
భారతదేశంలో కొన్ని ప్రాంతాలు వాటి సహజ సౌందర్యం, సాంస్కృతిక వారసత్వం లేదా వ్యూహాత్మక ప్రాముఖ్యతకు ప్రసిద్ధి చెందాయి. అయితే, వాటిని చేరుకోవడం అంత సులభం కాదు. ఈ ప్రాంతాలు సరిహద్దులకు దగ్గరగా ఉండటం, గిరిజన తెగల సంరక్షణ కోసం కేటాయించబడి ఉండటం లేదా సైనిక కారణాల వల్ల మూసివేయబడి ఉండటం వంటి కారణాల వల్ల పరిమితులు ఉంటాయి. ఈ ప్రదేశాలను సందర్శించడానికి భారతీయులకు ఇన్నర్ లైన్ పర్మిట్ (ILP) అవసరం కాగా, విదేశీయులకు ప్రొటెక్టెడ్ ఏరియా పర్మిట్ (PAP) లేదా రెస్ట్రిక్టెడ్ ఏరియా పర్మిట్ (RAP) తీసుకోవాల్సి ఉంటుంది.
ఉదయించే సూర్యుడి భూమి చైనా, భూటాన్, మయన్మార్లతో సరిహద్దు పంచుకునే అరుణాచల్ ప్రదేశ్, వ్యూహాత్మకంగా చాలా సున్నితమైన ప్రాంతం. తవాంగ్ మొనాస్టరీ, జిరో వ్యాలీ, సేలా పాస్ వంటి ప్రాంతాలు వాటి అందానికి ప్రసిద్ధి. ఇక్కడికి వెళ్లాలంటే భారతీయులకు ILP, విదేశీయులకు PAP తప్పనిసరి. ILPని ఢిల్లీ, కోల్కతా, గువాహటి, షిల్లాంగ్ లేదా అరుణాచల్ ప్రభుత్వం వెబ్సైట్ (ilp.arunachal.gov.in) ద్వారా ఆన్లైన్లో పొందవచ్చు. PAPను భారత రాయబార కార్యాలయాల నుండి పొందాలి. పర్మిట్ 30 రోజుల వరకు చెల్లుబాటు అవుతుంది.
సముద్ర స్వర్గం లక్షద్వీప్ నీలి సముద్ర తీరాలు స్వర్గాన్ని తలపిస్తాయి. కానీ, గిరిజన సంస్కృతి, నౌకాదళ స్థావరాల కారణంగా అగట్టి, బంగారం, కడ్మత్ వంటి కొన్ని ద్వీపాలు మాత్రమే పర్యాటకుల కోసం తెరిచి ఉంటాయి. భారతీయులు, విదేశీయులు ఇద్దరూ లక్షద్వీప్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ నుండి పర్మిట్ తీసుకోవాలి. ఇది కొచ్చిలోని విల్లింగ్డన్ ఐలాండ్ ఆఫీస్ లేదా వెబ్సైట్ ద్వారా ఆన్లైన్లో లభిస్తుంది. ఈ పర్మిట్ 5 నెలల వరకు చెల్లుబాటు అవుతుంది. అనుమతి లేకుండా ప్రవేశించడం చట్టవిరుద్ధం, కఠినమైన తనిఖీలు ఉంటాయి.
మయన్మార్ సరిహద్దులో ఉన్న నాగాలాండ్ తన 16 గిరిజన తెగలకు, హార్న్బిల్ ఫెస్టివల్కు ప్రసిద్ధి. కోహిమా, దిమాపూర్, మోకోక్చుంగ్ వంటి ప్రాంతాలకు భారతీయులకు ILP అవసరం. ఇది కోల్కతా, గువాహటి, షిల్లాంగ్, సిల్చార్ లేదా దిమాపూర్ విమానాశ్రయంలో లభిస్తుంది. విదేశీయులకు భారత రాయబార కార్యాలయాల నుండి PAP పొందాలి. మిజోరం (మయన్మార్, బంగ్లాదేశ్ సరిహద్దులో)లోని ఫాంగ్పుయ్ హిల్స్, వంటవాంగ్ జలపాతాలకు వెళ్లాలన్నా ILP/PAP అవసరం.
సరిహద్దు అందాలు సిక్కింలోని నాథులా పాస్, గురుడాంగ్మార్ సరస్సు, యుమ్థాంగ్ వ్యాలీ, త్సోమ్గో-బాబా మందిర్ వంటి ప్రాంతాలు చైనా, భూటాన్ సరిహద్దుల్లో ఉన్నాయి. ఇక్కడికి వెళ్లాలంటే భారతీయులకు సిక్కిం టూరిజం అండ్ సివిల్ ఏవియేషన్ డిపార్ట్మెంట్ నుండి ILP కావాలి. విదేశీయులకు RAP తప్పనిసరి. లడఖ్లోని నుబ్రా వ్యాలీ, పాంగోంగ్ త్సో, త్సో మొరిరీ, ఖార్దుంగ్ లా వంటి ప్రాంతాలు పాకిస్తాన్, చైనా సరిహద్దుల్లో ఉన్నాయి. 2021లో కొన్ని ప్రాంతాల నుంచి ILPని తొలగించినప్పటికీ, న్యోమా, దాహ్, హను వంటి ప్రాంతాలకు ఇంకా పర్మిట్ అవసరం.
గిరిజన సైనిక భద్రత అండమాన్-నికోబార్ అందం అద్భుతం. కానీ, నికోబార్, నార్త్ సెంటినెల్ ద్వీపాలు పూర్తిగా నిషేధించబడ్డాయి. నికోబార్లో నికోబారి, షోంపెన్ తెగల రక్షణ కోసం పర్యాటకులను అనుమతించరు. నార్త్ సెంటినెల్లో సెంటినెలీస్ గిరిజనులు నివసిస్తున్నారు, వారు బయటి ప్రపంచంతో సంబంధాలు కోరుకోరు. 2018లో ఒక అమెరికన్ పర్యాటకుడు హత్యకు గురైన తర్వాత ఈ ద్వీపానికి 4 కి.మీ.ల పరిధిలో ప్రవేశం నిషేధించబడింది. పోర్ట్ బ్లెయిర్, హావెలాక్, నీల్ వంటి ద్వీపాలకు విదేశీయులకు RAP అవసరం. భారతీయులకు నికోబార్ మినహా చాలా ప్రదేశాలకు పర్మిట్ అవసరం లేదు.
ఈ ప్రాంతాల్లో పర్మిట్ల అవసరం వ్యూహాత్మక భద్రత, గిరిజన తెగల సంరక్షణ, పర్యావరణ పరిరక్షణ కోసమే. పర్మిట్ వ్యవస్థ అనధికారిక ప్రవేశాలను నిరోధించి, స్థానిక సంస్కృతి, పర్యావరణాన్ని సురక్షితంగా ఉంచడానికి సహాయపడుతుంది.