శత్రువుల వెన్నులో వణుకు పుట్టించే ప్రాంతం.. ముష్కరులను మూడుచెరువుల నీళ్లు తగ్గించే నాయకులు..వీరి బలమేంటో తెలుసా?
తాలిబాన్ ఆఫ్ఘన్ శక్తిని నియంత్రించింది. కానీ పంజ్‌షీర్ దాని ముందు అతిపెద్ద సవాలుగా నిలిచింది. ఇది తాలిబన్లు ఎన్నటికీ జయించలేని ప్రాంతం. ఈసారి కూడా తాలిబాన్లు ఈ అజేయమైన కోటలోకి ప్రవేశించలేకపోయారు.
Taliban in Afghanistan: తాలిబాన్ ఆఫ్ఘన్ శక్తిని నియంత్రించింది. కానీ పంజ్‌షీర్ దాని ముందు అతిపెద్ద సవాలుగా నిలిచింది. ఇది తాలిబన్లు ఎన్నటికీ జయించలేని ప్రాంతం. ఈసారి కూడా తాలిబాన్లు ఈ అజేయమైన కోటలోకి ప్రవేశించలేకపోయారు. పంజ్‌షీర్ లోయలు తాలిబాన్ వ్యతిరేకతకు చిహ్నంగా మారుతున్నాయి. ఒకప్పుడు పంజ్‌షీర్ కు చెందిన షేర్ అహ్మద్ షా మసూద్ కంచుకోట అయిన ఈ ప్రాంతం నుండి అతని కుమారుడు అహ్మద్ మసూద్ నిరసన జెండాను ఎగురవేశారు. ఆయనతో పాటు అష్రఫ్ ఘనీ ప్రభుత్వంలో ఉపాధ్యక్షులుగా ఉన్న అమ్రుల్లా సలేహ్ కూడా ఉన్నారు. తాలిబన్లు ఇక్కడ ఎన్నడూ పట్టుకోలేని ఈ ప్రాంతం గురించి ఏమిటి? ఈ ప్రాంతం చరిత్ర, భౌగోళికం ఏమి చెబుతున్నాయి? గత ఇరవై ఏళ్లలో పంజ్‌షీర్ ఎంత మారింది? పంజ్‌షీర్ యుద్ధం గతసారికి ఎంత భిన్నంగా ఉంది? తెలుసుకుందాం ..
యుద్ధంలో పంజ్‌షీర్ లోయ భౌగోళిక పాత్ర ఏమిటి?
కాబూల్‌కు ఉత్తరాన 150 కి.మీ దూరంలో ఉన్న పంజ్‌షీర్ లోయ హిందూకుష్ పర్వతాలకు దగ్గరగా ఉంది. ఉత్తరాన, పంజ్‌షీర్ నది దానిని వేరు చేస్తుంది. పంజ్‌షీర్ ఉత్తర ప్రాంతం కూడా పంజ్‌షీర్ కొండల చుట్టూ ఉంది. దక్షిణాన, కుహేస్తాన్ కొండలు ఈ లోయ చుట్టూ ఉన్నాయి. ఈ కొండలు ఏడాది పొడవునా మంచుతో కప్పబడి ఉంటాయి. దీని నుండి పంజ్‌షీర్ లోయ ప్రాంతాన్ని ఎందుకు చేరుకోలేరో ఊహించవచ్చు. ఈ ప్రాంతం భౌగోళికం శత్రువుకు అతిపెద్ద సవాలుగా మారుతుంది.
పంజ్‌షీర్ ఒకప్పుడు వెండి తవ్వకాలకు ప్రసిద్ధి
ఈ లోయ మధ్యయుగ కాలంలో వెండి తవ్వకాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. ఈ లోయలో ఇంకా పచ్చ నిక్షేపాలు ఉన్నాయి. సరిగ్గా ఉపయోగించినట్లయితే, ఇది పచ్చ మైనింగ్ కేంద్రంగా మారుతుంది. 1985 నాటికి, దాదాపు 190 క్యారెట్ స్ఫటికాలు ఈ లోయలో లభించాయి. ఇక్కడ లభించే స్ఫటికాల నాణ్యత కొలంబియాలోని ముజో గనుల మాదిరిగానే ఉంటుందని చెబుతారు. ముజో గనుల నుండి వచ్చే స్ఫటికాలు ప్రపంచంలోనే అత్యుత్తమమైనవి. పంజ్‌షీర్ మట్టి కింద పచ్చల భారీ స్టాక్ ఉంది. దీనిని ఇప్పటివరకూ ముట్టుకొనే లేదు. ఇక్కడ మైనింగ్ మౌలిక సదుపాయాలు సిద్ధంగా ఉంటే, ఈ ప్రాంతం చాలా వేగంగా అభివృద్ధి చెందుతుంది.
పంజ్‌షీర్ చరిత్ర ఏమి చెబుతుంది?
ఆఫ్గనిస్తాన్ లో 1980 లలో సోవియట్ యూనియన్ పాలన, తరువాత 1990 లలో మొదటి తాలిబాన్ పాలనలో, అహ్మద్ షా మసూద్ ఈ లోయను శత్రు ఆక్రమణలోకి రావడానికి అనుమతించలేదు. పూర్వం పంజ్‌షీర్ పర్వన్ ప్రావిన్స్‌లో భాగం. 2004 లో, పంజ్‌షీర్‌కు ప్రత్యేక ప్రావిన్స్ హోదా లభించింది. ఇక్కడ జనాభా గురించి చెప్పుకుంటే, 1.5 లక్షల జనాభా ఉన్న ఈ ప్రాంతంపై తాజిక్ కమ్యూనిటీ ఆధిపత్యం చెలాయిస్తుంది. మే తరువాత, తాలిబాన్లు ఒకదాని తర్వాత ఒకటిగా ఆఫ్ఘన్ ప్రాంతాల్ని స్వాధీనం చేసుకోవడం ప్రారంభించినప్పుడు, చాలా మంది ప్రజలు పంజ్‌షీర్‌లో ఆశ్రయం పొందారు. మునుపటిలాగే, ఈసారి కూడా ఈ లోయ తాలిబాన్లకు వ్యతిరేకంగా బలీయమైనదిగా నిలబడుతుందని వారు అంచనా వేశారు. అతని ఆశ ఇప్పటివరకు నిజమని నిరూపితం అయింది.
పంజ్‌షీర్ యోధులు ఎప్పుడైనా విదేశీ సహాయం పొందారా?
1980 వ దశకంలో, సోవియట్ యూనియన్‌పై పోరాటంలో అమెరికా పంజ్‌షీర్ యోధులకు ఆయుధాలను అందించింది. అదే సమయంలో, పాకిస్తాన్ ద్వారా కూడా వీరికి ఆర్థిక సహాయం వచ్చేది. ఆ తరువాత, తాలిబాన్ అధికారంలోకి వచ్చినప్పుడు, ఇక్కడ పనిచేస్తున్న ఉత్తర కూటమి, భారతదేశం, ఇరాన్, రష్యా నుండి సహాయం పొందింది. ఆ కాలంలో, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ ఉత్తర భాగంలో ఎక్కువ భాగం తాలిబాన్ ఆక్రమణకు దూరంగా ఉన్నాయి.
గతసారి కంటే ఈసారి తాలిబాన్ బలంగా ఉంది. తాలిబాన్ల ఆధీనంలో లేని ఏకైక ప్రావిన్స్ పంజ్‌షీర్. చైనా, రష్యా , ఇరాన్ నుండి కూడా తాలిబాన్ మద్దతు ఉంది. పంజ్‌షీర్ పోరాట యోధులకు ఈసారి ఏదైనా అంతర్జాతీయ సహాయం లభిస్తుందా లేదా అనేది కూడా తెలియడం లేదు. అహ్మద్ షా మసూద్ కుమారుడు.. ఈసారి పంజ్‌షీర్‌లో యుద్ధానికి నాయకత్వం వహిస్తున్న అహ్మద్ మసూద్ కూడా తన తండ్రి అడుగుజాడలను అనుసరించడానికి తాను సిద్ధంగా ఉన్నానని చెప్పాడు. అయితే దీనికి అతనికి మరిన్ని ఆయుధాలు, మందుగుండు సామగ్రి అవసరం. వారు అంతర్జాతీయ సమాజం నుండి సహాయం కోరుకుంటున్నారు.
ఆఫ్ఘన్ ప్రభుత్వంలో ఉన్నపుడు ఇక్కడ అభివృద్ధి జరిగిందా?
గత ఇరవై సంవత్సరాల కాలంలో పంజ్‌షీర్‌లో కొన్ని అభివృద్ధి పనులు జరిగాయి. లోయలో ఆధునిక రోడ్లు నిర్మితమయ్యాయి. ఇక్కడ కొత్త రేడియో టవర్ కూడా ఏర్పాటు అయింది. దీనిని స్థాపించిన తర్వాత, లోయలోని ప్రజలు కాబూల్ రేడియో ప్రసారాన్ని వినగలిగారు. అయితే, ఇక్కడ ఇప్పటికీ మౌలిక సదుపాయాల కొరత ఉంది. ఆఫ్ఘన్ ప్రభుత్వ కాలంలో ఎలాంటి రక్తపాత సంఘర్షణ జరగలేదు. ఈ కారణంగా, ఈ ప్రాంతం అమెరికన్ మానవ హక్కుల కార్యక్రమాల ద్వారా సహాయం పొందలేకపోయింది. 512 గ్రామాలు.. 7 జిల్లాలను కలిగి ఉన్న ఈ ప్రావిన్స్‌లో విద్యుత్, నీటి సరఫరా కూడా లేదు.
పంజ్‌షీర్ ముందు ఉన్న పెద్ద సవాలు ఏమిటి?
పంజ్‌షీర్ సరిహద్దులోని ప్రతి ప్రాంతాన్ని తాలిబాన్లు ఆక్రమించారు. తాలిబాన్లు అవసరమైన వస్తువులు, ఆహార పదార్థాల సరఫరాను నిలిపివేసే ప్రమాదం ఉంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, ఈ ప్రాంతానికి అంతర్జాతీయ సహాయం అవసరం. అయితే, పంజ్‌షీర్ లోయలో వచ్చే శీతాకాలం వరకు సరిపోయేంత ఆహారం, వైద్య సామాగ్రి ఉందని అధికారిక నివేదికలు చెబుతున్నాయి.
తాలిబాన్లను 2001 లో అధికారం నుండి తరిమికొట్టడంలో పంజ్‌షీర్ పాత్ర ఏమిటి?
తాలిబన్లు 1996 లో కాబూల్‌ను స్వాధీనం చేసుకున్నారు. ఆ సమయానికి ఉత్తర ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మినహా చాలా ప్రాంతాలను తాలిబాన్లు తమ ఆధీనంలోకి తీసుకున్నారు. వారు అధికారంలోకి వచ్చిన తరువాత, అధ్యక్షుడు బుర్హానుద్దీన్ రబ్బానీ, రక్షణ మంత్రి అహ్మద్ షా మసూద్ తమ సహచరులతో ఉత్తర ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వెళ్లారు. ఇక్కడ, పంజ్‌షీర్‌కు చెందిన షేర్ మసూద్ తాలిబాన్లకు వ్యతిరేకంగా ఉత్తర కూటమిని ఏర్పాటు చేశాడు. తాలిబన్ పై పోరాటం పంజ్‌షీర్ నుండే కొనసాగింది.
అల్-ఖైదా దాడిలో 2001 లో, మసూద్ మరణించాడు. దీని తరువాత, అమెరికా ఆఫ్ఘనిస్తాన్కు వచ్చినప్పుడు, ఉత్తర కూటమి దాని విజయంలో పెద్ద పాత్ర పోషించింది. ఉత్తర కూటమి సహాయంతో, అమెరికా తాలిబాన్లను అధికారం నుండి తొలగించింది.
ఈసారి పంజ్‌షీర్ కోసం పోరాటం ఎంత భిన్నంగా ఉంటుంది?
చివరిసారిగా ఉత్తర ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లోని అనేక ప్రాంతాలు తాలిబాన్ నియంత్రణలో లేవు. అదే సమయంలో, పంజ్‌షీర్ మినహా, మొత్తం ఉత్తర ఆఫ్ఘనిస్తాన్ కూడా తాలిబాన్ నియంత్రణలో ఉంది. అహ్మద్ షా మసూద్ 32 ఏళ్ల కుమారుడు అహ్మద్ మసూద్ నేతృత్వంలో తాలిబాన్లకు వ్యతిరేకంగా పోరాటం జరుగుతోంది. ఆయనతో పాటు ఘనీ ప్రభుత్వంలో ఉపాధ్యక్షుడిగా ఉన్న అమ్రుల్లా సలేహ్ కూడా ఉన్నారు. ఘని దేశం విడిచి వెళ్లిన తర్వాత, సలేహ్ తనను తాను దేశ తాత్కాలిక అధ్యక్షుడిగా ప్రకటించుకున్నాడు. తాలిబాన్లకు వ్యతిరేకంగా పోరాటానికి ఇప్పుడు పంజ్‌షీర్ కేంద్రంగా ఉండే సూచనలు ఉన్నాయి.
గతసారి కంటే ఈసారి పరిస్థితి చాలా క్లిష్టంగా ఉంది. సలేహ్, మసూద్ కోసం, 1990 లలో వలె ఆఫ్ఘన్ ప్రజల మద్దతు పొందడం కూడా పెద్ద సవాలుగా ఉంటుంది. అన్ని వైపుల నుండి తాలిబాన్లు చుట్టుముట్టారు. అన్ని రకాల సరఫరా లైన్లు కత్తిరించిన తర్వాత పంజ్‌షీర్ ఎలా పోరాడుతుంది అనేది ప్రశ్నార్థకం. నిపుణుల అంచనా ప్రకారం.. అంతర్జాతీయ మద్దతు లేకపోతే ఈసారి తాలిబన్లను పంజ్‌షీర్ ఎక్కువరోజులు నియంత్రించే పరిస్థితి ఉండకపోవచ్చు.
Pizza Delivery: ఆయన ఓ మాజీ ఐటీ మంత్రి.. ఇప్పుడు సైకిల్ పై పిజ్జాలు డెలివరీ చేస్తున్నారు!