G20 Summit 2023 in Delhi Highlights: ఇది యుద్దకాలం కాదు.. యుద్దానికి ఫుల్‌స్టాప్‌ పెట్టాలి.. ఢిల్లీ డిక్లరేషన్‌కు విజయవంతంగా ముగిసిన తొలి రోజు..

అస్సాం ముఖ్యమంత్రి హిమంత బిస్వా శర్మ ట్వీట్ చేస్తూ.. “భారత్ మండపంలో జరిగిన G20 విందు సందర్భంగా, ప్రపంచ ప్రేక్షకుల ముందు అస్సాం గొప్ప సంస్కృతిని ప్రదర్శించడం నన్ను బాగా ఆకట్టుకుంది. ఇందులో శ్రీమంత శంకర్‌దేవ్ బోర్గీట్, డాక్టర్ భూపేన్ హజారికా బిస్టిర్నో పరోరే ఉన్నాయి.” గౌరవనీయులైన ప్రముఖుల సంగీత ప్రదర్శనలో మానవతావాద సందేశాన్ని అందంగా అందించారు. మన రాష్ట్ర సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని ఆలోచనాత్మకంగా గుర్తించినందుకు రాష్ట్రపతి, ప్రధాన మంత్రి, మొత్తం నిర్వాహక బృందానికి నా హృదయపూర్వక ధన్యవాదాలు.

కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ భారత్ మండపంలో విందు చర్చల సందర్భంగా బ్రిటిష్ ప్రధాని రిషి సునక్‌ను కలిశారు. ఇరుదేశాల మధ్య స్నేహబంధాన్ని మరింత పెంపొందించేందుకు పరస్పర ఆసక్తి, సహకార రంగాలపై ఇరువురు చర్చించుకున్నారని ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపింది.

ఢిల్లీలోని భారత్ మండపంలో రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము ఏర్పాటు చేసిన విందు మెనూ ఇదే..

దక్షిణ కొరియా అధ్యక్షుడిని, అతని భార్యను ప్రెసిడెంట్ ద్రౌపది ముర్ము, ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ భారత్ మండపం వద్ద ప్రత్యేకంగా స్వాగతించారు.

ప్రెసిడెంట్ ద్రౌపది ముర్ము ఇచ్చే G-20 డిన్నర్‌కి బ్రిటిష్ ప్రధాని రిషి సునక్, ఆయన భార్య అక్షతా మూర్తి వచ్చారు.

రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము ఇచ్చిన G20 విందు కోసం రష్యా విదేశాంగ మంత్రి సెర్గీ లావ్‌రోవ్ హాజరయ్యారు

అధ్యక్షుడు ద్రౌపది ముర్ము ఇచ్చిన G-20 విందు కోసం చైనా ప్రధాని లీ కియాంగ్ ఢిల్లీలోని భారత్ మండపానికి చేరుకున్నారు.

దక్షిణాఫ్రికా అధ్యక్షుడు సిరిల్ రామఫోసా, అతని భార్య త్సెపో మోట్సెపే ఢిల్లీలోని రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము అందించే G-20 విందు కోసం వచ్చారు.

బంగ్లాదేశ్ ప్రధాని షేక్ హసీనా, ప్రెసిడెంట్ ద్రౌపది ముర్ము అందించే ప్రత్యేక G20 విందు కోసం భారత్ మండపానికి వచ్చారు.

విందు కోసం ప్రపంచ బ్యాంకు అధ్యక్షుడు అజయ్ బంగా చేరుకున్నారు. ఆయనకు రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము, ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ స్వాగతం పలికారు.

ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (డబ్ల్యూహెచ్‌ఓ) డైరెక్టర్ జనరల్ టెడ్రోస్ అధనామ్ ఢిల్లీలోని భారత్ మండపానికి రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము అందించే G20 విందు కోసం వచ్చారు.

ఇటలీ ప్రధాని జార్జియా మెలోనితో భేటీపై ప్రధాని మోదీ ట్వీట్ చేస్తూ.. పీఎం జార్జియా మెలోనితో నా భేటీ చాలా బాగుందని అన్నారు. వాణిజ్యం, వాణిజ్యం, రక్షణ, అభివృద్ధి చెందుతున్న సాంకేతికతలు, ఇతర రంగాలపై మా చర్చల్లో చర్చించారు. ప్రపంచ శ్రేయస్సు కోసం భారతదేశం, ఇటలీ కలిసి పని చేస్తూనే ఉంటాయి.

G20 విందు కోసం భారత్ మండపానికి చేరుకున్న ఆసియా డెవలప్‌మెంట్ బ్యాంక్ ప్రెసిడెంట్ మసత్సుగు అసకవా. అధ్యక్షురాలు ద్రౌపది ముర్ము, ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ వారికి స్వాగతం పలికారు.

IMF (ఇంటర్నేషనల్ మానిటరీ ఫండ్) మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ క్రిస్టాలినా జార్జివా, అధ్యక్షురాలు ద్రౌపది ముర్ము అందించే G-20 విందు కోసం ఢిల్లీలోని భారత్ మండపానికి వచ్చారు.

న్యూఢిల్లీ లీడర్స్‌ డిక్లరేషన్‌కి G20 సమావేశం ఏకగ్రీవంగా ఆమోదం తెలిపినట్లు ప్రధాని మోదీ తొలిరోజున ప్రకటించారు. బలమైన, సుస్థిర, సమ్మిళిత వృద్ధికి ఆమోదం లభించింది. అలాగే సుస్థిరాభివృద్ధి లక్ష్యాలను చేరుకోవడంలో వేగం పెంచాలని తీర్మానించారు. సుస్థిర భవిష్యత్‌ కోసం పర్యావరణహిత అభివృద్ధికి కృషిచేయాలని కూడా G20 తీర్మానం చేసింది.

ఉక్రెయిన్‌పై రష్యా యుద్ధాన్ని తప్పుబడుతూ G20 సదస్సు ఏకగ్రీవ తీర్మానం చేసింది. ఐక్యరాజ్యసమితి చార్టర్‌ ప్రకారం ఇతర దేశాల ప్రాదేశిక సమగ్రతను, సార్వభౌమత్వాన్ని, రాజకీయ స్వతంత్రతను దెబ్బతీసేలా బలప్రయోగం చేయడాన్ని వ్యతిరేకిస్తున్నట్లు ఈ తీర్మానం ప్రకటించింది. అలాగే అణ్వస్త్రాలను వాడటం కూడా అంగీకారయోగ్యం కాదని G20 సదస్సు ముక్తకంఠంతో తెలిపింది. ఇక తిండి గింజలు, ఎరువులను అందించేందుకు రష్యా- ఐక్యరాజ్యసమితి మధ్య జరిగిన ఒప్పందాలను ఈ సదస్సు అభినందించింది.

భారత్‌-యూరప్‌-పశ్చిమాసియా కారిడార్‌ను గేమ్‌ఛేంజింగ్‌ పెట్టుబడిగా అమెరికా అధ్యక్షుడు బైడెన్‌ అభివర్ణించారు. మెరుగైన భవిష్యత్తు కోసం సుస్థిర, నాణ్యమైన మౌలికవసతులను కల్పించడం, అందుకు పెట్టుబడులు పెట్టడం విశేషమన్నారు. అమెరికా, ఇతర దేశాలు కలపి, దీన్ని వాస్తవికంగా మలచడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాయని చెప్పారు. ఎకనామిక్‌ కారిడార్స్‌లో తాము పెట్టుబడి పెడతామని కొన్ని నెలల కిందట తాను చెప్పినట్లు బైడెన్‌ గుర్తుచేశారు.

చైనా చేపట్టిన బెల్ట్‌ అండ్‌ రోడ్‌ ఇనీషియేటివ్‌ -BRIకి దీటుగా భారత్‌-పశ్చిమాసియా-యూరప్‌ కనెక్టివిటీ కారిడార్‌ను G20 సమావేశంలో ప్రధాని మోదీ ప్రకటించారు. దీనికింద రైల్వే, పోర్టు సౌకర్యాలను అభివృద్ధి చేస్తారు. మున్ముందు పశ్చిమాసియాకు, యూరప్‌కు మధ్య ఆర్థిక అనుసంధానానికి భారత్‌ కీలకపాత్ర పోషిస్తుందని చెప్పారు.

భారత్‌ సారథ్యంలో సాగుతున్న G20 సదస్సు సూపర్‌ సక్సెస్‌ అయింది. భారత్‌ మాటకు ఏకగ్రీవ ఆమోదం లభించింది. ఇక చైనాకు దీటుగా మరో కారిడార్‌ను ప్రకటించారు.

డిన్నర్‌ కోసం దేశాధినేతలంతా చేరుకుంటారు. భారత రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము ఈ విందును ఇవ్వబోతున్నారు. విందు కార్యక్రమానికి ముందు ఫొటో సెషన్ కూడా ఉంటుంది. రాత్రి 8గంటల నుంచి 9గంటల 15 నిమిషాల వరకు విందు భోజనం ఏర్పాటు చేశారు. ఈ విందులో కలిసిన అతిథులంతా ఒకరినొకరు పలకరించుకుని సంభాషించుకుంటున్నారు. విందు కార్యక్రమం ముగిసిన తర్వాత రాత్రి 9గంటల 10 నిమిషాల నుంచి 10గంటల 45 నిమిషాల వరకు… భారత మండపం లెవెల్-2లోని లీడర్స్ లాంజ్‌లో దేశాధినేతలు, ప్రతినిధులు అంతా ఒక చోట చేరతారు. ఆ తర్వాత.. సౌత్, వెస్ట్ ప్లాజాల నుంచి వారి వారి హోటళ్లకు తిరుగు ప్రయాణమవుతారు.

తిరిగి భారత మండపం లెవెల్-1లో ద్వైపాక్షిక చర్చలు జరుగుతాయి. మధ్యాహ్నం మూడు గంటల వరకు ఈ చర్చలు సాగాయి. ఆ తర్వాత మధ్యాహ్నం మూడు గంటలకు జీ20 సదస్సులో రెండవ సెషన్ ప్రారంభమయ్యాయి. భారత మండలం లెవెల్-2లోని సమ్మిట్ హాల్‌లో ఒకే కుటుంబం అంశంపై చర్చించారు. మధ్యాహ్నం 3గంటల నుంచి 4గంటల 45 నిమిషాల వరకు ఈ చర్చలు జరిగాయి. ఆ తర్వాత.. దేశాధినేతలు, వీవీఐపీలు… వారికి కేటాయించిన హోటళ్లకు తిరిగి వెళ్తారు.

చైనా అధ్యక్షుడు జి జిన్‌పింగ్ స్థానంలో వచ్చిన ప్రధాన మంత్రి లీ కియాంగ్ శనివారం G20 సభ్యుల మధ్య ఐక్యత ఆవశ్యకతను నొక్కిచెప్పారు. ఆర్థిక ప్రపంచీకరణకు సహకారం, చేరికతో పాటు దృఢమైన మద్దతు కోసం పిలుపునిచ్చారు. న్యూఢిల్లీలో జరిగిన G20 సమ్మిట్ మొదటి సెషన్‌లో PM లీ మాట్లాడుతూ.. ప్రభావవంతమైన సమూహానికి “విభజన కంటే ఐక్యత, ఘర్షణ కంటే సహకారం, మినహాయింపు కంటే చేరిక” అవసరమని అన్నారు.

జి 20 సమావేశంలో సౌదీ అరేబియా క్రౌన్ ప్రిన్స్ మహ్మద్ బిన్ సల్మాన్ మాట్లాడుతూ.. ఈ సమావేశంలో ఆర్థిక ప్రాజెక్టుకు సంబంధించిన ప్రకటనలు, చొరవలను ఏకీకృతం చేయాలని మేము ఆశిస్తున్నాము. ఈ ముఖ్యమైన ఆర్థిక కారిడార్‌ను స్థాపించడానికి ఈ పునాది అడుగు వేయడానికి మాతో కలిసి పనిచేసిన వారికి నేను ధన్యవాదాలు తెలియజేస్తున్నాను.

ఇండియా మిడిల్ ఈస్ట్ యూరప్ కనెక్టివిటీ కారిడార్‌ను ప్రారంభిస్తున్నట్లు ప్రకటించిన తరువాత PM నరేంద్ర మోదీ మాట్లాడుతూ.. “నా స్నేహితుడు ప్రెసిడెంట్ జో బిడెన్‌తో కలిసి ఈ కార్యక్రమానికి నాయకత్వం వహించడం నాకు చాలా సంతోషంగా ఉంది. మేమంతా ఒక ముఖ్యమైన, చారిత్రాత్మక ఒప్పందాన్ని ముగించాము.” భవిష్యత్తులో, భారతదేశం పశ్చిమాసియా, యూరప్ మధ్య ఆర్థిక ఏకీకరణకు సమర్థవంతమైన వాహనం అవుతుంది. ఇది ప్రపంచవ్యాప్తంగా కనెక్టివిటీ, అభివృద్ధికి స్థిరమైన దిశను అందిస్తుంది.”

న్యూఢిల్లీలో జరిగిన జి20 సదస్సు సందర్భంగా అమెరికా అధ్యక్షుడు జో బిడెన్ మాట్లాడుతూ.. “ఇది నిజంగా చాలా పెద్ద విషయం. ఇందుకు నేను ప్రధాని మోదీకి కృతజ్ఞతలు చెప్పాలనుకుంటున్నాను. వన్ ఎర్త్, వన్ ఫామిలీ, వన్ ఫ్యూచర్ అంటే ఈ జి20 సమ్మిట్ గురించి.” స్థిరమైన, స్థితిస్థాపకమైన మౌలిక సదుపాయాలను నిర్మించడం, నాణ్యమైన మౌలిక సదుపాయాలపై పెట్టుబడులు పెట్టడం, మెరుగైన భవిష్యత్తును నిర్మించడంపై దృష్టి కేంద్రీకరించబడింది. గత సంవత్సరం, ఈ దృక్పథానికి కట్టుబడి ఉండటానికి మేము కలిసి వచ్చాము.

ఇండియా మిడిల్ ఈస్ట్ యూరప్ కనెక్టివిటీ కారిడార్ త్వరలో ప్రారంభించబోతున్నట్లుగా తెలుస్తోంది. ఇది భారత్, యుఎఇ, సౌదీ అరేబియా, ఇయు, ఫ్రాన్స్, ఇటలీ, జర్మనీ, యుఎస్‌లతో కూడిన కనెక్టివిటీ, మౌలిక సదుపాయాలపై సహకారంపై ఒక చొరవ ఉండనుంది.

ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ G20 సదస్సులో మాట్లాడుతూ.. ఒక పెద్ద , మరింత ప్రభావవంతమైన బహుపాక్షిక అభివృద్ధి బ్యాంకు (MDB) ఆవశ్యకతను అంగీకరించారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా అభివృద్ధి డిమాండ్లు పెరుగుతున్నందున పెద్ద , మరింత ప్రభావవంతమైన MDBలను కలిగి ఉండటం చాలా ముఖ్యం కాబట్టి ఈ సంస్థలు మెరుగ్గా, పెద్ద స్థాయిలో ఉండాలన్నారు.

ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ గ్లోబల్ బయో ఫ్యూయల్ అలయన్స్‌ను ప్రారంభించారు. ఈ కూటమిలో భారత్, బంగ్లాదేశ్, ఇటలీ, అమెరికా సహా 11 దేశాలు ఉన్నాయి. ఇందులో పెట్రోలులో ఇథనాల్ కలపడానికి 20 శాతం వరకు అనుమతి ఉంటుంది.

ఢిల్లీ జీ 20 మేనిఫెస్టోలో యుద్ధం అనే పదాన్ని 5 సార్లు ఉపయోగించారు. అయితే ఉగ్రవాదం అనే పదాన్ని 9 సార్లు ప్రస్తావించారు.

న్యూఢిల్లీ G-20 నేతల సదస్సు ప్రకటన విడుదల చేసింది. “ఉక్రెయిన్‌లో యుద్ధానికి సంబంధించి బాలిలో జరిగిన చర్చలను పునరుద్ఘాటిస్తూ.. తాము ఐక్యరాజ్యసమితి భద్రతా మండలి, ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ (A/RES/ES-) పిలుపును పునరుద్ఘాటించాము. 11/1, A/RES/ES-11/6) ప్రతిపాదనలపై తన జాతీయ స్థానాన్ని పునరుద్ఘాటించింది. ఐక్యరాజ్యసమితి చార్టర్లోని లక్ష్యాలు, సూత్రాలకు అనుగుణంగా అన్ని దేశాలు పనిచేయాలని కూడా నొక్కిచెప్పారు. యూఎన్ చార్టర్‌కు అనుగుణంగా.. అన్ని దేశాలు ప్రాదేశిక సమగ్రత, సార్వభౌమాధికారం లేదా ఏదైనా దేశ రాజకీయ స్వాతంత్ర్యానికి వ్యతిరేకంగా ప్రాదేశిక స్వాధీనానికి లేదా బలప్రయోగానికి ముప్పు నుంచి దూరంగా ఉండాలి. ఏదైనా దేశంపై అణ్వాయుధాలను ఉపయోగించడం లేదా బెదిరించడం కూడా ఆమోదయోగ్యం కాదని పేర్కొంది.

ఢిల్లీ మేనిఫెస్టోలో మొత్తం 112 అంశాలను పొందుపరిచారు. G20లో ఇప్పటివరకు వచ్చిన అత్యంత వివరణాత్మక, సమగ్ర ప్రకటన ఇది. గత మేనిఫెస్టోల కంటే ఈ సమావేశంలో పలు అంశాలపై అంగీకారం కుదిరింది.

న్యూఢిల్లీ జి20 మేనిఫెస్టో ఆమోదించబడింది. G20 సభ్య దేశాలన్నీ మేనిఫెస్టోకు తమ సమ్మతిని తెలిపాయి. ఆ తర్వాత అది ఏకగ్రీవంగా ఆమోదించబడింది.

జి20 సదస్సు తొలిరోజు రెండో సెషన్ కొనసాగుతోంది. మొదటి సెషన్ ‘వన్ ఎర్త్’ ఆధారంగా జరిగింది. ఇప్పుడు రెండో సెషన్ మధ్యాహ్నం 3 గంటల నుండి ‘ఒక కుటుంబం’ ఆధారంగా రెండవ సమావేశం షెడ్యూల్ చేయబడింది. ప్రపంచ దేశాల నేతలతోనూ ప్రధాని మోదీ ద్వైపాక్షిక చర్చలు జరపనున్నారు.

రష్యా-ఉక్రెయిన్‌కు సంబంధించిన అంశం ఇప్పటికీ జీ20 సదస్సులో చర్చ జరుగుతోంది. ఉమ్మడి ప్రకటనలో ఈ అంశంపై ఏకాభిప్రాయం కుదరలేదు. అన్ని పార్టీలతో ప్రయత్నాలు కొనసాగుతున్నాయి. ఉమ్మడి డిక్లరేషన్‌లో రష్యా-ఉక్రెయిన్ సమస్య చర్చకు వచ్చినప్పటికీ.. అది ఖాళీగా ఉండదు.

కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు మల్లికార్జున్ ఖర్గేకు జీ20 నేతలతో విందుకు ఆహ్వానం అందలేదు. దీనిపై గత రెండు రోజులుగా ఉత్కంఠ నెలకొంది. ఇప్పుడు ఇది రాజకీయ కార్యక్రమం కాదని ప్రభుత్వం వివరణ ఇచ్చినట్లుగా సమాచారం. ఈ కార్యక్రమానికి సీఎం, మాజీ ప్రధానులకు మాత్రమే ఆహ్వానం అందింది.

జి20 సదస్సులో పాల్గొనేందుకు వచ్చిన బ్రిటన్ ప్రధాని రిషి సునక్.. సెప్టెంబర్ 10వ తేదీ ఆదివారం ఢిల్లీలోని అక్షరధామ్ ఆలయాన్ని సందర్శించనున్నారు.

సౌదీ అరేబియా క్రౌన్ ప్రిన్స్, ప్రధాన మంత్రి మహమ్మద్ బిన్ సల్మాన్ బిన్ అబ్దుల్ అజీజ్ అల్ సౌద్ ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ ఆహ్వానం మేరకు భారతదేశానికి చేరుకున్నారు. సెప్టెంబర్ 9 నుండి సెప్టెంబర్ వరకు 11 వరకు షెడ్యూల్ చేయబడిన ఈ పర్యటనలో భారతదేశం నిర్వహించే G20 సమ్మిట్‌లో పాల్గొంటారు. దేశంలో జరిగే వివిధ కార్యక్రమాల్లో ఆయన పాల్గొంటారు. రెండు దేశాల మధ్య చారిత్రాత్మక సన్నిహిత, పరస్పర ప్రయోజనకరమైన సంబంధాల కొనసాగింపులో ఈ పర్యటన భాగం ఈ పర్యటన జరుగుతోంది.

ఢిల్లీలో జరుగుతున్న జీ20 సదస్సులో భారత్- జపాన్ ప్రధానుల మధ్య చర్చలు జరిగాయి. జపాన్ ప్రధాని ఫుమియో కిషిడాకు ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ స్వాగతం పలికారు. అనంతరం ఇరు దేశాల ప్రధాను మధ్య ద్వైపాక్షిక సమావేశం జరిగింది.

రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము అందిస్తున్న జి 20 విందుకు దేశంలోని నాయకులందరూ హాజరవుతారు. అయితే ఈ విందుకు కాంగ్రెస్ అధ్యక్షుడు, రాజ్యసభలో ప్రతిపక్ష నాయకుడు మల్లికార్జున్ ఖర్గేకు ఆహ్వానం అందలేదు. దీనిపై కాంగ్రెస్ పార్టీ నేతలు అసంతృప్తి వ్యక్తం చేశారు. ఇదిలావుంటే, అశోక్ గెహ్లాట్, సిద్ధరామయ్య, భూపేష్ బాఘేల్ వంటి కాంగ్రెస్ పాలిత రాష్ట్రాల ముఖ్యమంత్రులకు ఆహ్వానం ఉన్నట్లుగా తెలుస్తోంది. అయితే వారి వైఖరిపైనే అందరి దృష్టి ఉంది.

బీహార్ సీఎం నితీశ్ కుమార్ ఢిల్లీ చేరుకున్నారు. జి-20 సదస్సు విందులో ఆయన పాల్గొంటారు. ఈ కార్యక్రమానికి అన్ని రాష్ట్రాల సీఎంలకు ఆహ్వానాలు పంపిన సంగతి తెలిసిందే.

జీ20 వేదికగా భారత్‌ పేరు మారుమోగింది. ప్రధాని మోదీ కూర్చున్న టేబుల్‌పై భారత్‌ నేమ్‌ ప్లేట్ ప్రత్యేక ఆకర్షణగా నిలిచింది. అంతేకాకుండా జీ20 సమావేశాలకు హాజరైన నేతలకు పంపించి ఇన్విటేషన్‌ లెటర్స్‌లో కూడా ఇండియాకు బదులుగా భారత్‌ పేరును ప్రస్తావించడం విశేషం.

జీ20 శిఖరాగ్ర సదస్సు అట్టహాసంగా ప్రారంభమైంది. ప్రపంచదేశాలకు భారత ప్రధాని మోదీ స్వాగతం పలికారు. అనంతరం తన ప్రసంగంతో మోదీ సదస్సును ప్రారంభించారు. మొరాకాలో సంభవించిన భూకంపంపై మోదీ స్పందించారు. ఈ సంఘటన చాలా విచారకరమన్న మోదీ.. భూకంపంలో ప్రాణాలు కోల్పోయిన వారికి సంతాపం తెలిపారు. మొరాకోకు భారత్‌ అండగా ఉంటుందని మోదీ హామీ ఇచ్చారు.

జీ20లో కొత్త దేశానికి సభ్యత్వం ఇచ్చారు. ఆఫ్రికన్ యూనియన్‌కు సభ్యత్వం ఇచ్చిన జీ-20. ఆఫ్రికన్ యూనియన్ సభ్యత్వానికి భారత్ మద్ధతు ప్రకటించింది. జీ-20లో ఇప్పటి వరకు 19 దేశాలు, యురోపియన్ యూనియన్ దేశాలు ఉన్నాయి. ఇప్పుడు 19 దేశాలతో పాటు ఆఫ్రికన్, యురోపియన్ యూనియన్లు ఉన్నాయి. ఈ ఏడాది సమావేశాలకు ప్రత్యేక ఆహ్వానితుల జాబితాలో ఆఫ్రికన్ యూనియన్ ప్రత్యేక ఆహ్వానితుల జాబితాలో హాజరైంది.

జీ20 సమ్మిట్ సందర్భంగా ఢిల్లీలో పోలీసులు హై అలర్ట్ జారీ చేశారు. విదేశాల నుంచి వచ్చిన అతిథుల భద్రతా నేపథ్యంలో ఢిల్లీలో చాలా ప్రాంతాల్లో రాకపోకలను నిషేధించారు. దీంతో ఢిల్లీలో రోడ్లన్నీ నిర్మానుశ్యంగా మారాయి. మెట్రో రైలు మినహాయించి మిగతా అన్ని రవాణా సేవలపై ఆంక్షలు విధించారు. మరీ ముఖ్యంగా ప్రగతి మైదాన్‌ ప్రాంతంలోని రోడ్లపైకి అనుమతి పూర్తిగా నిరాకరించారు.

ఢిల్లీలో జరుగుతోన్న జీ20 సదస్సు మొదటి రోజు కార్యక్రమాలకు సంబంధించిన లైవ్ వీడియో..

రాత్రి 7గంటల నుంచి 8గంటల వరకు డిన్నర్‌ కోసం దేశాధినేతలంతా చేరుకుంటారు. భారత రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము ఈ విందును ఇవ్వబోతున్నారు. విందు కార్యక్రమానికి ముందు ఫొటో సెషన్ కూడా ఉంటుంది. రాత్రి 8గంటల నుంచి 9గంటల 15 నిమిషాల వరకు విందు భోజనం ఏర్పాటు చేయనున్నారు. ఈ విందులో కలిసిన అతిథులంతా ఒకరినొకరు పలకరించుకుని సంభాషించుకుంటున్నారు. విందు కార్యక్రమం ముగిసిన తర్వాత రాత్రి 9గంటల 10 నిమిషాల నుంచి 10గంటల 45 నిమిషాల వరకు… భారత మండపం లెవెల్-2లోని లీడర్స్ లాంజ్‌లో దేశాధినేతలు, ప్రతినిధులు అంతా ఒక చోట చేరతారు. ఆ తర్వాత.. సౌత్, వెస్ట్ ప్లాజాల నుంచి వారి వారి హోటళ్లకు తిరుగు ప్రయాణమవుతారు.

జీ20 సమ్మిట్‌ తొలి రోజులో భాగంగా దేశాధినేతలకు రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము విందు ఏర్పాటు చేయనున్నారు. విందు కార్యక్రమానికి ముందు ఫొటో సెషన్ ఏర్పాటు చేయనున్నారు. రాత్రి 8గంటల నుంచి 9:15 నిమిషాల వరకు విందు ఉండనుంది.

లంచ్‌ బ్రేక్‌ అనంతరం మధ్యాహ్నం 3 గంటల వరకు ద్వైపాక్షిక చర్చలు జరగనున్నాయి. మధ్యాహ్నం 3 గంటల నుంచి 4:45 నిమిషాల వరకు చర్చలు కొనసాగనున్నాయి. ఆ తర్వాత తిరిగి భారత మండపం లెవెల్-1లో ద్వైపాక్షిక చర్చలు జరుగుతాయి. మధ్యాహ్నం మూడు గంటల వరకు ఈ చర్చలు సాగుతాయి. ఆ తర్వాత మధ్యాహ్నం మూడు గంటలకు జీ20 సదస్సులో రెండవ సెషన్ ప్రారంభమవుతుంది. భారత మండలం లెవెల్-2లోని సమ్మిట్ హాల్‌లో ఒకే కుటుంబం అంశంపై చర్చిస్తారు. మధ్యాహ్నం 3గంటల నుంచి 4గంటల 45 నిమిషాల వరకు ఈ చర్చలు జరుగుతాయి. ఆ తర్వాత… దేశాధినేతలు, వీవీఐపీలు… వారికి కేటాయించిన హోటళ్లకు తిరిగి వెళ్తారు.

ఇక ఉదయం 9:30 నుంచి 10:30 మధ్యలో భారత మండపానికి దేశాధినేతల వస్తారు. భారత మండపంలోని లెవెల్-2లో ట్రీ ఆఫ్ లైఫ్ ఫోయర్ దగ్గర దేశాధినేతలతో ప్రధాని ఫొటో సెషన్ ఉంటుంది. లెవెల్-2లోని లీడర్స్ లాంజ్‌లో దేశాధినేతలు కలుస్తారు. ఇక, ఉదయం 10:30 నుంచి 1.30 వరకు.. జీ20 సదస్సులో మొదటి సెషన్ జరుగుతుంది. భారత మండపంలోని లెవెల్-2 సమ్మిట్ హాల్‌లో ఒకే భూమి అంశంపై చర్చిస్తారు. దాదాపు మూడు గంటల పాటు ఈ చర్చ కొనసాగుతోంది. ఆ తర్వాత మధ్యాహ్న భోజన విరామం ఉంటుంది.

ఉ 9:30 నుంచి 10:30 మధ్యలో భారత మండపానికి దేశాధినేతలు చేరుకుంటారు. అనంతరం లెవెల్-2లో ట్రీ ఆఫ్ లైఫ్ ఫోయర్ దగ్గర దేశాధినేతలతో ప్రధాని ఫొటో సెషన్ ఉంటుంది. ఇక ఉ.10:30 నుంచి 13.30 వరకు.. జీ20 సదస్సులో మొదటి సెషన్ ప్రారంభమవుతుంది. లెవెల్-2 సమ్మిట్ హాల్‌లో ఒకే భూమి అంశంపై చర్చించనున్నారు.