India Land Owners: భారతదేశంలో నిజమైన భూస్వాములు ఎవరు? ఆశ్చర్యపరిచే నిజమిది..
భూమి అనాదిగా అధికారం, ప్రతిష్ట, మనుగడకు చిహ్నంగా ఉంది. వ్యవసాయం, గృహాలు, పాఠశాలలు, పరిశ్రమలు, ఆరాధనా స్థలాలు... ఇలా మానవ జీవితంలోని ప్రతి అంశం భూమిపైనే ఆధారపడింది. 32,87,590 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణంలో ఉన్న మన భారతదేశంలో, ఈ భూమి యాజమాన్యం ఒక ఆసక్తికరమైన కథనం. అధికారికంగా, అత్యధిక భూమిని కలిగి ఉన్నవారు భారత ప్రభుత్వం. కానీ, ఆ తరువాత ఉన్న రెండో, మూడో స్థానాలు విస్మయానికి గురిచేస్తాయి. దేశంలోని ఈ అతిపెద్ద భూస్వాములు ఎవరో, వారి భూములు ఎంత ఉన్నాయో తెలుసుకుందాం.
Updated on: Oct 21, 2025 | 8:30 PM
శతాబ్దాలుగా భూమిపై అధికారం, ఆస్తులు, మనుగడ ఆధారపడ్డాయి. నేటికీ ఇది చాలా ముఖ్యమైన వనరు. భారతదేశంలో అత్యధిక భూమిని కలిగి ఉన్న అగ్ర మూడు సంస్థలు ఇక్కడ ఉన్నాయి:
1. భారత ప్రభుత్వం (Government of India):
ఫిబ్రవరి 2021 నాటి గవర్నమెంట్ ల్యాండ్ ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్ (GLIS) ప్రకారం, కేంద్ర ప్రభుత్వం సుమారు 15,531 చదరపు కిలోమీటర్ల భూమిని కలిగి ఉంది.
ఇది ఖతార్, జమైకా లేక లెబనాన్ వంటి అనేక దేశాల విస్తీర్ణం కన్నా ఎక్కువ.
ప్రభుత్వ విభాగాలలో రక్షణ శాఖ (2,580 చ.కి.మీ), బొగ్గు శాఖ (2,580 చ.కి.మీ), విద్యుత్ శాఖ (1,806 చ.కి.మీ), భారీ పరిశ్రమల శాఖ (1,209 చ.కి.మీ) ప్రధాన భూములను కలిగి ఉన్నాయి.
దీనిని బట్టి, దేశ భూ సంపద మౌలిక సదుపాయాలు, ఇంధనం, రక్షణకు ముడిపడి ఉన్నట్లు స్పష్టం అవుతుంది.
2. క్యాథలిక్ చర్చి (Catholic Church):
ప్రభుత్వం తరువాత భారతదేశంలో రెండవ అతిపెద్ద భూ యజమాని క్యాథలిక్ చర్చి. ఈ సమాధానం చాలా మందిని ఆశ్చర్యపరుస్తుంది.
అంచనాల ప్రకారం, చర్చి దేశవ్యాప్తంగా దాదాపు 7 కోట్ల హెక్టార్లు (17.29 కోట్ల ఎకరాలు) భూమిని కలిగి ఉంది. దీని విలువ లక్షల కోట్ల రూపాయలకు పైగా ఉంది.
ఈ భూమిలో చర్చిలు, పాఠశాలలు, కళాశాలలు, ఆసుపత్రులు, ఇతర సంస్థలు ఉన్నాయి.
ఈ భూమిలో ఎక్కువ భాగం బ్రిటిష్ పాలనలో లభించింది. క్రైస్తవ మత ప్రచారం, సామాజిక సేవల కోసం బ్రిటిష్ పాలకులు ఈ భూములను చర్చికి అద్దెకు లేక గ్రాంటుగా ఇచ్చారు. ఇండియన్ చర్చ్ యాక్ట్ 1927 ఈ హోల్డింగ్లను మరింత చట్టబద్ధం చేసింది.
CBCI (Catholic Bishops’ Conference of India) కింద చర్చి 2,457 ఆసుపత్రులు, 240 మెడికల్ కళాశాలలు, 3,765 సెకండరీ పాఠశాలలు, 7,319 ప్రైమరీ పాఠశాలలు వంటి వేలాది సంస్థలను నడుపుతోంది.
3. వాక్ఫ్ బోర్డ్ (Waqf Board):
1954 వాక్ఫ్ చట్టం కింద ఏర్పడిన వాక్ఫ్ బోర్డ్ మూడవ అతిపెద్ద భూ యజమాని.
ఇది మసీదులు, మదర్సాలు, శ్మశానాలు, ఇతర ఇస్లామిక్ దానధర్మాలకు సంబంధించిన ఆస్తులను నిర్వహిస్తుంది.
అంచనాల ప్రకారం, బోర్డుకు దేశవ్యాప్తంగా 6 లక్షలకు పైగా ఆస్తులు ఉన్నాయి. గతంలో ముస్లిం పాలకులు ఇచ్చిన దానధర్మాల నుంచి ఈ భూముల్లో చాలా వరకు వచ్చాయి.
గమనిక:
ప్రభుత్వ భూముల మాదిరిగా, చర్చి లేక వాక్ఫ్ బోర్డ్ కలిగి ఉన్న మొత్తం భూమికి సంబంధించి అధికారికంగా ధృవీకరించబడిన రికార్డులు లేవు. చాలా లెక్కలు అంచనాలు, సర్వేల ఆధారంగా ఉన్నాయి. ఏది ఏమైనప్పటికీ, భారతదేశంలో అతిపెద్ద భూస్వాములు కేవలం రాష్ట్రం మాత్రమే కాదు, మత విశ్వాసాలకు అతీతంగా ప్రభావం చూపగలిగే శక్తివంతమైన మత సంస్థలు కూడా అని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది.
