
డెంగ్యూ వ్యాధి ఆడ ఈడిస్ ఈజిప్టై అనే దోమ ద్వారా వ్యాపిస్తుంది. ఈ దోమ ప్రత్యేకంగా పగటిపూట కుడుతుంది. ఒక వ్యక్తికి డెంగ్యూ సోకినప్పుడు, ఆ వ్యక్తిని ఈ దోమ కుట్టి, మరొక ఆరోగ్యకరమైన వ్యక్తిని కుడితే ఆ వైరస్ వారి శరీరంలోకి ప్రవేశిస్తుంది. డెంగ్యూ వైరస్లు నాలుగు వేర్వేరు రకాలుగా ఉంటాయి. ఒక రకం వైరస్తో ఒకసారి డెంగ్యూ వస్తే, ఆ వ్యక్తికి మరలా అదే రకం వైరస్ వల్ల డెంగ్యూ రాదు. డెంగ్యూ ఆరోగ్యంపై తీవ్రమైన ప్రభావం చూపుతుందని తెలిసినప్పటికీ, దీనిపై సరైన అవగాహన కల్పించడం మరియు నివారణ చర్యలు తీసుకోవడం చాలా అవసరం. ఈ లక్ష్యంతోనే ప్రభుత్వం ప్రతి సంవత్సరం మే 16న జాతీయ డెంగ్యూ నివారణ దినోత్సవాన్ని నిర్వహిస్తోంది.
డెంగ్యూ ప్రారంభంలో కొన్ని సాధారణ లక్షణాలను కలిగి ఉంటుంది. వీటిని గుర్తించడం ద్వారా త్వరగా చికిత్స ప్రారంభించవచ్చు:
తీవ్రమైన జ్వరం
భరించలేని తలనొప్పి
ఆకలి మందగించడం
కళ్ల వెనుక భాగంలో నొప్పి
శరీరం ఎర్రబడటం
చర్మంపై ఎర్రటి దద్దుర్లు మరియు దురద
వికారం మరియు వాంతులు
తీవ్రమైన ఒంటి మరియు కీళ్ల నొప్పులు
ఈ లక్షణాలు కనిపించిన వెంటనే అప్రమత్తంగా ఉండటం ముఖ్యం.
ఇంటి పరిసరాల్లో పాత కూలర్లు, కొబ్బరి చిప్పలు, పాత టైర్లు మరియు నీరు నిల్వ ఉండే ఇతర వస్తువులు లేకుండా చూసుకోవాలి. వీటిలో దోమలు గుడ్లు పెట్టే అవకాశం ఉంది. నీరు నిల్వ ఉండకుండా ఎప్పటికప్పుడు వాటిని శుభ్రం చేయాలి. దోమ తెరలు ఉపయోగించడం: ఇంటి కిటికీలు మరియు తలుపులకు దోమ తెరలు ఏర్పాటు చేయడం వల్ల దోమలు ఇంట్లోకి రాకుండా నిరోధించవచ్చు.
బయటకు వెళ్లేటప్పుడు పొడుగు చేతుల చొక్కాలు మరియు ప్యాంట్లు ధరించడం వల్ల దోమ కాటు నుండి రక్షణ పొందవచ్చు. దోమల నివారణ క్రీములు: కాళ్లు మరియు చేతులకు దోమల నివారణ క్రీములు రాసుకోవడం వల్ల దోమలు కుట్టకుండా ఉంటాయి. నీటి నిల్వలను తొలగించడం: చుట్టుపక్కల పరిసరాల్లో, వీధుల్లో మరియు చిన్న చిన్న గుంతల్లో నీరు నిల్వ ఉండకుండా చూడాలి. ఎప్పటికప్పుడు ఆ ప్రదేశాలను శుభ్రం చేయాలి. మురుగునీరు నిల్వ ఉండకుండా చర్యలు తీసుకోవాలి.
డెంగ్యూ లక్షణాలు ఉండి, ఐదు రోజుల వరకు జ్వరం తగ్గకపోతే వెంటనే వైద్య పరీక్షలు చేయించుకోవడం చాలా ముఖ్యం. పరీక్షలో డెంగ్యూ నిర్ధారణ అయితే, తక్షణమే సరైన చికిత్స ప్రారంభించాలి. జ్వరం తగ్గగానే వ్యాధి తగ్గిపోయిందని అనుకోకూడదు. రక్తంలో ప్లేట్లెట్ల సంఖ్య సాధారణ స్థాయి కంటే తక్కువగా ఉన్నప్పుడు తప్పనిసరిగా డాక్టర్ సూచనలు తీసుకోవాలి. ప్లేట్లెట్ల సంఖ్య 50 వేలకు పడిపోతే ఆసుపత్రిలో చేరి చికిత్స పొందాల్సి ఉంటుంది. ఒకవేళ ప్లేట్లెట్ల సంఖ్య మరింత తగ్గితే, రక్తం ఎక్కించాల్సిన అవసరం కూడా ఏర్పడవచ్చు.
అన్నిటికంటే ముఖ్యంగా, ఇంట్లోకి దోమలు రాకుండా మరియు కుట్టకుండా కొన్ని సాధారణ జాగ్రత్తలు పాటిస్తే డెంగ్యూను సమర్థవంతంగా నివారించవచ్చు. వ్యక్తిగత శుభ్రతతో పాటు పరిసరాల పరిశుభ్రత కూడా డెంగ్యూ నివారణలో కీలక పాత్ర పోషిస్తుంది.