Ganesh Chaturthi: వినాయక చవితినాడు దోసకాయ నైవేద్యం.. చాలామందికి తెలియని కథ..

వినాయక చవితి అంటే ఉండ్రాళ్లు, పత్రి పూజ మనకు గుర్తుకొస్తాయి. అయితే, గణపతికి నైవేద్యంగా దోసకాయను పెట్టడం గురించి మీరు ఎప్పుడైనా విన్నారా? ఇది చాలా అరుదైన, ఆసక్తికరమైన సంప్రదాయం. ఈ ఆచారం వెనుక ఒక ప్రత్యేకమైన కథ, కొన్ని నమ్మకాలు ఉన్నాయి. అంతేకాకుండా, ఈ పద్ధతి ద్వారా ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు కూడా ఉన్నాయి. ఆ విశేషాలు ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.

Ganesh Chaturthi: వినాయక చవితినాడు దోసకాయ నైవేద్యం..  చాలామందికి తెలియని కథ..
Cucumber For Lord Ganesha

Updated on: Aug 25, 2025 | 8:20 PM

వినాయక చవితి అంటే మనకు ముందుగా గుర్తుకొచ్చేది ఉండ్రాళ్లు, మోదకాలు, 21 రకాల పత్రి ఆకులు, ముఖ్యంగా బంతిపూలు. కానీ, గణపతికి నైవేద్యంగా దోసకాయను సమర్పించడం గురించి చాలామందికి తెలియదు.

ఇది అరుదైన, ఆసక్తికరమైన సంప్రదాయం. ఈ ఆచారం వెనుక ఒక ప్రత్యేకమైన కథ, కొన్ని నమ్మకాలు ఉన్నాయి. పురాణాల ప్రకారం, గణపతి తల్లి పార్వతి దేవి గర్భం నుంచి కాకుండా పసుపు ముద్దతో పుట్టాడు. సాధారణంగా శిశువులు జన్మించినప్పుడు బొడ్డుతాడు కోసే ఆచారం ఉంటుంది. కానీ, వినాయకుడికి బొడ్డుతాడు లేదు. ఆయనకు సంపూర్ణ జన్మను ఇచ్చినట్లుగా భావించి, బొడ్డుతాడుకు ప్రత్యామ్నాయంగా దోసకాయను నైవేద్యంగా పెట్టి, దానిని నరికి, బొడ్డుతాడు కోసే ఆచారాన్ని పాటిస్తారు. ఈ పద్ధతి ద్వారా వినాయకుడు భూమికి పుట్టినవాడిగా భావించి, ఆయనకు సంపూర్ణ జన్మను ఇచ్చినట్లు నమ్ముతారు. పూజ పూర్తయిన తర్వాత ఆ దోసకాయను ప్రసాదంగా స్వీకరిస్తారు.

దోసకాయను నైవేద్యంగా పెట్టడం కేవలం ఒక సంప్రదాయం మాత్రమే కాదు, దీని వెనుక ఆరోగ్య ప్రయోజనాలు కూడా ఉన్నాయి. ఆయుర్వేదం ప్రకారం, పండుగ సమయంలో ఆరోగ్యానికి హాని చేసే వాతావరణ మార్పులు జరుగుతుంటాయి. ఈ సమయంలో శరీరానికి చలువ, తేలికైన ఆహారం అవసరం. దోసకాయలో దాదాపు 95 శాతం నీరు ఉంటుంది. ఇది శరీర ఉష్ణోగ్రతను నియంత్రించి, డీహైడ్రేషన్ జరగకుండా కాపాడుతుంది. ముఖ్యంగా, వినాయక చవితి వేసవి కాలం ముగింపులో వస్తుంది. ఆ సమయంలో ఇది శరీరానికి చలువ చేస్తుంది.

అంతేకాకుండా, దోసకాయలో ఉండే పీచు పదార్థాలు (ఫైబర్) జీర్ణవ్యవస్థను ఆరోగ్యంగా ఉంచుతాయి. పండుగ రోజున ఎక్కువ మోతాదులో ఆహారం తీసుకున్నప్పుడు జీర్ణ సమస్యలు రాకుండా ఇది సహాయపడుతుంది. దీనిలో కేలరీలు తక్కువగా ఉంటాయి. బరువు తగ్గాలనుకునేవారికి ఇది ఒక మంచి ఆహారం. దోసకాయలో ఉండే నీరు, విటమిన్ సి చర్మాన్ని తాజాగా, ఆరోగ్యంగా ఉంచుతాయి. ఇది శరీరం నుండి విషపదార్థాలను, వ్యర్థాలను తొలగించడంలో కూడా సహాయపడుతుంది. వినాయక చవితి రోజున దోసకాయను నైవేద్యంగా పెట్టడం మన పూర్వీకుల జ్ఞానానికి, ఆహారాన్ని ఔషధంగా వాడాలనే వారి దూరదృష్టికి నిదర్శనం.