Indian Railways: ఇండియన్ రైల్వే వ్యవస్థ ద్వారా ప్రతిరోజూ లక్షల మంది ప్రయాణిస్తున్నారు. సుదూర ప్రాంతాలకు ప్రయాణించేవారు, రైలు మార్గం అవకాశం ఉన్నవారు తప్పకుండా రైలు ప్రయాణానికే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇస్తారు. ఎందుకంటే.. రైలు ప్రయాణం చాలా సౌకర్యవంతంగా ఉంటుంది. టిక్కెట్ ధరల పరంగా, సమయం పరంగా ఎంతో ఆదా అవుతుంది. అందుకే ఎక్కువ శాతం జనాలు రైలు ప్రయాణానికే మొగ్గు చూపుతారు. అయితే, ట్రైన్ జర్నీ చేసే వారికి ఆ ట్రైన్స్ గురించి తెలుసా? ట్రైన్ పరుగులు పెట్టే ఆ పట్టాల గురించి తెలుసా? రెండు పట్టాల మధ్య గ్యాప్ ఎందుకు ఉంటుంది? ఏ ఆధారంగా ఆ గ్యాప్ను ఏర్పాటు చేస్తారు. అన్ని రైలు పట్టాలు ఒకే విధంగా ఉంటాయా? ఇందుకు సంబంధించిన ఇంట్రస్టింగ్ వివరాలను మీకోసం అందిస్తున్నాం.
రైలు గేజ్ అంటే ఏమిటి?
రైల్వే ట్రాక్ యొక్క గేజ్ రెండు ట్రాక్ల లోపలి అంచుల మధ్య కనిపించే కనీస దూరాన్ని రైల్వే గేజ్ అంటారు. అంటే, ఏదైనా రైల్వే మార్గంలో రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరాన్ని రైల్వే గేజ్ అంటారు. ప్రపంచంలోని అరవై శాతం రైల్వేలు 1,435 మి.మీ ప్రామాణిక గేజ్ని ఉపయోగిస్తున్నాయి. భారతదేశంలో 4 రకాల రైల్వే గేజ్లు ఉపయోగించబడుతున్నాయి. బ్రాడ్ గేజ్, మీటర్ గేజ్, నారో గేజ్ మరియు స్టాండర్డ్ గేజ్ (ఢిల్లీ మెట్రో కోసం).
1. బ్రాడ్ గేజ్ని వైడ్ గేజ్ లేదా బిగ్ లైన్ అని కూడా అంటారు. ఈ రైల్వే గేజ్లలో, రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 1676 mm (5 ft 6 in).
2. స్టాండర్డ్ గేజ్ లేదా 1,435 mm (4 ft 8½ in) కంటే వెడల్పు ఉన్న ఏదైనా గేజ్ని బ్రాడ్ గేజ్ అని చెప్పడం తప్పు కాదు. భారతదేశంలో నిర్మించిన మొదటి రైల్వే లైన్ 1853లో బోర్ బందర్ (ప్రస్తుతం ఛత్రపతి శివాజీ టెర్మినస్) నుండి థానే వరకు నిర్మించిన బ్రాడ్ గేజ్ లైన్.
3. ఈ రైల్వే గేజ్లో రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 1435 మిమీ (4 అడుగుల 8½ అంగుళాలు). భారతదేశంలో, మెట్రోలు, మోనోరైళ్లు మరియు ట్రామ్లు వంటి పట్టణ రైలు వ్యవస్థలకు మాత్రమే ప్రామాణిక గేజ్ ఉపయోగించబడుతుంది. 2010 వరకు, భారతదేశంలో కోల్కతా (కలకత్తా) ట్రామ్ వ్యవస్థ మాత్రమే ప్రామాణిక గేజ్ లైన్. పట్టణ ప్రాంతాల్లో వచ్చే అన్ని మెట్రో లైన్లను స్టాండర్డ్ గేజ్లో మాత్రమే నిర్మిస్తున్నారు.
4. రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 1,000 mm (3 ft 3 3/8 in). ఖర్చులు తగ్గించేందుకు మీటర్ గేజ్ లైన్లను నిర్మించారు. భారతదేశంలో వారసత్వంగా నడుస్తున్న మీటర్ గేజ్ అయిన నీలగిరి మౌంటైన్ రైల్వే తప్ప, ప్రాజెక్ట్ యూనిగేజ్ కింద అన్ని మీటర్ గేజ్ లైన్లు బ్రాడ్ గేజ్గా మార్చబడుతున్నాయి.
5. చిన్న లైన్ నారో గేజ్ లేదా చిన్న లైన్ అని పిలుస్తారు. నారో-గేజ్ రైల్వే అనేది ఒక రైల్వే ట్రాక్, దీనిలో రెండు ట్రాక్ల మధ్య దూరం 2 అడుగుల 6 అంగుళాలు (762 మిమీ) మరియు 2 అడుగుల (610 మిమీ) ఉంటుంది. 2015లో, 1,500 కి.మీ నారో గేజ్ రైల్వే మార్గాలు ఉన్నాయి, ఇది మొత్తం భారతీయ రైల్వే నెట్వర్క్లో 2%గా పరిగణించబడుతుంది.
మరిన్ని హ్యూమన్ఇంట్రస్ట్ వార్తల కోసం ఈ లింక్ క్లిక్ చేయండి..