Year Ender 2022: విజ్ఞాన ప్రపంచం విశ్వ గురువుగా.. 2022 సంవత్సరం సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ రంగంలో భారత్ సాధించిన విజయాలు ఇవే..

అంతర్జాతీయంగా నేడు వైజ్ఞానిక రంగంలో భారతీయులు ఎన్నో విజయ కేతనాలు ఎగురవేస్తున్నారు. గత కొన్ని సంవత్సరాలుగా భారతదేశం జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయిలో సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ రంగంలో సాధించిన విజయాలకు చాలా పేరు సంపాదించింది. శాస్త్ర పరిశోధనా రంగంలో ప్రపంచంలోనే అగ్రగామి దేశాల్లో నేడు మన దేశం ఒకటి. స్వాతంత్య్రానంతరం విద్య నుంచి సాంకేతికత వరకు అన్ని రంగాలలో భారతదేశం అభివృద్ధి చెందింది. భారతదేశంలో ప్రస్తుత అక్షరాస్యత రేటు 74.04 శాతం కాగా.. 75 సంవత్సరాల క్రితం అంటే స్వాతంత్ర్యానికి ముందు ఇది 12 శాతం మాత్రమే. అంతరిక్ష కార్యక్రమాల్లో సొంతంగా విజయం సాధించాం. అంటువ్యాధులను నిర్మూలించి, ఐటీ రంగంలో అపూర్వమైన అభివృద్ధిని సాధించింది.

2022 వరకు ప్రధాన విజయాలు

1. డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ (DST) ప్రకారం, భారతదేశం గత 10 సంవత్సరాలలో సైంటిఫిక్ పబ్లికేషన్స్ (SCI) సంఖ్యలో వేగంగా వృద్ధిని సాధించింది. ఇప్పుడు ప్రపంచవ్యాప్తంగా చైనా, అమెరికా తర్వాత భారత్ మూడో స్థానంలో ఉంది.
2. కరోనా వేవ్, మాంద్యం భయం, అన్ని సవాళ్లను విడిచిపెట్టి జనవరి-జూలై మధ్య స్టార్టప్ యునికార్న్స్ పరంగా  చైనా కంటే భారత్ ముందుంది. జనవరి, జూలై మధ్య, భారతదేశంలో 14 స్టార్టప్ యునికార్న్స్ ఏర్పడగా.. చైనాలో కేవలం 11 స్టార్టప్ యునికార్న్‌లు మాత్రమే ఏర్పడ్డాయి.
3. స్టార్టప్ యునికార్న్‌ను ఒక బిలియన్ డాలర్ల కంటే ఎక్కువ విలువ కలిగిన స్టార్టప్ అంటారు. ప్రస్తుతం భారతదేశంలో 108 యునికార్న్‌లు ఉన్నాయి. ఇందులో భారత్ ప్రపంచంలోనే మూడో స్థానాన్ని కైవసం చేసుకుంది. మొదటి స్థానంలో అమెరికా, రెండో స్థానంలో చైనా ఉన్నాయి.
4. భారతదేశం శాస్త్రీయ ప్రచురణలో కొత్త రికార్డు సృష్టించింది. అమెరికాకు చెందిన ‘నేషనల్ సైన్స్ ఫౌండేషన్’ సైన్స్ అండ్ ఇంజనీరింగ్ ఇండికేటర్స్ 2022 నివేదిక ప్రకారం, గ్లోబల్ సైంటిఫిక్ పబ్లికేషన్ ర్యాంకింగ్‌లో భారతదేశం ఏడో స్థానం నుంచి మూడవ స్థానానికి చేరుకుంది. ఇటీవల, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ మంత్రి జితేంద్ర సింగ్ మాట్లాడుతూ, ‘శాస్త్రీయ ప్రచురణలలో భారతదేశం స్థానం 2010లో ఏడో స్థానం నుంచి 2020 నాటికి మూడవ స్థానానికి మెరుగుపడింది.
5. గ్లోబల్ ఇన్నోవేషన్ ఇండెక్స్ (GII) 2022లో భారతదేశం ర్యాంకింగ్ 40వ స్థానానికి చేరుకుంది. అదే ర్యాంకింగ్ 2015 సంవత్సరంలో 81వ స్థానంలో ఉంది. ఇండెక్స్ ప్రకారం, భారతదేశంలో స్టార్టప్‌లకు మెరుగైన వాతావరణాన్ని సృష్టించడంలో చాలా మెరుగుదల ఉంది. GII మునుపటి నివేదిక నుండి భారతదేశం రెండు స్థానాలు ఎగబాకింది.
6. గత 9 సంవత్సరాలలో బాహ్య R&D ప్రాజెక్టులలో భారతదేశంలో మహిళల భాగస్వామ్యం రెట్టింపు అయింది. డిపార్ట్‌మెంట్ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ విడుదల చేసిన డేటా ప్రకారం, 2000-01లో 13 శాతం నుండి 2018-19లో  R&D ప్రాజెక్ట్‌లలో పావువంతు లేదా 28 శాతానికి పైగా మహిళలు ఉన్నారు.
7. యువ శాస్త్రవేత్తలు తమ పరిశోధనా కార్యకలాపాలపై ప్రముఖ సైన్స్ కథనాలను వ్రాయడానికి ప్రోత్సహించడానికి AWSAR పథకం ప్రారంభించబడింది. నేషనల్ సైన్స్ టెక్నాలజీ కమ్యూనికేషన్ కౌన్సిల్ ఆధ్వర్యంలో ఈ ఏడాది జనవరి 24న ‘అవకాశం’ పథకాన్ని ప్రారంభించారు. వార్తాపత్రికలు, మ్యాగజైన్‌లు, బ్లాగులు, సామాజిక మాధ్యమాల ద్వారా యువ శాస్త్రవేత్తల సామర్థ్యాన్ని సద్వినియోగం చేసుకోవడం ద్వారా సమాజంలో సైన్స్‌ను ప్రాచుర్యంలోకి తీసుకురావడం. శాస్త్రీయ దృక్పథాన్ని పెంపొందించడం ఈ పథకం లక్ష్యం.
8. 30 మీటర్ల టెలిస్కోప్ ప్రాజెక్ట్, ఇండో-ఇజ్రాయెల్ ఇండస్ట్రియల్ R&D, టెక్నలాజికల్ ఇన్నోవేషన్ ఫండ్‌లో భాగస్వామ్యంతో సహా గ్లోబల్ సైన్స్‌తో పాలుపంచుకోవడానికి కొత్త అంతర్జాతీయ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ (S&T) సహకారాలు ప్రారంభించబడ్డాయి.

అణు రంగంలో భారత్ సాధించిన విజయాలు 

బాలిస్టిక్ క్షిపణి పరీక్ష విజయవంతం

సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ రంగంలో తన పొరుగు దేశాలను పక్కకు నెట్టిన భారత్.. తన అత్యంత ప్రమాదకరమైన క్షిపణి అగ్ని-5ని విజయవంతంగా పరీక్షించింది. అగ్ని-5 అణు సామర్థ్యం గల ఖండాంతర బాలిస్టిక్ క్షిపణి (ICBM) 5,000 కి.మీ దూరంలోని లక్ష్యాలను ఛేదించగలదు. భారతదేశం నుంచి అభివృద్ధి చేయబడిన ఇంటర్మీడియట్, దీర్ఘ-శ్రేణి అణ్వాయుధ సామర్థ్యం గల బాలిస్టిక్ క్షిపణుల శ్రేణిలో ఇది ఐదవ క్షిపణి అయినందున, భారత్ చాలా కాలంగా అగ్ని-5ని పరీక్షించాలని యోచిస్తోంది. క్షిపణిని తొలిసారిగా 2012లో పరీక్షించగా, ఆ తర్వాత 2013, 2015, 2016, 2018, 2021లో పరీక్షించారు. ఈ క్షిపణిని జలాంతర్గామి నుంచి కూడా ప్రయోగించవచ్చు.

మ్యాన్ పోర్టబుల్ యాంటీ ట్యాంక్ గైడెడ్ మిస్సైల్ – 

ఈ క్షిపణిని జనవరి నెలలో DRDO పరీక్షించింది. భారతదేశంలో అభివృద్ధి చేసిన యాంటీ ట్యాంక్ క్షిపణి తక్కువ బరువు కలిగిన క్షిపణి. ఇది మ్యాన్ పోర్టబుల్ లాంచర్ నుండి ప్రారంభించబడింది.

హెలీనా మిస్సైల్ – 

యాంటీ ట్యాంక్ గైడెడ్ మిస్సైల్ ‘హెలీనా’ ఏప్రిల్‌లో ప్రయోగించబడింది. ఈ క్షిపణిని హెలికాప్టర్ సహాయంతో వివిధ ఎత్తైన ప్రాంతాల్లో రెండుసార్లు విజయవంతంగా పరీక్షించారు. ఈ విమాన పరీక్షలను DRDO, ఇండియన్ ఆర్మీ , ఇండియన్ ఎయిర్ ఫోర్స్ సంయుక్తంగా నిర్వహించాయి.

బ్రహ్మోస్ ఎక్స్‌టెండెడ్ రేంజ్ ఎడిషన్ – 

బ్రహ్మోస్ క్షిపణిని మే నెలలో పరీక్షించారు. దాని విజయంతో, ఇప్పుడు వైమానిక దళం సుఖోయ్ ఫైటర్ ఎయిర్‌క్రాఫ్ట్ నుండి చాలా దూరాన్ని ఖచ్చితంగా లక్ష్యంగా చేసుకోవడం ద్వారా భూమి లేదా సముద్రం మీద లక్ష్యాన్ని దాడి చేయగలిగింది.

అతి చిన్న ఉపగ్రహం: 

తమిళనాడులోని కరూర్‌కు చెందిన 18 ఏళ్ల రిఫత్ షరూక్ ప్రపంచంలోనే అతి చిన్న ఉపగ్రహాన్ని రూపొందించి చరిత్ర సృష్టించాడు.

మరిన్ని సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ వార్తల కోసం