America Vs China: చైనాకు నిద్ర లేకుండా చేస్తున్న అమెరికా ఆ రెండు నిర్ణయాలు.. ఎందుకో తెలుసా?
ఒక వైపు 21 వ శతాబ్దంలో సూపర్ పవర్గా ఎదుగుతున్న చైనా. మరొక వైపు అమెరికాకు దాని దశాబ్దాల ఆధిపత్యాన్ని కోల్పోవడం ఇష్టం లేదు. ప్రపంచ రాజకీయాల్లో చాలా గందరగోళం ప్రస్తుతం నెలకొని ఉంది.
America Vs China: ఒక వైపు 21 వ శతాబ్దంలో సూపర్ పవర్గా ఎదుగుతున్న చైనా. మరోవైపు దశాబ్దాల తన ఆధిపత్యాన్ని కోల్పోవడానికి ఇష్టపడని అమెరికా.. ప్రపంచ రాజకీయాల్లో గందరగోళం ప్రస్తుతం నెలకొని ఉంది. చాలా మంది నిపుణులు దీనిని కొత్త ప్రచ్ఛన్న యుద్ధానికి నాందిగా భావిస్తున్నారు.
ఎందుకింత గొడవ?
చైనాను చికాకు పెడుతున్న అమెరికా రెండు పెద్ద నిర్ణయాలు..
1. క్వాడ్ గ్రూప్: ఇండియా, జపాన్, ఆస్ట్రేలియాతో కలిసి క్వాడ్ గ్రూపును అమెరికా ఏర్పాటు చేసింది. ఈ బృందం సముద్రం నుండి మిలిటరీ వరకు ఒకరికొకరు మద్దతు ఇవ్వడానికి సిద్ధంగా ఉంది. ఇందులో పాల్గొన్న అన్ని దేశాలతో చైనా సంబంధాలు ఉద్రిక్తంగా ఉన్నాయి. ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనా దూకుడుకు ప్రతిస్పందనగా దీనిని ఏర్పాటు చేసినట్లు భావిస్తున్నారు.
2. ఓక్స్ డీల్: ఆస్ట్రేలియా, బ్రిటన్, అమెరికా కలిసి ఇటీవల ఒప్పందం కుదుర్చుకున్నాయి. ఒప్పందం ప్రకారం, అమెరికా, బ్రిటన్ సంయుక్తంగా ఆస్ట్రేలియా కోసం అణుశక్తితో నడిచే జలాంతర్గాములను నిర్మిస్తాయి. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తర్వాత ఇది అతిపెద్ద రక్షణ ఒప్పందం అని పరిశీలకులు చెబుతున్నారు. ఇది ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనా దూకుడును అరికడుతుంది.
అమెరికా ఈ రెండు నిర్ణయాలతో చైనా అశాంతిగా ఉంది. ఇది తన అసంతృప్తిని బహిరంగంగా వ్యక్తం చేసింది. దీనిని ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ మనస్తత్వం అని పేర్కొంది. ఈ రెండు నిర్ణయాలు కేవలం ట్రిగ్గర్ పాయింట్లు. అమెరికా, చైనాల ప్రస్తుతం ఈ స్థితికి చేరుకోవడం విషయంలో మూలాలు నిజానికి చాలా లోతుగా ఉన్నాయి.
కథ వెనుక కథ
ఇది 40 సంవత్సరాల క్రితం ప్రారంభమవుతుంది. మావో జెడాంగ్ మరణం తరువాత, డెంగ్ జియాంగ్పింగ్ చైనాలో అధికారంలోకి వచ్చారు. అతను అనేక దశాబ్దాలుగా మందగించిన ఆర్థిక వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేయడం ప్రారంభించాడు. ఆ తర్వాత కూడా, అతని వారసత్వం కొనసాగింది. చైనా 21 వ శతాబ్దపు ప్రపంచ శక్తిగా అవతరించింది. ఒకదాని తరువాత ఒకటిగా, పెరుగుతున్న చైనా శక్తి అమెరికాతో సహా ప్రపంచం మొత్తాన్ని ఆశ్చర్యపరిచింది.
అమెరికా, చైనా మధ్య పవర్ షిఫ్టింగ్ గేమ్ జరుగుతున్న కాలం ఇది. రెండు దశాబ్దాలలో, చైనా ప్రపంచాన్ని తనతో అనుసంధానం చేసుకుంది, మరోవైపు అమెరికా దశాబ్దాల యుద్ధంతో బాధపడుతోంది.
కొత్త ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం ప్రారంభం?
క్వోడ్, ఓకస్ ప్రాథమిక లక్ష్యం ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో పెరుగుతున్న చైనా పట్టును సమతుల్యం చేయడం. నిపుణుల అంచనా ప్రకారం.. ఓకస్ ఒప్పందం కేవలం మూడు దేశాల రక్షణ ఒప్పందం మాత్రమే కాదు. ఇందులో చాలా నిగూఢ సందేశాలు ఉన్నాయి. అమెరికా తన ఇండో-పసిఫిక్ భాగస్వాములను బలోపేతం చేసుకోవాలనుకుంటోంది. ఇది ఒక ప్రారంభం. రాబోయే రోజుల్లో ఇలాంటి మరిన్ని పరిణామాలు చూడవచ్చు.
ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతం నిజమైన సమస్య చైనా ఆధిపత్య వైఖరి కాదని, ఈ ప్రాంతంలోని ఇతర దేశాల నాన్-డూయింగ్ వైఖరి అని పరిశీలకులు అంటున్నారు. క్వాడ్ ఈ సమస్యకు పరిష్కారంగా అమెరికా భావిస్తోంది. ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనా కార్యకలాపాలను ఆపడానికి ఇది అత్యంత ముఖ్యమైన ప్రాంతీయ కూటమి.
విదేశీ వ్యవహారాల నిపుణుల అంచనా ప్రకారం.. ఒక విషయం ఖచ్చితంగా ఉంది, అణు సాంప్రదాయ ఆయుధాలను మరిన్ని దేశాలకు పరిచయం చేయడం వలన, ఇండో-పసిఫిక్ హై-రిస్క్ జోన్గా మారుతోంది. అమెరికా, చైనా, ఇండియా, ఆస్ట్రేలియా, జపాన్, ఏ దేశం కూడా వెనుకబడి ఉండటానికి ఇష్టపడదు. అందువల్ల వారి మధ్య ఏ విధమైన యుద్ధం అయినా వినాశకరమైనది, ఇది ప్రపంచ భవిష్యత్తును మార్చగలదు.
ఇప్పుడు ఈ మొత్తం సమస్య నుండి ఉత్పన్నమయ్యే కొన్ని ముఖ్యమైన ప్రశ్నలు.. సమాధానాలు..
QUAD నుండి AUKUS ఎంత భిన్నంగా ఉంటుంది?
క్వాడ్ దేశాలు యుఎస్, ఆస్ట్రేలియా, జపాన్, ఇండియా. ఈ దేశాలు కలిసి బహుపాక్షిక చర్చలు జరుపుతాయి. ఇది అధిక సాంకేతికత లేదా పెద్ద విషయం కాదు. క్వాడ్ కాకుండా, ఆస్ట్రేలియాతో ఓకస్ ఒప్పందం కొత్త సైనిక కూటమికి నాంది. అమెరికాతో పాటు రష్యా, ఇరాన్తో సంబంధాలు కలిగి ఉండాలని కోరుకుంటున్నందున, అలాంటి సైనిక కూటమిని ఏర్పాటు చేయడంలో భారతదేశంలో ఒక రకమైన సంకోచం ఉంది.
అమెరికా ఆస్ట్రేలియాను ఎందుకు ఎంచుకుంది?
ఆస్ట్రేలియా, చైనా సముద్ర సరిహద్దులను పంచుకుంటాయి. గత కొన్నేళ్లుగా చైనా ఆధిపత్యం పెరుగుతుండడంపై ఆస్ట్రేలియా ఆందోళన చెందుతోంది. గత మూడు సంవత్సరాలలో, రెండు దేశాల మధ్య అనేక సందర్భాల్లో విభేదాలు ఉన్నాయి. 2018 లో, ఆస్ట్రేలియా చైనా కంపెనీ Huawei 5G నెట్వర్క్ను నిషేధించింది. 2020 లో, ఆస్ట్రేలియా కరోనా విషయంలో స్వతంత్ర దర్యాప్తును కోరింది. కరోనా కోసం చైనాను నిందించింది. 2021 లో, చైనాతో బెల్ట్, రోడ్ ఇనిషియేటివ్ రెండు ఒప్పందాలను ఆస్ట్రేలియా రద్దు చేసింది.
ఓకస్ ఒప్పందంతో ఫ్రాన్స్ ఎందుకు కోపంగా ఉంది?
ఆస్ట్రేలియా దానితో బహుళ-బిలియన్ డాలర్ల ఒప్పందాన్ని ముగించి మోసం చేసిందని ఫ్రెంచ్ ప్రభుత్వం చెబుతోంది. అణుశక్తితో నడిచే జలాంతర్గాముల కోసం ఆస్ట్రేలియా యుఎస్ , యుకెలతో కొత్త ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. ఫ్రాన్స్ ఈ ఓకస్ డీల్ గురించి చాలా కోపంగా ఉంది. దీనిని వెన్నుపోటు అని కూడా పిలిచింది. ఫ్రాన్స్ కూడా అమెరికా, ఆస్ట్రేలియా నుండి తన రాయబారులను ఉపసంహరించుకుంది. బహుశా ఇలా జరగడం ఆధునిక చరిత్రలో ఇదే మొదటిసారి. ఈ డీల్ బ్రేక్ డౌన్ కారణంగా ఫ్రాన్స్ 65 బిలియన్ డాలర్ల నష్టాన్ని చవిచూసింది.
చైనా ఎందుకు అశాంతి చెందుతోంది?
ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో రెండు మహాసముద్రాలు ఉన్నాయి. ఇక్కడ నుండి 42% ప్రపంచ ఎగుమతులు జరుగుతాయి. ఇక్కడ చైనా జోక్యం పెరగడంపై అమెరికా ఆందోళన చెందుతోంది. ఈ ప్రాంతంలో అమెరికా ప్రభావం కోసం ఆస్ట్రేలియాతో అణు జలాంతర్గాములు ఉండటం అవసరమని నిపుణులు చెబుతున్నారు. అమెరికా, బ్రిటన్, ఆస్ట్రేలియా మధ్య రక్షణ ఒప్పందాన్ని చైనా ఖండించింది, ఇది ‘ప్రచ్ఛన్న యుద్ధ మనస్తత్వాన్ని’ ప్రతిబింబిస్తుంది. చైనీస్ మీడియాలో ఒక కథనం గ్లోబల్ టైమ్స్ ఇలా చెప్పింది – ఈ ఒప్పందంతో, ఆస్ట్రేలియా చైనాకు ప్రత్యర్థిగా మారింది.
ఇవి కూడా చదవండి: Modi America Tour: వ్యాక్సిన్ సర్టిఫికెట్ల గుర్తింపును సులభతరం చేయండి.. ప్రపంచదేశాలకు ప్రధాని మోడీ సూచన