Shivlingam and Jyotirlingam: శివ లింగం , జ్యోతిర్లింగం ఒకటేనా.. పురాణాల కథనం ఏమిటంటే..
త్రిమూర్తులలో ఒకరు సృష్టి లయకారుడు శివుడిని భక్తి శ్రద్దలతో పూజిస్తే కోరిన కోర్కెలు తీరతాయని భక్తుల విశ్వాసం. అదే సమయంలో శివాలయాలకు వెళ్లి శివుడిని పుజిస్తారు. అదే సమయంలో జ్యోతిర్లింగ దర్శనం కోసం జ్యోతిర్లింగ క్షేత్రాలకు వెళ్తారు. అయితే చాలా మంది శివలింగానికి జ్యోతిర్లింగానికి తేడా లేదని అనుకుంటారు. కార్తీక మాసం శివుని మాసం. భక్తులందరూ హరహర మహాదేవ అంటూ శివుడిని భక్తి శ్రద్దలతో పుజిస్తారు. మహాదేవుడిని శివలింగంగా అత్యంత భక్తీ శ్రద్దలతో పూజించినా.. జ్యోతిర్లింగాన్ని దర్శనం చేసుకునే అదృష్టం మాత్రం అందరికీ ఉండదు. శివలింగాన్ని సాధారణంగా శివునికి ప్రతిరూపంగా భావించి పూజిస్తారు. ఈ రోజు శివలింగానికి జ్యోతిర్లింగానికి మధ్యన గల బేధం తెలుసుకుందాం..
శివుడి ఆజ్ఞ లేనిదే చీమైనా కుట్టదంటారు.. అదే విధంగా జగన్నాథుడు పిలవకుండా పురీ జగన్నాథుడిని దర్శించుకోవడం అసాధ్యమని అంటారు. అదేవిధంగా శివయ్య దర్శనం కోసం పిలుపు వస్తేనే జ్యోతిర్లింగ దర్శనం సాధ్యమవుతుంది. సాంప్రదాయం ప్రకారం ప్రసిద్ధ చార్ధామ్ యాత్ర మొదలైంది. ఈ యాత్రలో కేదార్నాథ్ జ్యోతిర్లింగ దర్శనం కోసం భక్తులు అమితాసక్తిని చూపిస్తారు. పురాణ గ్రంథాలలో.. మహదేవుడు జ్యోతిర్లింగ రూపంలో పూజింపబడుతున్నాడు.
శాస్త్రాల ప్రకారం శివలింగం.. శివ-పార్వతిల ఆదిమ రూపం. శివలింగం అంటే అర్థం అనంతం. శివలింగం పరమశివుని రూపమని శివపురాణం చెబుతోంది. ఈ గ్రంథం ప్రకారం భోలేనాథుడి కుటుంబం మొత్తం శివలింగంలో నివసిస్తుంది. చిన్న నైవేద్యం సమర్పించినా చాలు మహాదేవుడు సంతృప్తి చెందాడని చెబుతారు. అంటే శివలింగానికి జలంతో అభిషేకం చేసినా చాలు మహాదేవుడు సంతృప్తి చెందుతాడు.
ప్రతిరోజూ శివలింగానికి నీరు, బిల్వ పత్రం, పాలు సమర్పించడం వల్ల భక్తుల జీవితంలో ఆనందం, శ్రేయస్సు లభిస్తుంది. శ్రావణ,కార్తీక మాసంలో భక్తులు శివలింగానికి అబిషేకం చేస్తే చాలు పుణ్యం లభిస్తుందని విశ్వాసం. మరోవైపు జ్యోతిర్లింగం మహాదేవుని స్వయంభూ అవతారం. శివుని జ్యోతి ఎక్కడ కనిపిస్తుందో అక్కడ జ్యోతిర్లింగాన్ని ప్రతిష్టించారు.
పురాణాల ప్రకారం జ్యోతిర్లింగం అనేది శివునికి పవిత్రమైన ప్రాతినిధ్యం. 'జ్యోతి' అంటే కాంతి, లింగ' అంటే సంకేతం. జ్యోతిర్లింగం శివుని కాంతి. దేశంలో మొత్తం పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాలు మాత్రమే ఉన్నాయి. ఈ పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాల కారణంగా ప్రపంచ పునాది ఉందని ఇప్పటికీ నమ్ముతారు. వీటి వలన ప్రపంచం నడుస్తోందని.. జీవితం సాగుతుందని విశ్వాసం.
చాలామంది శివలింగాన్ని, జ్యోతిర్లింగాన్ని ఒకేలా భావిస్తారు. అయితే ఈ రెండింటి మధ్య చాలా తేడా ఉంది. శివ పురాణం ప్రకారం శివలింగం అంటే శాశ్వతత్వం. దీనికి ప్రారంభం లేదా ముగింపు లేదు. అనంతం శివ లింగం శివ పార్వతి అవతారం. ఈ లింగాలను రెండింటికి ప్రతీకగా పూజిస్తారు. ఈ శివలింగం శివునికి ప్రతీక.
మరోవైపు జ్యోతిర్లింగం అంటే మహాదేవుడే ఆ ప్రదేశంలో జ్యోతిగా జన్మించాడు. భోలాశంకరుడు ఆ ప్రదేశంలో స్వయంభువుగా అవతరించాడు. 12 జ్యోతిర్లింగాలు పన్నెండు రాశులను సూచిస్తాయి. మత విశ్వాసం ప్రకారం మానవ జీవితకాలంలో పన్నెండు జ్యోతిర్లింగాల సంగ్రహావలోకనం పొందిన వ్యక్తి శివుని ప్రత్యేక అనుగ్రహాన్ని పొందుతాడు.
పన్నెండు జ్యోతిర్లింగ క్షేత్రాలు ఎక్కడ ఉన్నాయంటే 1. సోమనాథ్ జ్యోతిర్లింగ (గుజరాత్), నాగేశ్వర్ జ్యోతిర్లింగ (గుజరాత్), కేదార్నాథ్ జ్యోతిర్లింగ (ఉత్తరాఖండ్), కాశీ విశ్వనాథ్ జ్యోతిర్లింగ (ఉత్తరప్రదేశ్), మహాకాళేశ్వర జ్యోతిర్లింగ (మధ్యప్రదేశ్), ఓంకారేశ్వర జ్యోతిర్లింగం (మధ్యప్రదేశ్), ఓంకారేశ్వర జ్యోతిర్లింగం (మధ్యప్రదేశ్).
ఘృష్ణేశ్వర్ (మహారాష్ట్ర), భీమశంకర్ జ్యోతిర్లింగం (మహారాష్ట్ర), బైద్యనాథ్ జ్యోతిర్లింగం (జార్ఖండ్), మల్లికార్జున జ్యోతిర్లింగం (ఆంధ్రప్రదేశ్), రామేశ్వరం జ్యోతిర్లింగం (తమిళనాడు)లో ఉన్నాయి.