బతుకమ్మ.. తెలంగాణ సంస్కృతి సంప్రదాయాలతో ముడిపడి ఉన్న పండుగ. రాష్ట్రంలో బతుమ్మ సంబురాలు మొదలయ్యాయి. భాద్రపద అమావాస్య రోజున ఎంగిలిపూల బతుకమ్మ పేరుతో మొదలయ్యే వేడుకలు.. దసరా మరుసటి రోజు వరకు అంగరంగ వైభవంగా జరుగుతాయి. సద్దుల పండుగతో ముగుస్తాయి. బతుకమ్మ వేడుకల్లో పిల్లా పాపలు.. మహిళలు.. యువతులు చేసే సందడే వేరు. ఆటపాటలతో తామంతా ఒక్కటే అనే భావనతో ఆడిపాడుతారు. కొత్తబట్టలు.. కోలాటాలతో తొలి రోజు నుంచి చివరి రోజు వరకు ఆడపడుచులు చేసే సండది అంతాఇంత కాదు. ఇక బతుకమ్మలో ప్రధాన ఆకర్షణగా నిలిచేవి తీరొక్క పూలు. బంతి, చామంతి, గునుగు, తంగేడు, గులాబీ.. ఒక్కటేంటి… ప్రకృతిలో లభించే పూలతో అందంగా అలంకరించి బతుకమ్మ వేడుకల్లో పాల్గొంటారు. రోజుకో రకమైన పూలతో అలకంరిస్తూ వేడుకలు నిర్వహిస్తారు.
ప్రజల జీవనంలో భాగమైపోయిన బతుకమ్మ ఇక.. ఖండాంతరాలకు విస్తరించి తెలంగాణ సంస్కృతిని విశ్వవ్యాపితం చేసింది. భావం..అర్ధం..శబ్దం ఏకంగా ప్రతిధ్వనించే అలాంటి అద్భుత..అద్వితీయ దృశ్యమే ..బతుకమ్మ మహోత్సవం. దేవుళ్లను పూలతో పూజిస్తారు ఎవరైనా..కానీ పూలనే దైవంగా కొలిచే తెలంగాణ సంస్కృతి యావత్ ప్రపంచం జయహో అంటోంది.
ఆశ్వయుజ మాసం ఆరంభం అమావాస్య రోజు నుంచి బతుకమ్మ వేడుకలను 9 రోజులపాటు ఎంతో ఉత్సాహంగా జరుపుకుంటారు తెలంగాణ వ్యాప్తంగా. ఈ తొమ్మిది రోజులు తెలంగాణలో ఆడపడుచులు రోజుకో రూపంలో బతుకమ్మను కొలుస్తారు. తెలంగాణ సంస్కృతి, సాంప్రదాయాలకు ప్రతీకగా నిలిచేది బతుకమ్మ పండుగ. తెలంగాణ ఆడపడుచులు అంతా సంబరంగా జరుపుకునే వేడుక. బంధాలను, అనుబంధాలను గుర్తు చేస్తూ, ప్రకృతిని ఆరాధిస్తూ, తెలంగాణ సాంస్కృతిక వారసత్వాన్ని ప్రపంచానికి చాటి చెప్పే పండుగ బతుకమ్మ పండుగ. ఇదో పూల పండుగ, ప్రకృతిని పూజించే పండుగ. తొమ్మిది రోజుల పాటు ఆడి పాడి గౌరీ దేవిని అత్యంత భక్తి శ్రద్ధలతో పూజించే తెలంగాణకే ప్రత్యేకమైన పూల సంబరం బతుకమ్మ పండుగ. బతుకమ్మ అనే మాట వినగానే ముందుగా మనకు గుర్తుకు వచ్చేది పూలు, నైవేద్యాలు. తొమ్మిది రోజులు జరుపుకునే ఈ పండుగ వేడుకలో ఒక్క రోజు మినహా మిగిలిన ఎనిమిది రోజులు ఒక్కో రకమైన నైవేద్యంతో బతుకమ్మకు సమర్పిస్తారు.
తొమ్మిది రోజుల బతుకమ్మ నైవేద్యాలు
తొమ్మిది రోజులపాటు ప్రతిరోజూ ఓ రకమైన నైవేద్యం సమర్పిస్తారు. మొదటి ఎనిమిది రోజులు ఈ నైవేద్యం తయారీలో యువతులు పాల్గొంటారు. చివరిరోజును సద్దుల బతుకమ్మ అంటారు. ఈరోజు మాత్రం నైవేద్యాన్ని మహిళలు తయారు చేస్తారు.
పెరుగన్నం, చింతపండు పులిహోర, నిమ్మకాయ అన్నం, కొబ్బరన్నం, నువ్వులన్నం. తొమ్మిదిరోజులు సమర్పించే నైవేద్యాలలో మొక్కజొన్నలు, జొన్నలు, సజ్జలు, మినుములు, శనగలు, పెసర్లు, పల్లీలు, నువ్వులు, గోధుమలు, బియ్యం, కాజు, బెల్లం, పాలు ఉపయోగిస్తారు.
తొమ్మిది రోజుల బతుకమ్మ పండుగలో తొలిరోజు బతుకమ్మను ఎంగిలిపువ్వు బతుకమ్మ అని.. చివరి రోజు బతుకమ్మను సద్దుల బతుకమ్మ అని పిలుస్తారు.. కొలుస్తారు. ఈ రోజుల్లో ఆడపడుచులు అందరూ అత్తవారింటి నుంచి కన్నవారింటికి చేరుకుని ఈ పూల పండుగ జరుపుకోవటానికి తయారవుతారు. ఈ తొమ్మిది రోజులలో వీరు రోజూ బతుకమ్మలు చేసి, ప్రతీ సాయంత్రం బతుకమ్మ చుట్టూ తిరుగుతూ ఆడి పాడుతారు. ఆ తరువాత దగ్గరలో ఉన్న చెరువులో నిమజ్జనం చేస్తారు.
తెలంగాణ అస్తిత్వ ప్రతీక బతుకమ్మ, ఆడపడుచుల ఆత్మగౌరవ పతాక. సాధికారిక తెలంగాణలో బంగారు బతుకమ్మ సంబురాలు అంబరాన్నంటుతున్నాయి. ప్రపంచ నలుచెరుగులా పుష్పోత్సవం ప్రకాశిస్తోంది. విశ్వాన్ని జాగృతం చేస్తూ ప్రకృతి పరవశిస్తోంది. వెలుగుపూల మహోత్సవంలో తొలిరోజు ఎంగిలి పూల బతుకమ్మ వైభవం చెప్పతరమా!..చూసి తరించాల్సిందే..
మరిన్ని తెలంగాణ వార్తల కోసం