Sky Bus: ట్రాఫిక్ సమస్యలకు చెక్‌.. భారత్‌లో త్వరలోనే స్కై బస్ సేవలు లాంచ్‌..?
పెరిగిన ట్రాఫిక్‌కు ప్రత్యామ్నాయంగా మెట్రో సర్వీసులను లాంచ్‌ చేసినా ఈ సమస్య కొంత మేర తగ్గింది. అయితే ఇటీవల స్కై బస్ వ్యవస్థ మరోసారి భారతదేశంలో చర్చనీయాంశంగా మారింది. దేశంలో స్కై బస్సు వ్యవస్థను అమలు చేయాలని యోచిస్తున్నట్లు కేంద్ర రవాణా శాఖ మంత్రి నితిన్ గడ్కరీ ఇటీవల ఓ సమావేశంలో పేర్కొన్నారు. ఈ ప్రాజెక్ట్ ఢిల్లీ-గురుగ్రామ్‌లను కలుపుతుందని భావిస్తున్నారు. ఇది మెట్రోతో పాటు ట్రాఫిక్ రద్దీకి సంభావ్య పరిష్కారాన్ని అందిస్తుందని నిపుణులు అభిప్రాయం వ్యక్తం చేస్తున్నారు.
భారతదేశంలో జనాభా రోజురోజుకూ పెరుగుతుంది. ముఖ్యంగా మెట్రో నగరాల్లో జనసాంద్రత తారాస్థాయికు చేరింది. పెరిగిన అవకాశాలతో పాటు ఇతర సదుపాయాల కోసం ఎక్కువ మంది మెట్రో నగరాల్లోనే ఉండడానికి ఇష్టపడుతున్నారు. పెరిగిన జనాభా ప్రజలకు సరికొత్త కష్టాలను తెస్తుంది. ముఖ్యంగా ట్రాఫిక్ కష్టాలు ప్రధానంగా చెప్పుకోవచ్చు. అందరూ ఒకేసారి ఆఫీసులకు బయలుదేరడం లేదా ఒకే సమయంలో ఆఫీసుల నుంచి రావడంతో నగరాల్లో ట్రాఫిక్ సమస్య జఠిలమైంది. పెరిగిన ట్రాఫిక్‌కు ప్రత్యామ్నాయంగా మెట్రో సర్వీసులను లాంచ్‌ చేసినా ఈ సమస్య కొంత మేర తగ్గింది. అయితే ఇటీవల స్కై బస్ వ్యవస్థ మరోసారి భారతదేశంలో చర్చనీయాంశంగా మారింది. దేశంలో స్కై బస్సు వ్యవస్థను అమలు చేయాలని యోచిస్తున్నట్లు కేంద్ర రవాణా శాఖ మంత్రి నితిన్ గడ్కరీ ఇటీవల ఓ సమావేశంలో పేర్కొన్నారు. ఈ ప్రాజెక్ట్ ఢిల్లీ-గురుగ్రామ్‌లను కలుపుతుందని భావిస్తున్నారు. ఇది మెట్రోతో పాటు ట్రాఫిక్ రద్దీకి సంభావ్య పరిష్కారాన్ని అందిస్తుందని నిపుణులు అభిప్రాయం వ్యక్తం చేస్తున్నారు. అయితే స్కై బస్ అంటే ఏంటి? భారతదేశంలో ఇలాంటి రవాణా వ్యవస్థ ఇది మొదటి ప్రయత్నమా? వంటి వివరాలను ఓ సారి తెలుసుకుందాం.
స్కై బస్ అనేది మెట్రోను పోలి ఉండే ఖర్చుతో కూడుకున్న పర్యావరణ అనుకూలమైన పట్టణ ప్రజా రవాణా వ్యవస్థ. ఇది సస్పెండ్ చేసిన కేబుల్స్ లేదా కార్లతో ఎలివేటెడ్ ట్రాక్‌లో పనిచేస్తుంది. జర్మనీలోని వుప్పర్టల్ ష్వీజర్‌బాన్ లేదా హెచ్-బాన్ రవాణా వ్యవస్థ వంటి ఇలాంటి వ్యవస్థలు ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్నాయి. స్కై బస్సులు దాదాపు గంటకు 100 కిలో మీటర్ల వేగాన్ని అందుకోగలవు. అలాగే ఇవి విద్యుత్తుతో నడుస్తాయి. సాంప్రదాయ మెట్రోలతో పోలిస్తే తక్కువ విస్తృతమైన పౌర అవస్థాపన అవసరం. దీని ఫలితంగా తక్కువ కార్యాచరణ ఖర్చుతో రవాణా సదుపాయాన్ని పొందవచ్చు. ఈ ప్రత్యేకమైన డిజైన్ వాహనం చక్రాలు, ట్రాక్‌లను మూసివేసిన కాంక్రీట్ పెట్టెలో భద్రపరచడానికి గురుత్వాకర్షణ శక్తిని ఉపయోగిస్తుంది. దీంతో పట్టాలు తప్పే ప్రమాదాన్ని తగ్గిస్తుంది. అలాగే ఖర్చులను తగ్గిస్తుంది.
భారతదేశంలో స్కై బస్ ప్రాజెక్ట్‌ను తొలిసారిగా 2003లో నూతన సంవత్సర కానుకగా మాజీ ప్రధాని అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి ప్రకటించారు. గోవాలో రూ. 100 కోట్ల అంచనా వ్యయంతో స్కై బస్‌ను ప్రవేశపెట్టడం ప్రారంభ ప్రణాళికగా అప్పట్లో పేర్కొన్నారు. పైలట్ ప్రాజెక్ట్ మొదటి దశ మపుసా నుండి పనాజీకి అనుసంధానం చేయాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇది 10.5 కి.మీ ప్రారంభ మార్గాన్ని కవర్ చేస్తుంది. అయితే ఆ సమయంలో ఆర్థిక సాధ్యాసాధ్యాల ఆందోళనల కారణంగా 2016లో కొంకణ్ రైల్వే కార్పొరేషన్ స్కై బస్ ప్రాజెక్ట్‌ను రద్దు చేయాలని నిర్ణయించింది. స్కై బస్ వ్యవస్థ పట్టణ రవాణా సవాళ్లను పరిష్కరించడంలో సంభావ్య ప్రయోజనాలను కలిగి ఉన్నప్పటికీ గతంలో అనేక అడ్డంకులను ఎదుర్కొంది. నితిన్ గడ్కరీ తాజా ప్రకటనతో భారతదేశంలో ఈ వినూత్న రవాణా పరిష్కారాన్ని పునరుద్ధరించే అవకాశం ఉందని తెలుస్తోంది.