ఇరాన్‌ హార్ముజ్‌ జలసంధి మూసేస్తే.. ప్రపంచానికి ముఖ్యంగా భారత్‌కు ఎలాంటి నష్టం వస్తుంది? ఎందుకు? పూర్తి వివరాలు..

ఇరాన్ అణు కేంద్రాలపై అమెరికా వైమానిక దాడుల తర్వాత మధ్యప్రాచ్యంలో ఉద్రిక్తతలు పెరుగుతుండటంతో హార్ముజ్ జలసంధిని మూసివేసే అవకాశం ఉందని ఇరాన్ పేర్కొంది. ఈ చర్య ప్రపంచ చమురు మార్కెట్లకు, అలాగే భాతర ఇంధన సరఫరాకు తీవ్ర ఇబ్బంది కలిగించే అవకాశం ఉంది.

‘హార్ముజ్ జలసంధి’ వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యత

ఇరాన్, గల్ఫ్ అరబ్ దేశాల మధ్య ఇరుకైన సముద్ర చోక్‌పాయింట్ అయిన హార్ముజ్ జలసంధి ప్రపంచంలోని అత్యంత కీలకమైన ఇంధన రవాణా మార్గాలలో ఒకటి. బ్లూమ్‌బెర్గ్ నివేదిక ప్రకారం.. ప్రపంచ చమురులో దాదాపు 20 శాతం ప్రతి రోజూ ఈ జలసంధి గుండా వెళుతుంది. ఇది ద్రవీకృత సహజ వాయువు (LNG) కు కీలకమైన వాహిక కూడా ప్రపంచ LNG వాణిజ్యంలో దాదాపు మూడింట ఒక వంతు ఈ మార్గాన్ని ఉపయోగిస్తుంది.

అమెరికా దాడుల నేపథ్యంలో ఇరాన్ విదేశాంగ మంత్రి సయ్యద్ అబ్బాస్ అరఘ్చి ‘ఇరాన్‌కు వివిధ ఎంపికలు అందుబాటులో ఉన్నాయి’ అని పేర్కొన్నారు. జలసంధిని దిగ్బంధించడం పరిశీలనలో ఉందని సూచిస్తున్నారు. ఇరాన్ రాయబార కార్యాలయంలో డిప్యూటీ చీఫ్ ఆఫ్ మిషన్ మొహమ్మద్ జావాద్ హొస్సేనీతో సహా ఇతర ఇరాన్ అధికారులు కూడా ఇదే అభిప్రాయాన్ని వ్యక్తం చేశారు. జలసంధిని మూసివేయడం ఇంకా చర్చనీయాంశంగానే ఉందని ఆయన పునరుద్ఘాటించారు.

భారత్‌ ఇంధన సరఫరాపై ప్రభావం

భారత్‌ మధ్యప్రాచ్యం నుండి ముఖ్యంగా ఇరాక్, సౌదీ అరేబియా, యూఏఈ, కువైట్ నుండి ముడి చమురు దిగుమతులపై ఎక్కువగా ఆధారపడుతోంది. దాని మొత్తం చమురు దిగుమతుల్లో దాదాపు 40 శాతం వాటా కలిగి ఉంది. ఈ ఎగుమతులు ప్రధానంగా హార్ముజ్ జలసంధి ద్వారా రవాణా జరుగుతుంది. అయితే ఇటీవలి సంవత్సరాలలో భారత్‌ తన ఇంధన వనరులను గణనీయంగా వైవిధ్యపరిచింది. ఇప్పుడు ముడి చమురులో ఎక్కువ భాగం రష్యా నుండి వస్తుంది. ఇది సూయజ్ కాలువ, కేప్ ఆఫ్ గుడ్ హోప్ లేదా పసిఫిక్ మహాసముద్రం వంటి ప్రత్యామ్నాయ షిప్పింగ్ మార్గాలను ఉపయోగిస్తుంది. అదనంగా భారత్‌ ప్రాథమిక LNG సరఫరాదారు అయిన ఖతార్ – US, ఆస్ట్రేలియా, రష్యా వంటి ఇతర ప్రధాన LNG ఎగుమతిదారులతో పాటు – భారతదేశానికి రవాణా చేయడానికి హార్ముజ్ జలసంధిపై ఆధారపడటం లేదు.

జాతీయ భద్రతా అధ్యయనాల ప్రత్యేక కేంద్రం (JNU)లో అసోసియేట్ ప్రొఫెసర్ డాక్టర్ లక్ష్మణ్ కుమార్ బెహెరా మాట్లాడుతూ.. ఈ మూసివేత ముఖ్యంగా ఇరాక్ నుండి కొంతవరకు సౌదీ అరేబియా నుండి ముడి చమురు సరఫరాలకు అంతరాయం కలిగిస్తుందని పేర్కొన్నారు. స్వల్పకాలిక మూసివేత కూడా ప్రపంచ ఇంధన మార్కెట్లలో గణనీయమైన అస్థిరతకు కారణమవుతుంది. అంతర్జాతీయ ఇంధన సంస్థ (IEA) ఈ అంశంపై స్పందిస్తూ.. చమురు ఉత్పత్తిదారులు, వినియోగదారులను ప్రభావితం చేసే భౌగోళిక రాజకీయ, ఆర్థిక అనిశ్చితులు ప్రపంచ ఎజెండాలో చమురు సరఫరా భద్రతను ఉన్నత స్థానంలో ఉంచుతూనే ఉన్నాయని పేర్కొంది. జలసంధి మూసివేయడం వలన చమురు రవాణాను దారి మళ్లించాల్సి రావచ్చు, రవాణా ఖర్చులు పెరుగుతాయి, ప్రపంచ మార్కెట్లలో అలల ప్రభావాలు ఏర్పడవచ్చు. ఇది గల్ఫ్ ప్రాంతంలో కరెన్సీలను అస్థిరపరచవచ్చు, చమురు సరఫరాలను మరింత కఠినతరం చేయవచ్చు, ఇప్పటికే పెళుసుగా ఉన్న ఇంధన రంగంలో ధరలు పెరగడానికి దారితీయవచ్చు.

మరిన్ని జాతీయ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి