ISRO Pushpak: మరో అరుదైన ఘనత సాధించిన ఇస్రో.. “పుష్పక్‌” రీ యూజబుల్‌ లాంచ్‌ వెహికల్‌ ప్రయోగం సక్సెస్

Pushpak

భారత అంతరిక్ష పరిశోధనా సంస్థ (ISRO) తన పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహనం-ఎల్‌ఎక్స్-03 (ఆర్‌ఎల్‌వి-లెక్స్-03) ‘పుష్పక్’ను వరుసగా మూడోసారి విజయవంతంగా ల్యాండ్ చేయడం ద్వారా గొప్ప విజయాన్ని సాధించింది. పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహనాన్ని ల్యాండింగ్ చేయడంలో విజయం సాధించిన తర్వాత, ‘పుష్పక్’ కక్ష్య రీ-ఎంట్రీ పరీక్షను నిర్వహించడానికి ఇస్రోకు ఇప్పుడు మార్గం సుగమం అయ్యింది. క్లిష్ట పరిస్థితుల్లో అధునాతన స్వయంప్రతిపత్తి సామర్థ్యాలను ప్రదర్శిస్తూ ‘పుష్పక్’ ఖచ్చితమైన క్షితిజ సమాంతర ల్యాండింగ్‌ని అమలు చేసిందని ఇస్రో ఆదివారం ఒక ప్రకటనలో తెలిపింది.

బెంగళూరుకు 220 కిలోమీటర్ల దూరంలోని చిత్రదుర్గ జిల్లాలోని చల్లకెరె వద్ద ఉన్న ఏరోనాటికల్ టెస్ట్ రేంజ్ (ATR)లో ఈ పరీక్ష జరిగింది. భారత వైమానిక దళానికి చెందిన చినూక్ హెలికాప్టర్ ద్వారా పుష్పక్‌ను 4.5 కిలోమీటర్ల ఎత్తుకు తీసుకెళ్లి రన్‌వేపై స్వయంప్రతిపత్తి ల్యాండింగ్ కోసం విడుదల చేశారు. రెండవ ప్రయోగంలో, పుష్పక్ 150 మీటర్ల క్రాస్ రేంజ్ నుండి విడుదల చేయడం జరిగింది. ఈసారి క్రాస్ రేంజ్ ను 500 మీటర్లకు పెంచారు. హెలికాప్టర్ నుండి పుష్పక్ విడుదలైనప్పుడు, అది ల్యాండింగ్ వేగం గంటకు 320 కి.మీ కంటే ఎక్కువగా ఉంది. బ్రేక్ పారాచూట్ సహాయంతో, టచ్ డౌన్ కోసం దాని వేగాన్ని గంటకు 100 కి.మీ. కు తగ్గించారు. ఆకాశంలో 4.5 కి.మీ ఎత్తునుంచి దిగింది పుష్పక్‌. పుష్పక్ విజయవంతానికి కృషీ చేసిన శాస్త్రవేత్తలకు అభినందనలు తెలిపారు ఇస్రో చీఫ్‌ సోమ్‌నాథ్‌.

RLV ప్రాజెక్ట్ అంటే ఏమిటి?

RLV ప్రాజెక్ట్ అనేది ISRO ముఖ్యమైన ప్రయోగం. ఇది అంతరిక్షంలో మానవ ఉనికిని భారతదేశం ఆశయాలను నెరవేర్చడానికి అవసరమైన సాంకేతికతను అందిస్తుంది. పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహనం ద్వారా ISRO అంతరిక్షంలోకి తక్కువ ఖర్చుతో యాక్సెస్‌ను పొందుతుంది. అంటే అంతరిక్షంలో ప్రయాణించడం చౌకగా మారుతుంది. ఈ ఉపగ్రహంతో ప్రాజెక్ట్‌ను ప్రారంభించడం చౌకగా ఉంటుంది. ఎందుకంటే దీనిని తిరిగి ఉపయోగించుకోవచ్చు.

భూ కక్ష్యలో తిరుగుతున్న ఏదైనా ఉపగ్రహంలో ఏదైనా లోపం ఉంటే, ఈ లాంచ్ వెహికల్ సహాయంతో దానిని నాశనం కాకుండా సరిచేయవచ్చు. అంతే కాకుండా జీవశాస్త్రం, ఫార్మాకు సంబంధించిన పరిశోధనలను జీరో గ్రావిటీలో చేయడం సులభతరం అవుతుంది. మొదటి ల్యాండింగ్ ప్రయోగం 2 ఏప్రిల్ 2023న, రెండవది 22 మార్చి 2024న జరిగింది. ఇది చివరి ల్యాండింగ్ ప్రయోగం, ఇది విజయవంతమైంది. ఇప్పుడు ఇస్రో ఈ ప్రయోగ వాహనం కక్ష్య రీ-ఎంట్రీ పరీక్షను నిర్వహించనుంది. ఈ సాంకేతికతతో, రాకెట్ లాంచింగ్ చౌకగా మారుతుంది. అంతరిక్షంలోకి పరికరాలను డెలివరీ చేయడానికి తక్కువ ఖర్చు ఉంటుంది.

పునర్వినియోగ లాంచ్ వెహికల్ టెక్నాలజీ అంటే ఏమిటి?

ప్రయోగ వాహనంలో రెండు భాగాలు ఉంటాయి. మొదటిది రాకెట్, రెండవది దానిపై అమర్చబడిన అంతరిక్ష నౌక లేదా ఉపగ్రహం, దీనిని భూమి కక్ష్య లేదా అంతరిక్షంలోకి ప్రయోగించాలి. రాకెట్ పని అంతరిక్ష నౌక లేదా ఉపగ్రహాన్ని అంతరిక్షంలోకి లేదా భూమి కక్ష్యలోకి పంపడం. ప్రస్తుతం, ఇస్రో రాకెట్ లేదా లాంచ్ వెహికల్‌ను ప్రయోగించిన తర్వాత సముద్రంలో పడవేస్తుంది. అంటే దాన్ని మళ్లీ ఉపయోగించలేం. కానీ అది పని చేస్తున్న రీయూజబుల్ టెక్నాలజీ సహాయంతో రాకెట్‌ను మళ్లీ ఉపయోగించుకోవచ్చు. ఎలోన్ మస్క్ కంపెనీ స్పేస్-ఎక్స్ ఇప్పటికే ఈ టెక్నాలజీని కొనుగోలు చేసింది.

పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహనం వెనుక ఉన్న ఆలోచన అంతరిక్ష నౌకను ప్రయోగించడానికి ఉపయోగించే రాకెట్ బూస్టర్‌లను తిరిగి పొందడం. తద్వారా, ఇంధనాన్ని నింపిన తర్వాత, వాటిని మళ్లీ ఉపయోగించవచ్చు. అయితే, ISRO పునర్వినియోగ లాంచ్ వెహికల్ (RLV) స్పేస్-X నుండి భిన్నంగా ఉంటుంది. Space-X పునర్వినియోగ సాంకేతికత రాకెట్ దిగువ భాగాన్ని రక్షిస్తుంది. అయితే ISRO సాంకేతికత మరింత సంక్లిష్టమైన రాకెట్ పై భాగాన్ని కాపాడుతుంది. దాన్ని రికవరీ చేయడం వల్ల ఎక్కువ డబ్బు ఆదా అవుతుంది. ఉపగ్రహాన్ని అంతరిక్షంలో వదిలిన తర్వాత ఇది తిరిగి వస్తుంది.

పునర్వినియోగ లాంచ్ వెహికల్ అంటే LEX ల్యాండింగ్ ప్రయోగాన్ని ఇస్రో పూర్తి చేసింది. ఇప్పుడు విమాన ప్రయోగం (REX) స్క్రామ్‌జెట్ ప్రొపల్షన్ ప్రయోగం (SPEX)కి తిరిగి వెళ్లడం రాబోయే రోజుల్లో నిర్వహించడం జరుగుతుంది. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, ఇస్రో పునర్వినియోగ ప్రయోగ వాహనం 2030 లోపు ఎగరడానికి సిద్ధంగా ఉంటుంది. ఈ లాంచ్ వెహికల్ తక్కువ భూ కక్ష్యలో 10,000 కిలోల కంటే ఎక్కువ బరువును మోసుకెళ్లగలదు.

మరిన్ని సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ వార్తల కోసం ఇక్కడ క్లిక్ చేయండి..