ్చు. మీరు చల్లని, వేడి చాట్ చేయవచ్చు లేదా బ్లాక్ టీతో కూడా తినవచ్చు. లాంగ్ టూర్ చేస్తున్నప్పుడు సమోసా అల్పాహారం కూడా తినవచ్చు. పేరు ఏదైనా సమోసా రుచి మాత్రం అద్భుతం, అమోఘం అంటారు తిన్నవాళ్లు. ఏ ప్రాంతంలో దొరికినా.. సమోసాలో భారతీయత కనిపిస్తుంది.