Nepal: నేపాల్లో ఫేస్బుక్, వాట్సాప్లపై నిషేధం.. ఇంత పెద్ద నిర్ణయం ఎందుకో తెలుసా?
సామాజిక మాధ్యమాల వినియోగం అంతకంతకూ పెరుగుతున్న తరుణంలో, నేపాల్ ప్రభుత్వం ఒక సంచలనాత్మక నిర్ణయం తీసుకుంది. దేశంలో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన ఫేస్బుక్, వాట్సాప్, యూట్యూబ్, ఎక్స్ వంటి 26 సోషల్ మీడియా ప్లాట్ఫారమ్లపై నేపాల్ ప్రభుత్వం నిషేధం విధించింది. తమ దేశ చట్టాల ప్రకారం రిజిస్టర్ చేసుకోని కారణంగా ఈ కఠిన నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు ప్రభుత్వం ప్రకటించింది. ఈ నిర్ణయంపై దేశంలో భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి.
Updated on: Sep 07, 2025 | 10:01 PM
సాంకేతికత వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతున్న ఈ తరుణంలో, నేపాల్ ప్రభుత్వం సోషల్ మీడియా నియంత్రణపై ఒక కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. దేశంలో అత్యంత ప్రాచుర్యం పొందిన ఫేస్బుక్, వాట్సాప్, ఎక్స్ (గతంలో ట్విట్టర్), ఇన్స్టాగ్రామ్, యూట్యూబ్ సహా మొత్తం 26 ప్రముఖ సోషల్ మీడియా, కమ్యూనికేషన్ ప్లాట్ఫారమ్లపై ప్రభుత్వం నిషేధం విధించింది. తమ దేశంలో కార్యకలాపాలను నిర్వహించడానికి ఈ సంస్థలు స్థానిక చట్టాల ప్రకారం నమోదు చేసుకోకపోవడం ఈ కఠిన నిర్ణయానికి ప్రధాన కారణం.
సుప్రీంకోర్టు ఆదేశాలే కారణం
నేపాల్ సుప్రీంకోర్టు గతంలో ఒక ఆదేశాన్ని జారీ చేసింది. దేశంలో పనిచేసే విదేశీ, దేశీయ ఆన్లైన్ ప్లాట్ఫారమ్లు సంబంధిత అధికారుల వద్ద తప్పనిసరిగా తమను నమోదు చేసుకోవాలని, అవాంఛనీయ కంటెంట్ను పర్యవేక్షించాలని ఆ ఆదేశంలో పేర్కొంది. దీని అమలులో భాగంగా నేపాల్ కమ్యూనికేషన్స్, ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ మంత్రిత్వ శాఖ ఒక పబ్లిక్ నోటీసును జారీ చేసింది. దీనిలో, ‘సోషల్ మీడియా వినియోగ నియంత్రణపై ఆదేశాలు, 2080’ ప్రకారం ఏడు రోజుల్లోగా నమోదు చేసుకోవాలని సోషల్ మీడియా సంస్థలను కోరింది. అయితే, ఈ గడువులోగా ఆయా సంస్థలు రిజిస్ట్రేషన్ చేసుకోలేకపోయాయి. దీంతో నేపాల్ టెలికమ్యూనికేషన్ అథారిటీ ఆయా ప్లాట్ఫారమ్లను నిషేధించాలని ఆదేశాలు ఇచ్చారు. తమ రిజిస్ట్రేషన్ ప్రక్రియ పూర్తయితే వెంటనే సేవలు పునరుద్ధరిస్తామని ప్రభుత్వం తెలిపింది.
ప్రభుత్వ నిర్ణయంపై విమర్శలు, ప్రశంసలు
ఈ నిర్ణయంపై భిన్నాభిప్రాయాలు వ్యక్తమవుతున్నాయి. ప్రభుత్వ చర్యలను హక్కుల సంఘాలు తీవ్రంగా విమర్శిస్తున్నాయి. ఇది భావ ప్రకటనా స్వేచ్ఛకు, పత్రికా స్వేచ్ఛకు ముప్పు అని, ప్రభుత్వం అణచివేత వైఖరి అవలంబిస్తోందని వారు ఆరోపిస్తున్నారు. అయితే, చాలామంది ఈ నిర్ణయాన్ని సమర్థిస్తున్నారు. సోషల్ మీడియాలో వచ్చే తప్పుడు సమాచారం, ద్వేషపూరిత ప్రసంగాలు వంటి వాటిని అరికట్టడానికి ఈ నిర్ణయం ఉపయోగపడుతుందని వారు భావిస్తున్నారు. ప్రస్తుతం టిక్టాక్, వైబర్, టెలిగ్రామ్ వంటి కొన్ని ప్లాట్ఫారమ్లు మాత్రమే నేపాల్లో పనిచేస్తున్నాయి. ఎందుకంటే అవి తమను రిజిస్టర్ చేసుకున్నాయి.
ఇతర దేశాలకు గుణపాఠమా?
నేపాల్ తీసుకున్న ఈ కఠిన నిర్ణయం ఇతర దేశాలకు ఒక గుణపాఠం అని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఇటీవల భారతదేశంలో కూడా సోషల్ మీడియా కంటెంట్, సమాచార నియంత్రణపై తీవ్రమైన చర్చ జరుగుతోంది. నేపాల్ ఉదాహరణతో, ఇతర దేశాలు కూడా కఠినమైన నియమ నిబంధనలను రూపొందించే అవకాశం ఉంది. రాబోయే కాలంలో అంతర్జాతీయ సాంకేతిక సంస్థలు స్థానిక చట్టాలను తప్పనిసరిగా పాటించాల్సిన పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. ఈ నిర్ణయం సోషల్ మీడియా ప్లాట్ఫారమ్లకు ఒక హెచ్చరికగా మారింది.
