Coal Shortage: బొగ్గు కొరతతో విద్యుత్ సంక్షోభం.. నిజమేనా? బొగ్గుతో విద్యుత్ ఎలా తయారవుతుందో తెలుసా?

Power Generation With Coal

Coal Shortage:  ప్రపంచవ్యాప్తంగా బొగ్గు కొరత మధ్య, భారతదేశంలో బొగ్గు సంక్షోభం తీవ్రతరం కావడం ప్రారంభమైంది. దేశంలోని అనేక విద్యుత్ ప్లాంట్లలో 3 నుంచి 5 రోజుల బొగ్గు నిల్వ మాత్రమే మిగిలి ఉంది. పరిస్థితిని చూస్తే, ఈ సంక్షోభం మరింత తీవ్రమవుతుందనే భయం ఉంది. బొగ్గు సంక్షోభం కారణంగా విద్యుత్ ఉత్పత్తిని తగ్గించడంపై రాజస్థాన్, తమిళనాడు, జార్ఖండ్, బీహార్, ఆంధ్రప్రదేశ్, ఒడిశా, మహారాష్ట్ర వంటి రాష్ట్రాలు కేంద్ర ప్రభుత్వానికి ఫిర్యాదు చేశాయి. అయితే, బొగ్గు కొరతను కేంద్ర ప్రభుత్వం పూర్తిగా తిరస్కరించింది. బొగ్గు కొరత ఖచ్చితంగా ఉందని కేంద్రం చెబుతోంది, కానీ అది క్రమంగా తొలగించడం జరుగుతుంది. విద్యుత్ సరఫరా ప్రభావితం అవుతుందనే భయాలు పూర్తిగా తప్పు.

బొగ్గు నిల్వలకు సంబంధించి పరిస్థితి ఏమిటి? బొగ్గు నుంచి విద్యుత్తు ఎలా తయారవుతుంది? సమృద్ధిగా ఉత్పత్తి చేస్తున్నప్పటికీ ఇతర దేశాల నుండి బొగ్గును దిగుమతి చేసుకోవడానికి భారతదేశం ఎందుకు బలవంతం చేయబడింది? బొగ్గు కొరత నివేదికల మధ్య ప్రభుత్వం ఏమి చెప్పాలి? అంతెందుకు, ప్రపంచవ్యాప్తంగా బొగ్గు కొరత ఎందుకు అనే విషయాలను ఇప్పుడు తెలుసుకుందాం.

బొగ్గుకు సంబంధించి తాజా సంక్షోభం ఏమిటంటే..

నిజానికి, దేశవ్యాప్తంగా బొగ్గు ఆధారిత విద్యుత్ ప్లాంట్లలో బొగ్గు కొరత ఉన్నట్లు నివేదికలు ఉన్నాయి. దేశంలో ఉత్పత్తి అయ్యే విద్యుత్‌లో 70 శాతం థర్మల్ పవర్ ప్లాంట్ల నుండి వస్తుంది. మొత్తం విద్యుత్ ప్లాంట్లలో, 137 పవర్ ప్లాంట్లు బొగ్గుపై నడుస్తాయి. వాటిలో 72 పవర్ ప్లాంట్లలో 7 అక్టోబర్ 2021 నాటికి 3 రోజుల బొగ్గు మిగిలి ఉంది. 50 ప్లాంట్లలో 4 రోజుల కన్నా తక్కువ బొగ్గు మిగిలి ఉంది.

బొగ్గు నుంచి విద్యుత్తు ఎలా తయారవుతుందంటే..

అన్నింటిలో మొదటిది, గని నుండి వచ్చే చిన్న బొగ్గు ముక్కలను మెత్తగా పొడి చేయాలి. ఈ బొగ్గును బాయిలర్‌లోని నీటిని వేడి చేయడానికి ఉపయోగిస్తారు. నీటిని వేడి చేసినప్పుడు, అది అధిక పీడన ఆవిరిగా మారుతుంది. ఈ ఆవిరిని టర్బైన్‌ను తిప్పడానికి ఉపయోగిస్తారు. ఈ టర్బైన్‌లు కూడా నీటి టర్బైన్‌ల వంటివి. ఈ టర్బైన్‌లను తిప్పడానికి నీటికి బదులు నీటి ఆవిరిని ఉపయోగించడం మాత్రమే తేడా. ఈ టర్బైన్‌లు జనరేటర్‌కు కనెక్ట్ చేసి ఉంటాయి. వేగంగా తిరిగే టర్బైన్ భ్రమణం జనరేటర్‌లో అయస్కాంత క్షేత్రాన్ని ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది విద్యుత్తును ఉత్పత్తి చేస్తుంది.

బొగ్గు ఉత్పత్తిలో టాప్ లో ఉన్నా..భారతదేశం ఎందుకు దిగుమతి చేసుకుంటుంది?

బొగ్గు ఉత్పత్తిలో భారతదేశం ప్రపంచంలో రెండవ అతిపెద్ద దేశం. గ్లోబల్ ఎనర్జీ స్టాటిస్టికల్ ఇయర్ బుక్ 2021 ప్రకారం, బొగ్గు ఉత్పత్తిలో చైనా ముందంజలో ఉంది. చైనా ప్రతి సంవత్సరం 3,743 మెట్రిక్ టన్నుల బొగ్గును ఉత్పత్తి చేస్తుంది. అదే సమయంలో, ప్రతి సంవత్సరం 779 మెట్రిక్ టన్నుల బొగ్గును ఉత్పత్తి చేయడం ద్వారా భారతదేశం రెండవ స్థానంలో ఉంది. అయినప్పటికీ, భారతదేశం తన బొగ్గు అవసరంలో 20 నుండి 25 శాతం ఇతర దేశాల నుండి దిగుమతి చేసుకోవాలి.

వాస్తవానికి, బొగ్గు దిగుమతి బొగ్గు నాణ్యతకు నేరుగా సంబంధించినది. భారతదేశంలో ఉత్పత్తి చేయబడిన బొగ్గు క్యాలరీ విలువ తక్కువ. కేలోరిఫిక్ విలువ అంటే ఒక కిలో బొగ్గును కాల్చడం ద్వారా ఉత్పత్తి అయ్యే శక్తి. అధిక కేలరీల విలువ, బొగ్గు నాణ్యతను మెరుగుపరుస్తుంది. అందుకోసం నాణ్యత కలిగిన బొగ్గును విదేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకుంటారు.

బొగ్గు కొరతకు కారణం ఏమిటి?

కరోనా  భయంకరమైన రెండవ వేవ్ తరువాత.. దేశం ఇప్పుడు తిరిగి ట్రాక్‌లోకి వచ్చింది. మునుపటిలాగే పారిశ్రామిక కార్యకలాపాలు ప్రారంభమయ్యాయి. దీని కారణంగా విద్యుత్ డిమాండ్ పెరిగింది. అంతర్జాతీయ మార్కెట్‌లో బొగ్గు ధర కూడా దాని కొరత కారణంగా ఉంది. బొగ్గు ఖరీదైనది కావడంతో, విద్యుత్ ప్లాంట్లు దానిని దిగుమతి చేసుకోవడం మానేసి, అవి పూర్తిగా కోల్ ఇండియాపై ఆధారపడ్డాయి. దేశంలోని బొగ్గు ఉత్పత్తిలో 80% వాటా కలిగిన కోల్ ఇండియా.. ప్రపంచ బొగ్గు ధర పెరుగుదల కారణంగా, తాము దేశీయ బొగ్గు ఉత్పత్తిపై ఆధారపడాల్సి వస్తోందని చెబుతోంది. డిమాండ్.. సరఫరా మధ్య అంతరం కారణంగా ఈ పరిస్థితి తలెత్తింది.

భారతదేశంలో బొగ్గు కొరత కూడా రుతుపవనాలతో ముడిపడి ఉంటుంది. వాస్తవానికి, రుతుపవనాలు ఆలస్యంగా తిరిగి రావడంతో, తెరిచిన గనులు ఇప్పటికీ నీటితో నిండి ఉన్నాయి. ఈ కారణంగా, ఈ గనుల నుండి బొగ్గు ఉత్పత్తి కావడం లేదు. మన దేశంలో ఉన్న బొగ్గు గనుల్లో ఓపెన్ కాస్ట్ అంటే తెరచి ఉంచిన బొగ్గుగనులు ఎక్కువ.

ఈ సంక్షోభంపై ప్రభుత్వం ఏమి చెబుతోంది?

ప్లాంట్లకు సరఫరా చేయడానికి తగినంత బొగ్గు నిల్వ ఉందని బొగ్గు మంత్రిత్వ శాఖ చెబుతోంది. ప్లాంట్లలో ప్రస్తుతం 7.2 మిలియన్ టన్నుల బొగ్గు ఉంది, ఇది 4 రోజులకు సరిపోతుంది. స్టాక్ హోల్డింగ్ క్రమంగా పెరుగుతుందని భావిస్తున్నారు. కోల్ ఇండియాలో 400 లక్షల టన్నులకు పైగా బొగ్గు ఉంది. దీనిని విద్యుత్ ప్లాంట్లకు సరఫరా చేయాలి.
ఢిల్లీలో విద్యుత్ కొరత నివేదికలపై, ఇంధన శాఖ మంత్రి ఆర్కే సింగ్ ఢిల్లీలో విద్యుత్ సంక్షోభం లేదని చెప్పారు. మా వద్ద భారీ బొగ్గు నిల్వ ఉంది. సంక్షోభం అనవసరంగా ప్రచారం జరిగింది.

అక్టోబర్ 9 న అన్ని బొగ్గు గనుల నుండి 1.92 మిలియన్ టన్నుల బొగ్గును ప్లాంట్లకు పంపించామని, 1.87 మిలియన్ టన్నులు మాత్రమే ఉపయోగించామని మంత్రి ఆర్కే సింగ్ చెప్పారు. దీని అర్థం బొగ్గును ఉపయోగించిన దానికంటే ఎక్కువగా ఉత్పత్తి చేస్తున్నారు.

ఇవి కూడా చదవండి: Power Crisis: బొగ్గు కొరతపై ప్రధాని మోడీ సమీక్ష.. ఆందోళన అవసరం లేదన్న కేంద్ర మంత్రి

PM Modi Gati Shakti Plan: స్వయం-ఆధారిత భారతదేశం కోసం పీఎం గతిశక్తి మాస్టర్ ప్లాన్.. ఈ ప్రణాళిక పూర్తి సమాచారం మీకోసం!