Sahastradhara: అనేక వ్యాధులను నయం చేసే సహస్త్రధార జలపాతాలు.. మహాభారతంతో ఉన్న సంబంధం ఏమిటంటే..

Updated on: Sep 17, 2025 | 12:31 PM

దేవతల భూమిగా ప్రసిద్దిగాంచిన ఉత్తరాఖండ్ రాజధాని డెహ్రాడూన్ లోని ఒక ప్రసిద్ధ పర్యాటక కేంద్రం సహస్త్రధార. ఈ ప్రదేశం ప్రకృతి అందాలతో పాటు పౌరాణిక, చరిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైన ప్రదేశంగా ప్రసిద్ధిగాంచింది. సహజ సౌందర్యానికి ప్రసిద్ధి చెందిన సహస్త్రధారను ప్రతిరోజూ లక్షలాది మంది సందర్శిస్తారు. ఇది కేవలం పర్యాటక కేంద్రం మాత్రమే కాదు.. మహాభారత కాలంతో కూడా సంబంధం కలిగి ఉంది. ఇక్కడ ఉన్న జలపాతంలో వ్యాధులను నయం చేసే ఔషధ గునలున్నాయని నమ్మకం.

1 / 7
డెహ్రాడూన్ నుంచి 10-15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న సహస్రధార.. డెహ్రాడూన్‌లో ఒక ప్రధాన ఆకర్షణ. ఈ సహస్రధార మహాభారత యుగం నాటి చారిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైన ప్రదేశంగా పరిగణించబడుతుంది. దీంతో సహస్రధార డెహ్రాడూన్‌లోని ప్రధాన పర్యాటక ప్రదేశాలలో ఒకటి. సహజ సౌందర్యం, అనేక జలపాతాలు, పవిత్రమైన కొలను, రోప్‌వే, దేవాలయాలతో పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.

డెహ్రాడూన్ నుంచి 10-15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న సహస్రధార.. డెహ్రాడూన్‌లో ఒక ప్రధాన ఆకర్షణ. ఈ సహస్రధార మహాభారత యుగం నాటి చారిత్రాత్మకంగా ముఖ్యమైన ప్రదేశంగా పరిగణించబడుతుంది. దీంతో సహస్రధార డెహ్రాడూన్‌లోని ప్రధాన పర్యాటక ప్రదేశాలలో ఒకటి. సహజ సౌందర్యం, అనేక జలపాతాలు, పవిత్రమైన కొలను, రోప్‌వే, దేవాలయాలతో పర్యాటకులను ఆకర్షిస్తుంది.

2 / 7
సహజ అద్భుతం సౌందర్యంతో ఆకట్టుకునే సహస్రధార అంటే హిందీలో "వెయ్యి రెట్లు వసంతం" అని అర్థం. అంతేకాదు సహస్త్రధార" అనే పేరుకు "వేల ప్రవాహాలు" లేదా "జలపాతాలు" అని కూడా అర్థం. ఈ ప్రాంతం చుట్టూ ఉన్న సున్నపురాయి శిఖరాల నుంచి ప్రవహించే అనేక జలపాతాలను సూచిస్తుంది.

సహజ అద్భుతం సౌందర్యంతో ఆకట్టుకునే సహస్రధార అంటే హిందీలో "వెయ్యి రెట్లు వసంతం" అని అర్థం. అంతేకాదు సహస్త్రధార" అనే పేరుకు "వేల ప్రవాహాలు" లేదా "జలపాతాలు" అని కూడా అర్థం. ఈ ప్రాంతం చుట్టూ ఉన్న సున్నపురాయి శిఖరాల నుంచి ప్రవహించే అనేక జలపాతాలను సూచిస్తుంది.

3 / 7
 సహస్రధార చరిత్ర, పురాణాలతో నిండి ఉంది. స్థానిక పురాణాల ప్రకారం, సహస్రధార వద్ద ఉన్న నీటితో ఇంద్రుడు అనారోగ్యంతో ఉన్న తన భార్యకు నయం చేశాడు. మహాభారతంలో వివరించబడిన ప్రసిద్ధ కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో కూడా ఈ నీరు పాత్ర పోషించిందని చెబుతారు.

సహస్రధార చరిత్ర, పురాణాలతో నిండి ఉంది. స్థానిక పురాణాల ప్రకారం, సహస్రధార వద్ద ఉన్న నీటితో ఇంద్రుడు అనారోగ్యంతో ఉన్న తన భార్యకు నయం చేశాడు. మహాభారతంలో వివరించబడిన ప్రసిద్ధ కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో కూడా ఈ నీరు పాత్ర పోషించిందని చెబుతారు.

4 / 7
అంతేకాదు మహాభారత కాలంలో పాండవ గురువు ద్రోణాచార్యుడు తపస్సు చేయడానికి డెహ్రాడూన్‌కు వచ్చాడని నమ్ముతారు. అందుకే ఈ ప్రదేశానికి డెహ్రాడూన్ (ద్రోణుడి గడప) అని పేరు పెట్టారు.

అంతేకాదు మహాభారత కాలంలో పాండవ గురువు ద్రోణాచార్యుడు తపస్సు చేయడానికి డెహ్రాడూన్‌కు వచ్చాడని నమ్ముతారు. అందుకే ఈ ప్రదేశానికి డెహ్రాడూన్ (ద్రోణుడి గడప) అని పేరు పెట్టారు.

5 / 7
పురాణ కథల ప్రకారం మహాభారత యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత పాండవులు పశ్చాత్తాపపడుతూ.. వారు తమ పూర్వీకులను,యు దేవతలను ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి ఇక్కడకు వచ్చి తర్పణం విడిచినట్లు చెబుతారు. యుధిష్ఠిరుడు తన పూర్వీకుల శాంతి , మోక్షం కోసం సహస్త్రధార ప్రాంతంలో పూజలు చేశాడని కూడా చెబుతారు.

పురాణ కథల ప్రకారం మహాభారత యుద్ధం ముగిసిన తర్వాత పాండవులు పశ్చాత్తాపపడుతూ.. వారు తమ పూర్వీకులను,యు దేవతలను ప్రసన్నం చేసుకోవడానికి ఇక్కడకు వచ్చి తర్పణం విడిచినట్లు చెబుతారు. యుధిష్ఠిరుడు తన పూర్వీకుల శాంతి , మోక్షం కోసం సహస్త్రధార ప్రాంతంలో పూజలు చేశాడని కూడా చెబుతారు.

6 / 7
 
మరొక పురాణం ప్రకారం ఇక్కడి నీరు తపస్సు , స్నానానికి అనువైనదని ఋషులు వర్ణించారు. ఎందుకంటే ఇందులో ఇక్కడ నీటిలో సల్ఫర్,  ఇతర ఖనిజాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి. దీంతో ఈ నీరు ఔషధ గుణాలను కలిగి ఉన్నదని.. అనేక వ్యాధులను నయం చేస్తుందని నమ్ముతారు

మరొక పురాణం ప్రకారం ఇక్కడి నీరు తపస్సు , స్నానానికి అనువైనదని ఋషులు వర్ణించారు. ఎందుకంటే ఇందులో ఇక్కడ నీటిలో సల్ఫర్, ఇతర ఖనిజాలు పుష్కలంగా ఉన్నాయి. దీంతో ఈ నీరు ఔషధ గుణాలను కలిగి ఉన్నదని.. అనేక వ్యాధులను నయం చేస్తుందని నమ్ముతారు

7 / 7
సహస్త్రధార సున్నపురాయి కొండల అడుగున ఉన్న వేడి నీటి బుగ్గలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ వేడి నీటి బుగ్గలు వాటి చికిత్సా లక్షణాలకు ప్రసిద్ధి చెందాయి. కీళ్ల నొప్పులు, కండరాల నొప్పులు, ఇతర ఆరోగ్య సమస్యల నుంచి ఉపశమనం కోరుకునే ప్రజలకు ఇది ఒక ప్రసిద్ధ గమ్యస్థానంగా ఉంది.

సహస్త్రధార సున్నపురాయి కొండల అడుగున ఉన్న వేడి నీటి బుగ్గలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ వేడి నీటి బుగ్గలు వాటి చికిత్సా లక్షణాలకు ప్రసిద్ధి చెందాయి. కీళ్ల నొప్పులు, కండరాల నొప్పులు, ఇతర ఆరోగ్య సమస్యల నుంచి ఉపశమనం కోరుకునే ప్రజలకు ఇది ఒక ప్రసిద్ధ గమ్యస్థానంగా ఉంది.