The Jehadi General: మహారాష్ట్ర రాజధాని ముంబైలో 1993లో జరిగిన వరుస బాంబు పేలుళ్ల ఘటనలు ఇప్పటికీ అందరినీ ఉలిక్కిపడేలా చేస్తాయి. 1993 మార్చి 12న జరిగిన వరుస బాంబు పేలుళ్లు.. భారత్పై జరిగిన అతిపెద్ద ఉగ్రవాద దాడి ఇదే. ఈ వరుస బాంబు పేలుళ్లలో 257 మందికిపైగా ప్రజలు చనిపోగా.. వందలాది మంది గాయాలపాలయ్యారు. అసలు 1993 ఉగ్రదాడులకు ప్లాన్ చేసిన సూత్రధారి ఎవరు? అనే సారాంశంతో వరల్డ్ ఎక్స్క్లూజివ్లో భాగంగా న్యూస్9 ప్లస్ ముంబై 1993 దాడుల ఘటనపై వెబ్ సిరీస్ ప్రసారం చేస్తోంది. ది జిహాదీ జనరల్ (The Jehadi General) పేరుతో స్ట్రీమింగ్కు రెడీ అయిన నేపథ్యంలో.. ఈ సిరీస్ కోసం న్యూస్9 ప్లస్ ప్రముఖ డొమైన్ నిపుణులతో మాట్లాడి 1993 పేలుళ్ల వెనుక కుట్రను మరింత లోతుగా అధ్యయనం చేసింది. దీనికి సంబంధించి ఎందరో మేథావులతో చర్చలు జరిపింది. ఈ క్రమంలో మాజీ ముంబై పోలీస్ కమిషనర్ ఎంఎన్ సింగ్ పలు ఆసక్తికర విషయాలను వెల్లడించారు. 1993లో జరిగిన క్రూరమైన దాడి తర్వాత కూడా మనం గుణపాఠాలు నేర్చుకోలేదు అంటూ వ్యాఖ్యానించారు. ఎంఎన్ సింగ్ ఇంకా ఏమన్నారో ఆయన మాటల్లో తెలుసుకుందాం..
‘‘మార్చి 12, 1993.. ఆరోజు శుక్రవారం. ముస్లింలు నమాజ్ చేస్తున్నారు. ఒక్కసారిగా ఉద్రిక్త పరిస్థితులు నెలకొన్నాయి. డిసెంబర్ 6, 1992 న బాబ్రీ మసీదు కూల్చివేత అల్లర్ల తర్వాత ముంబైలో జరిగిన అల్లర్ల సమయంలో.. హిందువులు బహిరంగ వీధుల్లో నమాజ్ చేయడాన్ని నిరసిస్తూ ” మహా ఆరతి ” ప్రారంభించారు . దీంతో ఇరు వర్గాల మధ్య వాగ్వాదం చోటుచేసుకుంది. కావున మేము ఈ పరిస్థితిపై నిఘా ఉంచాము.
బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లో పేలుడు సంభవించిందని మాకు సందేశం వచ్చినప్పుడు నేను మా కార్యాలయంలో ఉన్నాను. మధ్యాహ్నం 1:30 గంటలైంది. కంట్రోల్ రూం నాకు పేలుడు గురించి తెలియజేసినప్పుడు నేను భోజనానికి బయలుదేరబోతున్నాను. వెంటనే అక్కడికి బయలుదేరాను. బీఎస్ఈలో ఈ దృశ్యాలు దారుణంగా కనిపించాయి. దాదాపు 80 మంది చనిపోయారు.
వెంటనే, ఇతర సందేశాలు రావడం ప్రారంభించాయి. ఎయిర్ ఇండియా భవనంలో బాంబు పేలుడు. ఒకటి సెంచరీ భవన్ ఎదురుగా. కత్రా బజార్లో బాంబు పేలుడు. జవేరి బజార్ వద్ద. దాదర్లోని సేన భవన్ దగ్గర పేలుళ్లు జరిగాయి. వి శాంతారామ్ యాజమాన్యంలోని థియేటర్ దగ్గర ఒకటి. మహిమ్ ఫిషర్మెన్ కాలనీలో పేలుడు సంభవించింది.
పశ్చిమ శివారులోని మూడు 5 స్టార్ హోటళ్లపై దాడులు జరిగాయి. విమానాశ్రయంలో హ్యాండ్ గ్రెనేడ్లు విసిరినట్లు మాకు సమాచారం అందింది. రెండు గంటల 10 నిమిషాల వ్యవధిలో 12 బాంబు పేలుళ్లు సంభవించాయి. నగరం మొత్తం దాడికి గురైనట్లు కనిపించింది. హిందూ-ముస్లిం అల్లర్లను నిరోధించడమే నా ప్రధాన లక్ష్యం. ఇది ఒక భయంకరమైన పరిస్థితి.
స్పష్టంగా చెప్పాలంటే, దాడుల గురించి మాకు ఎలాంటి నిఘా లేదు. ముందస్తు హెచ్చరిక లేదు. అంతేకాకుండా, నేనూ, పోలీస్ కమీషనర్ (AS) సమ్రా ఇద్దరూ నగరానికి కొత్తవాళ్లం. మేమిద్దరం దాదాపు నెల రోజుల క్రితం బాధ్యతలు తీసుకున్నాం.
నేను BSEని సందర్శించిన తర్వాత, ఎయిర్ ఇండియా భవనం వద్దకు వెళ్లాను, అక్కడ 20 మంది మరణించారు మరియు 80 మంది గాయపడ్డారు. ఇక్కడే నాకు సెంచరీ భవన్ అనే ఇతర పేలుడు ప్రదేశాలలో ఒకటైన సీమెన్స్ భవనం వద్ద కనుగొనబడిన వాహనం గురించి సందేశం వచ్చింది. అక్కడికి వెళ్లి చూడగా కారులో ఆయుధాలు కనిపించాయి. మేము కేసును అదే విధంగా గుర్తించాము. 1993 ముంబై పేలుళ్లపై పెద్ద దర్యాప్తు అలా ప్రారంభమైంది.
మేము వాహనంలో తెలిసిన స్మగ్లర్ టైగర్ మెమన్ను గుర్తించాము. మెమన్ మహిమ్లోని అల్-హుస్సేనీ భవనంలో నివసించాడు. అతని పూర్తి పేరు ముస్తాక్ ఇబ్రహీం మెమన్. అతనిపై నిర్బంధ ఉత్తర్వులు పెండింగ్లో ఉన్నాయి. ఆ సాయంత్రానికి మాకు ఈ సమాచారం అంతా వచ్చింది. మేము వెంటనే అల్-హుస్సేనీ భవనం వద్దకు వెళ్ళాము. ఇంటికి తాళం వేసి ఉంది. ఇరుగుపొరుగు వారు “దుబాయ్ వెళ్ళారు” అని మాకు చెప్పారు. ఇది బొంబాయి అండర్ వరల్డ్ పని అని మేము గ్రహించాము.. అండర్ వరల్డ్ ముస్లిం విభాగం; దావూద్ ఇబ్రహీం-టైగర్ మెమన్ లింక్ ఉంటుందని గ్రహించాం..
పాడుబడిన కారులో ఏకే 56 రైఫిల్, హ్యాండ్ గ్రెనేడ్ లభ్యమయ్యాయి. ఇవి భారతదేశం నుండి వచ్చేవి కాదని మాకు తెలుసు. వాటికి పాకిస్తాన్ గుర్తులు ఉన్నాయి. హ్యాండ్ గ్రెనేడ్లో పాకిస్థాన్లోని అల్ బ్రిడ్జ్ గుర్తు ఉంది. టైగర్ మెమన్ ఈ ఆయుధాలను పాకిస్థాన్ నుంచి సముద్ర మార్గంలో స్మగ్లింగ్ చేశాడని కొద్ది రోజుల్లోనే గుర్తించాం. రాయ్గఢ్లోని శ్రీవర్ధన్ తాలూకాలోని షెఖాడిలో ఆయుధాల ల్యాండింగ్ జరిగినట్లు మా పరిశోధనలో తేలింది. రాయ్గఢ్లోని దిగి వద్ద కూడా ల్యాండింగ్ జరిగింది. ఇద్దరూ స్పీడ్బోట్లో వచ్చారు. కానీ కరాచీ నుండి స్పీడ్బోట్ ప్రయాణించలేదు. వారు మొదట ఓడలో వచ్చి ఉండాలి. మేము అరెస్టు చేసిన వ్యక్తుల నుండి వారు పాకిస్తాన్లో శిక్షణ పొందారని కూడా మేము తెలుసుకున్నాము. ముంబై నుంచి దుబాయ్ వెళ్లి అక్కడి నుంచి పాకిస్థాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్లైన్స్లో ఇస్లామాబాద్ చేరుకున్నారు. వీరికి పాకిస్థాన్ ఆర్మీకి చెందిన వారు శిక్షణ ఇచ్చారు. పాకిస్థాన్ హస్తం స్పష్టంగా కనిపించింది. వారు ఆయుధాలను సరఫరా చేశారు. వారు శిక్షణ ఇచ్చారు. తాము ఇస్లామాబాద్లో దిగినప్పుడు ఎవరూ తనిఖీ చేయలేదని అరెస్టయిన వారు మాకు చెప్పారు. ISI ప్రమేయం ఉన్నప్పుడు, పాస్పోర్ట్ అవసరం ఉండదు..బొంబాయి అల్లర్లు జరుగుతున్నప్పుడు జనవరి 9వ తేదీన ఆ ల్యాండింగ్ జరిగింది. ఆ సరుకులో కొంత భాగం మహారాష్ట్రలోని రాయ్గఢ్ జిల్లాలోని డిఘీకి వచ్చింది. అల్లర్ల సమయంలో వారు ఆయుధాలను ఉపయోగించాలని యోచిస్తున్నారని దీని అర్థం. ఆయుధాల స్మగ్లింగ్ రెండు దశల్లో జరిగినట్లు గుర్తించాం. ఒకటి జనవరిలో, మహ్మద్ దోస్సా.. రెండవది ఫిబ్రవరిలో టైగర్ మెమన్ చేత జరిగింది. జనవరి 9న, దిగి వద్ద ల్యాండింగ్ జరిగింది.. జనవరి 15న ఆయుధాలను నటుడు సంజయ్ దత్ వద్దకు తీసుకెళ్లారు. అతను ఆయుధాలు మోస్తున్న వ్యక్తులతో “కల్ ఆనా” అన్నాడు.
జనవరి 16న ఆయుధాలతో తిరిగి వెళ్లిపోయారు. అదృష్టవశాత్తూ, అప్పటికి అల్లర్లు ఆగిపోయాయి. అసలు ఉద్దేశించిన విధంగా ఆయుధాలు ఉపయోగించలేదు. ఆయుధాలు ముంబై నగరంలో, భారతదేశంలోని ఇతర ప్రాంతాలలో పంపిణీ చేశారు. రెండవ దశ ఒక నెల తరువాత జరిగింది. ఫిబ్రవరి 3వ తేదీన టైగర్ మెమన్ అక్రమంగా రవాణా చేయాల్సిన మొదటి ఆయుధాలను ఏర్పాటు చేశాడు. రెండవ లాట్ వరుసగా ఫిబ్రవరి 7, 8 తేదీలలో వచ్చింది. మార్చి 12న జరిగిన పేలుళ్లలో ఉపయోగించిన ఆర్డీఎక్స్ను కూడా టైగర్ మెమన్ భారత్లోకి స్మగ్లింగ్ చేశాడు. టైగర్ మెమన్, దావూద్ ఇబ్రహీం తదితరులు ఈ దాడులకు పాల్పడ్డారని అప్పటికి మాకు స్పష్టమైంది.
ఈ దాడుల్లో మొత్తం 253 మంది మరణించగా, 713 మంది గాయపడ్డారు. ముంబై పోలీసులు నాలుగు టన్నుల RDX, దాదాపు 60 ఏకే రైఫిల్స్, 9mm పిస్టల్స్, సుమారు 5,600 హ్యాండ్ గ్రెనేడ్లు, 1,100 డిటోనేటర్లను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. పశ్చిమ సముద్ర తీరాన్ని మొత్తం ఆయుధాల అక్రమ రవాణా కోసం ఉపయోగించారు. అయితే దీని గురించి మాకు ముందస్తు సమాచారం లేదని ముంబై మాజీ పోలీస్ కమిషనర్ ఎంఎన్ సింగ్ తెలిపారు.
కా,నీ ఇంత భారీ దాడి జరిగిన తర్వాత కూడా మేం గుణపాఠం నేర్చుకోలేదు. ఈ లొసుగులను పరిశీలించేందుకు ప్రభుత్వం తక్షణమే ఒక కమిటీని నియమించాల్సి ఉంది. మరోసారి అలా జరగకుండా చూసేందుకు కట్టుదిట్టమైన చర్యలు చేపట్టాలి. దురదృష్టవశాత్తు అలా జరగలేదు. ఫలితంగా 2008లో మళ్లీ 26/11న సముద్ర మార్గంలో వచ్చారని ఆయన పేర్కొన్నారు.
‘ఆ సమయంలో తెలివితేటలు ఉన్నప్పటికీ, మేం లాస్ అయ్యాం. వారు సాయంత్రం వచ్చారు. కొలాబా మత్స్యకారుల కాలనీలో దిగి, చాలా సౌకర్యవంతంగా నగరంలోకి నడిచారు. టాక్సీ తీసుకుని తాజ్ హోటల్లోకి వచ్చారు. మేం అప్రమత్తంగా లేమం’ అని ఆయన అన్నారు.
‘ఆ తర్వాత జస్టిస్ శ్రీకృష్ణ కమిషన్ విచారణ చేపట్టినప్పుడు అది మతపరమైన అల్లర్లను పరిశీలించేందుకు ఇలాంటి దాడులు చేశారని రిపోర్ట్ ఇచ్చారు. శివసేన ప్రభుత్వం అధికారంలోకి వచ్చాక 1996లో కమిషన్ను రద్దు చేసింది. అయితే ఆ సమయంలో భారత ప్రధాని అటల్ బిహారీ వాజ్పేయి జోక్యంతో కమిషన్ మళ్లీ పునర్వ్యవస్థీకరించారు. కానీ, ప్రాథమికంగా ఇది మతపరమైన అల్లర్లుగానే భావించారు. కాబట్టి భద్రతాపరమైన అంశాలను పరిశీలించలేదు. అయితే బాబ్రీ మసీదు కూల్చివేత తర్వాత బొంబాయిలో జరిగిన అల్లర్లకు ఈ పేలుళ్ల పొడిగింపు అని కమిషన్ పేర్కొంది. అండర్వరల్డ్లోని ముస్లిం ఎలిమెంట్స్ దాడులకు పాల్పడ్డారు. బొంబాయి ముస్లింలు కాదని’ రిపోర్ట్ ఇచ్చారంటూ ఆయన తెలిపారు.
1993 పేలుళ్ల తర్వాత, 30 కంటే తక్కువ చిన్న దాడులు జరగలేదని నా అధ్యయనాలు కనుగొన్నాయి. వాటిలో 3-4 భారీ దాడులు. గతాన్ని మన వర్తమానంతో పోల్చడం వల్ల ప్రయోజనం ఉండదు. కానీ పేలుళ్ల తర్వాత, భద్రతను పటిష్టం చేయడానికి మేం ఖచ్చితమైన చర్యలు తీసుకోవాలి. కానీ, మేం అలా చేయలేదని ఆయన తెలిపారు.
The Jehadi General వెబ్ సిరీస్ కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి..
మరిన్ని జాతీయ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి..