Canada-India Relations: కెనడా-భారత్ మధ్య టెన్షన్ టెన్షన్.. విద్య, వాణిజ్యంపై ప్రభావమెంతుంటుందంటే..
ఐదు రోజుల్లో దేశం విడిచి వెళ్లాల్సిందిగా కెనడా సీనియర్ అధికారిని ఆదేశించింది భారత్. అయిదు రోజుల గడువు విధించింది. దీనంతటికీ కారణం కెనడా ప్రధాని జస్టిన్ ట్రూడ్ చేసిన ప్రకటన. ఇప్పుడు రెండుదేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలకు ప్రధాని ట్రూడ్ చేసిన ఓ ప్రకటన కారణంగా మారింది. భారత దౌత్యవేత్తను కెనడా బహిష్కరించడం.. ఇటు భారత్ సైతం దీటుగా స్పందిస్తూ ఆ దేశ రాయబారిపై వేటు వేయడంతో ఇరు దేశాల దౌత్య సంబంధాలు ఒక్కసారిగా హీటెక్కాయి.
భారత్- కెనడా మధ్య కాక రగిలింది. విబేధాలు పతాకస్థాయికి చేరుకున్నాయి. ఈ రెండు దేశాలు ఆరోపణలు, ప్రత్యారోపణలు సంధించుకుంటున్నాయి..ఈ విషయంలో భారత్ ఓ అడుగు ముందే ఉంది. ఏకంగా భారత్‌లోని కెనడా దేశ రాయబారికి సమన్లను జారీ చేసింది. ఐదు రోజుల్లో దేశం విడిచి వెళ్లాల్సిందిగా కెనడా సీనియర్ అధికారిని ఆదేశించింది భారత్. అయిదు రోజుల గడువు విధించింది. దీనంతటికీ కారణం కెనడా ప్రధాని జస్టిన్ ట్రూడ్ చేసిన ప్రకటన. ఇప్పుడు రెండుదేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలకు ప్రధాని ట్రూడ్ చేసిన ఓ ప్రకటన కారణంగా మారింది. భారత దౌత్యవేత్తను కెనడా బహిష్కరించడం.. ఇటు భారత్ సైతం దీటుగా స్పందిస్తూ ఆ దేశ రాయబారిపై వేటు వేయడంతో ఇరు దేశాల దౌత్య సంబంధాలు ఒక్కసారిగా హీటెక్కాయి.
ఖలిస్తానీ ఉగ్రవాది హర్దీప్ సింగ్ నిజ్జార్ హత్యలో భారత ఏజెంట్లకు సంబంధాలున్నాయని కెనడా ప్రధాని జస్టిన్ ట్రూడో ఆరోపించిన నేపథ్యంలో ఇరు దేశాలు ఇతర దేశ దౌత్యవేత్తలను బహిష్కరిస్తున్నట్లు ప్రకటించడంతో భారత్-కెనడా మధ్య సంబంధాలు మరింత సంధిగ్ధంలో పడ్డాయి.
ఈ తాజా పరిణామాలు రెండు దేశాల పెట్టుబడులు, వాణిజ్య ఒప్పందాలతో పాటు విద్యపై ఎలాంటి ప్రభావం చూపవచ్చనే అనుమానాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. అయితే, ఇరుదేశాల ఆర్థిక సంబంధాలు అనేవి వాణిజ్య అంశాలపై ఆధారపడి ఉంటాయని.. అందుకే వాటిపై ప్రభావం చూపే అవకాశం లేదని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
నిజ్జార్ హత్యకు సంబంధించి..
ఖలిస్తానీ ఉగ్రవాది హర్దీప్ సింగ్ నిజ్జార్ హత్యకు సంబంధించి కెనడా ఒక భారతీయ దౌత్యవేత్తను బహిష్కరించిన కొన్ని గంటల తర్వాత, కెనడాకు చెందిన సీనియర్ దౌత్యవేత్తను దేశం విడిచి వెళ్లాలని భారత్ కోరినట్లు విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ మంగళవారం తెలిపింది. ఖలిస్తాన్ మద్దతుదారు హర్దీప్ సింగ్ నిజ్జర్‌ను భారత ప్రభుత్వ ఏజెంట్లు హత్య చేశారని ఈ ఏడాది జూన్‌లో కెనడా ప్రధాన మంత్రి జస్టిన్ ట్రూడో ఓ ప్రకటన చేశారు. దీంతో భారత్ సీరియస్‌గా తీసుకుంది.
కెనడాతో స్వేచ్ఛా వాణిజ్య ఒప్పందంపై చర్చలను భారత్ నిలిపివేయడానికి ఇదే కారణం. 2023 ఆర్థిక సంవత్సరంలో రెండు దేశాల మధ్య వాణిజ్యం 8 బిలియన్ డాలర్లు అంటే 67 వేల కోట్ల రూపాయలు. భారతదేశం నుండి ఎగుమతి మరియు దిగుమతులు రెండూ సమానంగా ఉంటాయి. కాగా, ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం జూన్‌ త్రైమాసికంలో ఎగుమతులు, దిగుమతులు రెండూ భారీగా క్షీణించాయి.
కెనడాకు భారతదేశ ఎగుమతులు
సమాచారం ప్రకారం రెండు దేశాల మధ్య పెద్దగా వాణిజ్యం లేదు. అధికారిక సమాచారం ప్రకారం, 2023 ఆర్థిక సంవత్సరంలో.. రెండు దేశాల మధ్య 8 బిలియన్ డాలర్లు అంటే దాదాపు 67 వేల కోట్ల రూపాయల వ్యాపారం జరిగింది. ఎగుమతి, దిగుమతులుగా విభజిస్తే భారత్ 4.11 బిలియన్ డాలర్ల విలువైన వస్తువులను అంటే రూ.34 వేల కోట్లకు పైగా కెనడాకు ఎగుమతి చేసింది. ఆ వస్తువుల గురించి మాట్లాడినట్లయితే.. భారతదేశం నుంచి కెనడాకు ఫార్మాస్యూటికల్స్, ఐరన్ ఉత్పత్తులు, టెలికాం కాంపోనెంట్స్, గార్మెంట్స్, మెరైన్ ప్రొడక్ట్స్, ఆటో కాంపోనెంట్స్, ఐరన్, స్టీల్‌ని ఎగుమతి చేస్తుంది.
కెనడా నుండి భారతదేశం దిగుమతులు
కెనడా నుంచి భారతదేశం దిగుమతుల ఏం జరుగుతున్నాయో ఓ సారి పరిశీలిద్దాం.. అది కూడా దాని ఎగుమతులతో సమానంగా ఉంటుంది. రెండింటికీ పెద్దగా తేడా లేదు. అధికారిక లెక్కల ప్రకారం చూస్తే.. కెనడా నుంచి భారతదేశం దిగుమతులు 4.17 బిలియన్ డాలర్లు అంటే 35 వేల కోట్ల కంటే కొంచెం తక్కువ. కెనడా నుంచి భారతదేశం బొగ్గు, ఎరువులు, పప్పులు, పల్ప్, అల్యూమినియం వంటి వస్తువులను దిగుమతి చేసుకుంటుంది. నిపుణులను విశ్వసిస్తే, భారతదేశం ఇతర స్నేహపూర్వక దేశాల నుంచి కూడా ఈ వస్తువులను దిగుమతి చేసుకోవచ్చు. ఈ వస్తువులన్నింటికీ భారతదేశానికి ప్రత్యేకంగా కెనడా అవసరం లేదు.
ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం పరిస్థితి ఏమిటి?..
మరోవైపు ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇరు దేశాల మధ్య వాణిజ్యం గణనీయంగా తగ్గుముఖం పట్టింది. ప్రస్తుత ఆర్థిక సంవత్సరం మొదటి నాలుగు నెలల్లో అంటే 2024లో.. కెనడాకు భారతదేశం నుంచి ఎగుమతుల్లో సంవత్సరానికి భారీ క్షీణత ఉంది. అధికర గణాంకాల ప్రకారం, ఈ సంఖ్య 20 శాతం కంటే ఎక్కువ తగ్గి 1.24 బిలియన్ డాలర్లకు అంటే 10 వేల కోట్ల కంటే కొంచెం ఎక్కువ. అధికారిక సమాచారం ప్రకారం, అదే సమయంలో, దిగుమతుల్లో 6.39 శాతం క్షీణత ఉంది . ఈ సంఖ్య 1.32 బిలియన్ డాలర్లు అంటే దాదాపు 11 వేల కోట్ల రూపాయలకు తగ్గింది.
ఇదిలా ఉండగా.. జి20 సదస్సు వేళ చోటుచేసుకున్న కొన్ని రాజకీయ పరిణామాలు మాత్రం స్వేచ్ఛా వాణిజ్య సంప్రదింపులకు అడ్డుకట్ట పడినట్లే అని చెప్పవచ్చు. ముఖ్యంగా ఇరుదేశాల మధ్య సమగ్ర ఆర్థిక భాగస్వామ్య ఒప్పందంపై చర్చలు జరగాల్సి ఉన్నప్పటికీ అవి తాత్కాలికంగా నిలిచిపోయినట్లు వార్తలు వచ్చిన విషయం తెలిసిందే.
భారత్-కెనడా వాణిజ్యంపై ప్రభావం పడకపోవచ్చు
భారతదేశం- కెనడాల మధ్య తాజా ఉద్రిక్తతలు రెండు దేశాల మధ్య వాణిజ్యం, పెట్టుబడులపై ప్రభావం చూపే అవకాశం లేదని నిపుణులు భావిస్తున్నారు. ఎందుకంటే ఆర్థిక సంబంధాలు వాణిజ్యపరమైన పరిశీలనల ద్వారా నడపబడతాయి.
మరిన్ని జాతీయ వర్తల కోసం