ప్లాస్టిక్ ను కనిపెట్టిన కొత్తలో ఇది మానవులకు ఒక వరం అని భావించారు. అయితే నేడు ఈ ప్లాస్టిక్ ప్రకృతికి, మనుషులకు ఒక శాపంగా మారిందని చెప్పవచ్చు. బెల్జియన్ మూలానికి చెందిన ఒక అమెరికన్ శాస్త్రవేత్త లియో బేకెలాండ్ 1907లో ప్లాస్టిక్ను కనిపెట్టారు. అప్పట్లో ఇది మానవ జీవితానికి వరం కంటే తక్కువ కాదని భావించేవారు. ఈ ప్లాస్టిక్ నేడు శాపంగా మారుతోంది. ఉదాహరణకు మన చుట్టూ అనేక ప్లాస్టిక్ వస్తువులతో నిండి పోయి ఉంది. ఈ వార్తను చదువుతున్న ఎలక్ట్రానిక్ పరికరం, బట్టలు, చెప్పులు లేదా బూట్లు, పరుపులు, సీసాలు, ప్రతిదీ ప్లాస్టిక్తో నిండి ఉంది.
ఈ భూమిపై ప్లాస్టిక్ లేని ప్రదేశం లేదు. ఇరాన్ ఎడారులు, భూమి అత్యంత మారుమూల ప్రాంతం అంటార్కిటికా లేదా ఎవరెస్ట్ శిఖరం ఇలా ఎక్కడకు వెళ్లినా ప్లాస్టిక్ కనిపిస్తుంది. అయితే ప్లాస్టిక్ను విపరీతంగా వాడడం వల్ల వచ్చే కాలుష్యం కూడా ప్రపంచానికి పెద్ద తలనొప్పిగా మారింది.
బర్కిలీ నేషనల్ లాబొరేటరీ వారం క్రితం ఒక నివేదికను విడుదల చేసింది. ఈ నివేదిక ప్రకారం 2019లో ప్లాస్టిక్ ఉత్పత్తి వల్ల 2.24 గిగాటన్లకు సమానమైన కార్బన్ డయాక్సైడ్ ఉద్గారాలు సంభవించాయి. ఇది 2019లో మొత్తం ప్రపంచ ఉద్గారాలలో 5.3 శాతానికి సమానం.
రోజురోజుకూ పెరుగుతున్న ప్లాస్టిక్ కాలుష్యాన్ని తరిమికొట్టాలనే లక్ష్యంతో కెనడా రాజధాని ఒట్టావాలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న నేతలు ఏకమయ్యారు. ఇది ఐక్యరాజ్యసమితి ఇంటర్-గవర్నమెంటల్ నెగోషియేటింగ్ కమిటీ (INC) సమావేశం. ఏప్రిల్ 23న ప్రారంభమైన సెషన్ ఏప్రిల్ 29 వరకు కొనసాగనుంది.
ఈ సమావేశంలో ప్లాస్టిక్కు సంబంధించిన ప్రతి అంశంపై చర్చ జరుగుతుంది. ఇందులో సముద్ర పర్యావరణం సహా పెరుగుతున్న ప్లాస్టిక్ కాలుష్యాన్ని అరికట్టడం వంటి ఎజెండా ఉంటుంది. ఈ అంశంపై జరగనున్న INCకి ఇది నాల్గవ సమావేశం. ఈ చారిత్రాత్మక ఒప్పందం 2024 చివరి నాటికి ఖరారు కావచ్చని భావిస్తున్నారు.
ప్లాస్టిక్ కాలుష్యాన్ని నిర్మూలించడానికి మొదటి సమావేశం డిసెంబర్ 2022లో ఉరుగ్వేలోని పుంటా డెల్ ఎస్టేలో జరిగింది. ఈ మొదటి సెషన్ను INC-1 అంటే ఇంటర్-గవర్నమెంటల్ నెగోషియేటింగ్ కమిటీ అని పిలుస్తారు. దీని తరువాత, మే , జూన్ 2023 మధ్య పారిస్లో రెండవ సెషన్ చర్చలు జరిగాయి. మూడవ సెషన్ INC-3 నవంబర్ 2023 మధ్య నైరోబీలో జరిగింది.
అయితే చమురు ఉత్పత్తి దేశాల వైఖరి కారణంగా చర్చలు సందిగ్ధంలో పడ్డాయి. వాస్తవానికి అమెరికా, సౌదీ అరేబియా వంటి ప్రధాన చమురు, గ్యాస్ ఉత్పత్తిదారులు ప్లాస్టిక్ ఉత్పత్తిని తగ్గించడానికి అనుకూలంగా లేవు. కారణం ఈ దేశాల్లో ఎక్కువగా చమురు ఉత్పత్తిపై ఆధారపడి ఉంటుంది. అంటే ప్లాస్టిక్కు డిమాండ్ పెరిగితే అదే క్రమంలో చమురు ఉత్పత్తి కూడా పెరుగుతుంది.
అన్ని దేశాలను ఏకం చేయడంలో ఈసారి సమావేశం విజయవంతం అవుతుందా అనే ప్రశ్నలు సహజంగానే లేవనెత్తుతున్న ప్రశ్న. 2060 నాటికి ప్లాస్టిక్ ఉత్పత్తి మూడు రెట్లు పెరుగుతుందని అంచనా వేసినప్పుడు ఈ ఆందోళన మరింత పెరుగుతుంది.
ఉత్పత్తి ఇలాగే పెరుగుతూ ఉంటే, ప్లాస్టిక్ తయారీ ప్రక్రియలో గ్రీన్హౌస్ వాయు ఉద్గారాలు రెట్టింపు అవుతాయి. వేడెక్కడాన్ని 1.5 డిగ్రీల సెల్సియస్కు పరిమితం చేసే అంతర్జాతీయ లక్ష్యాన్ని సాధించడంలో ఇది అడ్డంకిగా మారుతుంది.
ఇలాంటి పరిస్థితుల్లో అన్ని పార్టీలు తమ వ్యక్తిగత ప్రయోజనాలు, విభేదాలు పక్కనబెట్టి ప్రజల ఆరోగ్యం, పర్యావరణం పట్ల శ్రద్ధ చూపుతాయన్న ఆశతో అందరి చూపు ఈ సంభాషణపైనే ఉంది. ఇప్పుడు ప్లాస్టిక్ని ఎందుకు వదిలించుకోవాలో అర్థం చేసుకోవడానికి అలాంటి కొన్ని నివేదికలను చూద్దాం.. దాని ప్రమాదాలు ఏమిటనేది తెలుసుకుందాం..
ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం ప్రకారం ప్రతిరోజూ, ప్లాస్టిక్తో నిండిన 2,000 చెత్త ట్రక్కులు ప్రపంచంలోని మహాసముద్రాలు, నదులు, సరస్సులలోకి డంప్ చేయబడుతున్నాయి. ఈ చిన్న చిన్న ప్లాస్టిక్ రేణువులను ప్రజలు ఎక్కువగా ఊపిరి పీల్చుకుంటున్నారు. తింటున్నారు, త్రాగుతున్నారు.
ది సైన్స్ జర్నల్లో ప్రచురించబడిన ఒక నివేదిక ప్రకారం 2040 నాటికి, ప్రపంచవ్యాప్తంగా దాదాపు 1.3 బిలియన్ టన్నుల ప్లాస్టిక్ పేరుకుపోతుంది. భారతదేశంలోనే ఏటా 33 లక్షల టన్నులకు పైగా ప్లాస్టిక్ ఉత్పత్తి అవుతోంది. ప్లాస్టిక్ పరిశ్రమ ఇప్పుడు ప్రపంచ కార్బన్ ఉద్గారాలలో 5% వాటాను కలిగి ఉంది, ఇదే ధోరణి కొనసాగితే 2050 నాటికి 20%కి పెరుగుతుంది. ఐక్యరాజ్యసమితి ప్రకారం ఏటా 400 మిలియన్ టన్నుల ప్లాస్టిక్ వ్యర్థాలు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
మరో అంచనా ప్రకారం ఇప్పటి వరకు 110,00,000 టన్నుల ప్లాస్టిక్ సముద్రాల అగాధ లోతుల్లో పేరుకుపోయింది. దీంతో సముద్ర జీవులు కూడా ప్లాస్టిక్ వలన సురక్షితంగా లేవని స్పష్టంగా అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఐక్యరాజ్యసమితి పర్యావరణ కార్యక్రమం ప్రకారం ప్లాస్టిక్ వ్యర్థాల వల్ల ప్రతి సంవత్సరం ఒక మిలియన్ కంటే ఎక్కువ సముద్ర పక్షులు, 100,000 సముద్ర క్షీరదాలు మరణిస్తున్నాయి.
సమస్య కేవలం ఈ ప్లాస్టిక్.. దీని నుంచి ఉత్పన్నమయ్యే వ్యర్థాలు మాత్రమే కాదు. దీని నుంచి ఉత్పత్తయ్యే మైక్రోప్లాస్టిక్ కూడా ఇబ్బందిగా మారింది. ఇది మన చుట్టూ వ్యాపించి ఉంది. దురదృష్టవశాత్తు ప్రజలు ఇప్పటికీ దీని గురించి చాలా తక్కువ సమాచారం కలిగి ఉన్నారు.
చక్కటి ప్లాస్టిక్ ముక్కలు చాలా చిన్న సైజులుగా విరిగితే వాటిని మైక్రోప్లాస్టిక్ అంటారు. నేషనల్ ఓషియానిక్ అండ్ అట్మాస్ఫియరిక్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ NOAA ప్రకారం, మైక్రోప్లాస్టిక్లు 0.2 అంగుళాల (5 మిల్లీమీటర్లు) కంటే చిన్న ప్లాస్టిక్ కణాలు. ప్రదర్శనలో, వాటి పరిమాణం నువ్వుల గింజతో సమానంగా ఉంటుంది.
మానవ శరీరం కూడా మైక్రోప్లాస్టిక్కు అడ్డాగా మారుతున్న పరిస్థితి ఇప్పుడు నెలకొంది. 2020లో మొదటిసారిగా పుట్టబోయే బిడ్డల మావిలో మైక్రోప్లాస్టిక్ కణాలను ఒక అధ్యయనం కనుగొంది. ఇది చాలా ఆందోళన కలిగించే అంశమని పరిశోధకులు పేర్కొన్నారు. ఎన్విరాన్మెంటల్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ జర్నల్లో ప్రతి సంవత్సరం 39,000 నుండి 52,000 మైక్రోప్లాస్టిక్ కణాలను ప్రజలు మింగేస్తున్నారని ఒక నివేదిక ఉంది. ఇది పెరిగిన రక్తపోటు, నాడీ వ్యవస్థపై ప్రభావాలు, మూత్రపిండాల నష్టం వంటి అనేక నష్టాలు కలిగిస్తుంది.
ప్రొసీడింగ్స్ ఆఫ్ ది నేషనల్ అకాడమీ ఆఫ్ సైన్సెస్ అనే సంస్థ నివేదిక గురించి తెలుసుకోవడం కూడా చాలా ముఖ్యం. అధ్యయనం మొత్తంలో ఆఫీసుకు తీసుకెళ్లే ప్లాస్టిక్ బాటిల్ చుట్టూ తిరుగుతుంది లేదా మీరు నడక కోసం బయటకు వెళ్లినప్పుడు తీసుకెళ్లే ప్లాస్టిక్ బాటిల్ లో నీరుని తీసుకుని వెళ్లారు. నివేదిక ప్రకారం ఒక లీటరు నీటిలో సుమారు 2 లక్షల 40 వేల అతి సూక్ష్మమైన ప్లాస్టిక్ ముక్కలు ఉన్నాయి. టాప్ 10 బ్రాండెడ్ వాటర్ బాటిళ్లను అందులో చేర్చినప్పుడు ఇది పరిస్థితి.
మన శ్వాసలో కరిగిన ప్లాస్టిక్ మన ఊపిరితిత్తులకు చాలా హాని కలిగిస్తుందని అనేక సూచనలు ఉన్నాయి. ఈ ప్లాస్టిక్ ఎక్కువ కాలం పేరుకుపోతే ఏం జరుగుతుందనే దానిపై శాస్త్రవేత్తలు పరిశోధనలు చేస్తున్నారు.
క్యాన్సర్, పుట్టుకతో వచ్చే వైకల్యాలు, ఊపిరితిత్తుల వ్యాధులతో సహా అనేక రకాల వ్యాధులకు ప్లాస్టిక్ కారణమవుతుందని శాస్త్రవేత్తలు హెచ్చరిస్తున్నారు. వాతావరణంలో ఉండే మైక్రోప్లాస్టిక్లు మనుషుల్లో క్యాన్సర్ కణాల వ్యాప్తిని వేగవంతం చేస్తాయని ప్రముఖ క్యాన్సర్ పరిశోధకుడు లూకాస్ కెన్నర్ అధ్యయనం చెబుతోంది.
రివర్సైడ్లోని కాలిఫోర్నియా విశ్వవిద్యాలయం జరిపిన అధ్యయనంలో ప్లాస్టిక్లో ఉండే హానికరమైన రసాయనాలు రాబోయే రెండు తరాలలో జీవక్రియ వ్యాధులకు కారణమవుతాయని తేలింది. జీవుల హార్మోన్ల, హోమియోస్టాటిక్ వ్యవస్థలను మార్చగల ఎండోక్రైన్ అంతరాయం కలిగించే రసాయనాలను ప్లాస్టిక్లు కలిగి ఉంటాయి. వాతావరణంలో మార్పుల సమయంలో ఏదైనా జీవి అంతర్గత స్థిరత్వాన్ని నిర్వహించడం హోమియోస్టాటిక్ వ్యవస్థ విధి.
ఇప్పుడు ఇవి ప్రభావితమైతే శారీరక అభివృద్ధి, జీవక్రియ, పునరుత్పత్తి, పిండం అభివృద్ధి ప్రభావితం కావచ్చు. తల్లిదండ్రులు EDCలకు గురికావడం వల్ల పిల్లల్లో స్థూలకాయం మరియు మధుమేహం వచ్చే అవకాశం ఉందని కూడా పరిశోధనలో తేలింది.
యూరోపియన్ శాస్త్రవేత్తల బృందం తన కొత్త నివేదికలో ప్లాస్టిక్లో 16,325 రసాయనాలు ఉన్నట్లు నిర్ధారించింది. తెలిసి లేదా తెలియక ప్లాస్టిక్లో ఉండే రసాయనాలు ఇవి. ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే ఐక్యరాజ్యసమితి గతంలో అంచనా వేసిన 3,000 కంటే ఇది ఎక్కువ.
ప్రస్తుతం అంతర్జాతీయ స్థాయిలో ఈ రసాయనాలలో ఆరు శాతం మాత్రమే నియంత్రణలో ఉన్నప్పటికీ, అనేక రసాయనాలు పెద్ద పరిమాణంలో ఉత్పత్తి చేయబడి అధిక ప్రమాదాన్ని కలిగిస్తాయి. వీటిలో 26 శాతం అంటే 4,200 రసాయనాలు మానవ ఆరోగ్యం, పర్యావరణం రెండింటికీ ఆందోళన కలిగించేవి.
మరిన్ని అంతర్జాతీయ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి..