Reserve Bank of India: రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) ద్రవ్య పరపతి విధాన కమిటీ (ఎంపీసీ) ద్వైమాసిక పాలసీ సమీక్ష బుధవారం ప్రారంభమైంది. మూడు రోజుల పాటు జరిగిన ఈ సమావేశంలో కీలక నిర్ణయాలు తీసుకుంది ఆర్బీఐ. గవర్నర్ శక్తికాంతదాస్ నేతృత్వంలోని ఆరుగురు సభ్యుల సమావేశం ఆగస్టు 4 నుంచి 6వ తేదీ వరకు దవ్య పరపతి విధాన సమీక్ష నిర్వహించారు. శుక్రవారం కమిటీ కీలక నిర్ణయాలు వెల్లడించింది. అయితే గత కొంత కాలంగా ఆర్థిక వ్యవస్థలో ద్రవ్యోల్బణం అంచనాలకు మించి ఉంది. కరోనా తగ్గుముఖం పట్టిన తరువాత పారిశ్రామికోత్పత్తి భారీగా పెరుగుతుందని ఆశించినప్పటికీ వృద్ధి నెమ్మదిగానే ఉంది. అలాగే మే నెలలోకంటే జూన్లో జీఎస్టీ వసూళ్లు తగ్గుముఖం పట్టాయి. సేవల రంగంలోని ప్రయాణ, పర్యాటక, అతిథ్య రంగాలు ఇంకా పూర్తిగా కోలుకోలేదు. బ్యాంకు రుణాలపై వసూలు చేసే వడ్డీరేటు- రెపోను 4శాతం కమిటీ యథాతథంగానే కొనసాగిస్తున్నట్లు వెల్లడించింది. ఇక రివర్స్ రెపో రేటు 3.35 శాతం కొనసాగిస్తున్నట్లు వెల్లడించింది.
అలాగే కోవిడ్ నేపథ్యంలో ఫైనాన్షియల్, ఆర్థిక వ్యవస్థల పురోగతికి సరళతర విధానాలే అవలంభించాల్సిన అవసరం ఉండడం, అలాగే ద్రవ్యోల్బణం కట్టడిలోకి వస్తుందన్న అంచనాలు దీనికి కారణం తెలుస్తోంది. కోవిడ్ సెకండ్ వేవ్ ప్రభావంతో ఆర్థిక వ్యవస్థ కోలుకునే వరకు ఎంపీసీ తక్కువ వడ్డీ రేట్లను నిర్వహిస్తుందని ఆర్బీఐ గవర్నర్ శక్తికాంతదాస్ అన్నారు. కానీ దేశం చాలా మెరుగైన స్థితిలో ఉందని, అనేక ఆర్థిక సూచికలు మెరుగుపడ్డాయని ఆయన పేర్కొన్నారు. వర్షకాలం ఆర్థిక సూచికలను మెరుగుపర్చడం భవిష్యత్తులో ఆర్థిక వృద్ధికి తోడ్పే అవకాశం ఉందన్నారు. అయితే రెపో రేటు యథాతథంగా ఉంచడంతో గృహ రుణాలు, ఆటోమొబైల్స్ రుణాలు తీసుకునే వారికి నిరాశ ఎదురైంది.
ఆర్బీఐ వద్ద వాణిజ్య బ్యాంకులు రుణాలు తీసుకుంటాయి. అలా వాణిజ్య బ్యాంకులు ఆర్బీఐ వద్ద రుణాలు తీసుకున్నపుడు వసూలు చేసే రేటును రెపో రేటు అంటారు. దీనిని స్వల్పకాలిక వడ్డీ రేటు అని కూడా అంటారు. స్వల్ప కాలికంగా దేశంలో ఆర్ధిక పరిస్ధితి ఎలా ఉంటుందన్న విషయాన్ని దృష్టిలో పెట్టుకుని ఈ రెపో రేటును నిర్ణయిస్తారు. రెపో రేటునను తగ్గిస్తే వాణిజ్య బ్యాంకులకు తక్కువకే రుణాలు వస్తాయి. ఈ ప్రభావంతో కంపెనీలకు, వ్యక్తులకు రుణాల వడ్డీ రేటును వాణిజ్య బ్యాంకులు తగ్గించే అవకాశం ఉంటుంది. ఒక్కోసారి రెపో రేటు తగ్గించినా దానిని సామాన్యులకు బదలాయించేందుకు బ్యాంకులు ఆసక్తి చూపకపోవచ్చు.
బ్యాంకులు తమ వద్ద డబ్బు ఎక్కువగా ఉంది అనుకుంటే దానిని రిజర్వ్ బ్యాంకుకు రుణాలుగా ఇవ్వొచ్చు. ఆర్బీఐ వద్ద బ్యాంకులు ఉంచే నిధులపై పొందే వడ్డీ రేటును రివర్స్ రెపో రేటుగా వ్యవహరిస్తారు. ఇది రెపో రేటు కన్నా తక్కువగా ఉంటుంది. మార్కెట్లో స్థిరత్వం లేనప్పుడు బ్యాంకులు తమ అదనపు డబ్బును ఆర్బీఐ వద్ద ఉంచి తక్కువైనా సరే స్థిర వడ్డీ ఆదాయాన్ని పొందేందుకు ఆసక్తి చూపిస్తాయి.