
ముగింపు దశకు చేరుకున్న 2025 సంవత్సరం ప్రపంచ చరిత్రలో ఒక కీలక మలుపుగా నిలిచిపోనుంది. అగ్రరాజ్యాల్లో అధికార మార్పిడి నుంచి సరిహద్దుల్లో యుద్ధాల వరకు.. ప్రపంచ ఆర్థిక గమనంలో ఎన్నో మార్పులు ఈ ఏడాది అంతర్జాతీయ సంబంధాలను ప్రభావితం చేశాయి.
అమెరికాలో ట్రంప్ శకం.. మారిన విదేశాంగ విధానం: జనవరి 20, 2025న అమెరికా 47వ అధ్యక్షుడిగా డొనాల్డ్ ట్రంప్ బాధ్యతలు చేపట్టారు. ఆయన రాకతో ‘అమెరికా ఫస్ట్’ విధానం మళ్ళీ తెరపైకి వచ్చింది. ముఖ్యంగా చైనా దిగుమతులపై భారీ సుంకాలు, వలస విధానాలపై కఠిన నిర్ణయాలు ప్రపంచ సరఫరా వ్యవస్థను ప్రభావితం చేశాయి. డబ్ల్యూహెచ్ఓ (WHO), పారిస్ ఒప్పందం నుంచి వైదొలగడం వంటి నిర్ణయాలు చర్చనీయాంశమయ్యాయి.
భారత్-పాక్ సరిహద్దుల్లో సెగలు.. ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’: ఏప్రిల్ 22న పహల్గామ్లో జరిగిన ఉగ్రదాడిలో 26 మంది ప్రాణాలు కోల్పోవడంతో ఇరు దేశాల మధ్య ఉద్రిక్తతలు పెరిగాయి. దీనికి ప్రతిస్పందనగా భారత సైన్యం మే 7, 2025న ‘ఆపరేషన్ సిందూర్’ చేపట్టింది. పాక్ ఆక్రమిత కాశ్మీర్లోని 9 ఉగ్రవాద శిబిరాలను లక్ష్యంగా చేసుకుని నిర్వహించిన ఈ మెరుపు దాడులు అంతర్జాతీయంగా సంచలనం సృష్టించాయి. మే 10న కాల్పుల విరమణ కుదిరే వరకు ఇరు దేశాల మధ్య యుద్ధ వాతావరణం నెలకొంది.
మధ్య ప్రాచ్యంలో 12 రోజుల యుద్ధం: జూన్ 13 నుండి 24 వరకు ఇరాన్ మరియు ఇజ్రాయెల్ మధ్య తీవ్రస్థాయిలో ఘర్షణలు జరిగాయి. ఇరాన్ అణు కేంద్రాలపై ఇజ్రాయెల్ దాడులు చేయగా, టెహ్రాన్ కూడా బాలిస్టిక్ మిస్సైళ్లతో విరుచుకుపడింది. అమెరికా అధ్యక్షుడు ట్రంప్ జోక్యంతో జూన్ 24న ఎట్టకేలకు కాల్పుల విరమణ కుదిరింది.
ఆసియాలో నిరసన జ్వాలలు – ‘ఆసియా స్ప్రింగ్’:
నేపాల్: అవినీతికి వ్యతిరేకంగా జరిగిన ‘జెన్ జెడ్’ (Gen Z) ఉద్యమం తీవ్రరూపం దాల్చి, సెప్టెంబర్ 2025లో ప్రధానమంత్రి కె.పి. శర్మ ఓలీ రాజీనామాకు దారితీసింది.
బంగ్లాదేశ్: కోటా సంస్కరణల నేపథ్యంలో మొదలైన ఉద్యమం ఆ దేశ రాజకీయ ముఖచిత్రాన్నే మార్చేసింది.
పాకిస్థాన్: మాజీ ప్రధాని ఇమ్రాన్ ఖాన్ అరెస్ట్, ఆరోగ్యంపై ఆందోళనలతో పాక్ రాజకీయాల్లో అనిశ్చితి కొనసాగుతూనే ఉంది.
ఆర్థిక గమనం: అమెరికా-చైనా మధ్య సాంకేతిక యుద్ధం మరింత ముదిరింది. ఏఐ (AI) అభివృద్ధిపై ఆంక్షలు, పరస్పర సుంకాల విధింపుతో ప్రపంచ జీడీపీ వృద్ధిపై ప్రభావం పడింది.
మొత్తంగా చూస్తే 2025 సంవత్సరం యుద్ధాలు, రాజకీయ అనిశ్చితి మరియు కొత్త అంతర్జాతీయ క్రమానికి నాంది పలుకుతూ ముగుస్తోంది.