Gold Facts: బంగారానికి తుప్పు ఎందుకు పట్టదు? 99% మందికి తెలియని కారణం ఇదే!
బంగారం.. అందరికీ తెలిసిన విలువైన లోహం. ఆభరణాలుగా, పెట్టుబడిగా దీనికి ప్రాముఖ్యత ఎక్కువ. అయితే, చాలా మందికి తెలియని ఒక ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే, బంగారానికి ఎప్పటికీ తుప్పు పట్టదు. ఇనుము వంటి లోహాలకు వాతావరణంలోని తేమ, ఆక్సిజన్ల వల్ల తుప్పు పడుతుంది. కానీ బంగారం మాత్రం ఎల్లప్పుడూ మెరుస్తూ ఉంటుంది. దీని వెనుక ఉన్న రసాయన కారణం ఏంటి? 99 శాతం మందికి తెలియని ఈ రహస్యం ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.
బంగారం తుప్పు పట్టకపోవడానికి ప్రధాన కారణం దాని ప్రత్యేక రసాయన గుణాలు మరియు అది ఒక నోబుల్ మెటల్ కావడం. ఆక్సిజన్ లేదా నీటితో చర్య జరపదు (ఆక్సీకరణం చెందదు): తుప్పు అనేది ఒక రకమైన కోత. ముఖ్యంగా ఇనుము వంటి లోహాలు ఆక్సిజన్, నీటితో చర్య జరిపి ఆక్సీకరణం చెందినప్పుడు తుప్పు పడుతుంది. కానీ బంగారం ఇతర లోహాల వలె కాకుండా, రసాయనికంగా చాలా తక్కువ చురుకుగా ఉంటుంది. ఇది ఆక్సిజన్ లేదా నీటితో సులభంగా బంధం ఏర్పరచుకోదు. అంటే, తుప్పు పట్టడానికి లేదా రంగు మారడానికి కారణమయ్యే ఆక్సీకరణ ప్రక్రియకు ఇది లోను కాదు.
నోబుల్ మెటల్:
బంగారాన్ని ‘నోబుల్ మెటల్’ (ప్లాటినం, వెండి వంటి వాటితో పాటు)గా వర్గీకరించారు. నోబుల్ లోహాలు రసాయనికంగా జడమైనవి , అంటే అవి సహజ లేదా పారిశ్రామిక వాతావరణంలో ఇతర మూలకాలతో సులభంగా చర్య జరపవు లేదా క్షయం చెందవు.
స్థిరమైన ఎలక్ట్రాన్ నిర్మాణం:
అణు స్థాయిలో, బంగారం చాలా స్థిరమైన ఎలక్ట్రాన్ నిర్మాణం కలిగి ఉంటుంది. దాని బాహ్య ఎలక్ట్రాన్లు చాలా బలంగా బంధించబడి ఉంటాయి. ఇవి ఆక్సిజన్ వంటి ఇతర మూలకాలతో సులభంగా బంధం ఏర్పరచడానికి అందుబాటులో ఉండవు. ఈ అధిక స్థిరత్వం కారణంగా ఆక్సైడ్లు వంటి సమ్మేళనాలను ఏర్పరచకుండా నిరోధిస్తుంది.
స్వచ్ఛమైన రూపంలో లభ్యం:
చాలా లోహాలను ఖనిజాల నుంచి సంగ్రహించి, శుద్ధి చేయడానికి సంక్లిష్ట పారిశ్రామిక ప్రక్రియలు అవసరం. కానీ బంగారం మాత్రం ప్రకృతిలో తరచుగా దాని స్వచ్ఛమైన లోహ రూపంలోనే లభిస్తుంది. ఈ సహజసిద్ధమైన స్థిరత్వం దాని నిరంతర మెరుపుకు, రంగు మారకుండా ఉండటానికి దోహదపడుతుంది.
ముఖ్యమైన గమనిక:
స్వచ్ఛమైన బంగారం (24 క్యారెట్లు) తుప్పు పట్టదు లేదా రంగు మారదు. అయితే, మనం ధరించే చాలా బంగారు ఆభరణాలు మిశ్రమాలు. అంటే, అవి రాగి, వెండి లేదా నికెల్ వంటి ఇతర లోహాలతో కలిపి ఉంటాయి. ఈ ఇతర లోహాలు ఆక్సిజన్, తేమ, చెమట, పెర్ఫ్యూమ్లు లేదా శుభ్రపరిచే ద్రావణాలతో చర్య జరిపి, కాలక్రమేణా ఆభరణాల రంగు మారడానికి కారణం కావచ్చు. బంగారం స్వచ్ఛత (క్యారెట్) ఎంత ఎక్కువగా ఉంటే, ఈ బాహ్య కారకాల ప్రభావం అంత తక్కువగా ఉంటుంది.