Natural Farming: ప్రకృతి వ్యవసాయానికి పెరుగుతున్న మద్దతు.. సంప్రదాయ పద్ధతుల్లో అధిక లాభాలు అంటున్న సుభాష్ పాలేకర్
కొన్నేళ్లుగా రైతుల్లో జీరో బేస్డ్ వ్యవసాయం గురించి ప్రచారం జరుగుతోంది. సుభాష్ పాలేకర్ వంటి వారు విస్తృతంగా ప్రచారం నిర్వహిస్తున్నారు. జీరో బడ్జెట్ సేంద్రీయ వ్యవసాయం ఈ సమయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన అజెండాలో చేర్చింది.
Zero Budget Natural Farming: “దేశంలో వ్యవసాయభివృద్ధి కోసం మళ్లీ మూలాల్లోకి వెళదాం” అంటూ ఇటీవల కేంద్ర ప్రభుత్వం పిలుపునిచ్చిన సంగతి తెలిసిందే. 2019-2020 ఆర్థిక సంవత్సర బడ్జెట్‌‌లో ఇందుకు సంబంధించి కేటాయింపులు కూడా చేస్తున్నట్లు కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ప్రకటించారు. అంతేగాకుండా జీరో బడ్జెట్ వ్యవసాయం వైపు దృష్టి సారించాలని అన్నదాతలకు సూచించారు. ఇప్పటికే ఆ వ్యవసాయ విధానం కొన్ని రాష్ట్రాల్లో అమలులో ఉంది.
జీరో బడ్జెట్ లేదా ప్రకృతి వ్యవసాయం అంటే ఏమిటి?
పెట్టుబడి లేకుండా వ్యవసాయం చేయడం అని కొందరు భావిస్తుంటారు. కానీ, జీరో బేస్డ్ వ్యవసాయం అంటే తక్కువ పెట్టుబడితో ఎక్కువ రాబడి సాధించడం. దానికోసం సంప్రదాయ పద్ధతులు ఆచరించడం. రసాయనాలు, పురుగుమందులు లేకుండా సాగు చేయడం. ఏదైనా ఒక పంట సాగు చేయాలనుకున్నప్పుడు అంతర పంటలకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వడం ద్వారా ప్రధాన పంట పెట్టుబడి, అంతర పంట ద్వారా సంపాదించవచ్చు. అలాగే, ప్రధాన పంట నుంచి అత్యధిక ప్రయోజనాలు పొందవచ్చు. అంతేకాకుండా, దిగుబడిలో వృధా తగ్గించడం, వ్యర్ధాలను కూడా ఉపయోగించుకుని వీలైనంత మేరకు ప్రయోజనం సాధించవచ్చు.సంప్రదాయ పద్దతిలో పశువుల పెంట, ఇతర సహజ పద్ధతులు వినియోగిస్తూ పంటలు పండించడం ఈ విధానంలో ముఖ్యమైనవి. దేశంలో అనేక చోట్ల ఈ తరహా వ్యవసాయం సాగుతోంది. అలా పండించిన ఉత్పత్తులను మార్కెట్‌లో ‘సేంద్రీయ ఉత్పత్తుల’ పేరుతో అమ్ముతున్నారు. ఈ నేపథ్యంలోనే పర్యావరణానికి, ప్రజారోగ్యానికి ఇలాంటి వ్యవసాయం మేలుచేస్తుందని చెబుతూ
కొన్నేళ్లుగా రైతుల్లో జీరో బేస్డ్ వ్యవసాయం గురించి ప్రచారం జరుగుతోంది. సుభాష్ పాలేకర్ వంటి వారు విస్తృతంగా ప్రచారం నిర్వహిస్తున్నారు. జీరో బడ్జెట్ సేంద్రీయ వ్యవసాయం ఈ సమయంలో కేంద్ర ప్రభుత్వ ప్రధాన అజెండాలో చేర్చింది. ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ఇవాళ గుజరాత్‌లోని ఆనంద్‌ నుంచి దేశవ్యాప్తంగా రైతులకు సహజ వ్యవసాయం ఆవశ్యకత, విశేషాలను చెప్పనున్నారు. తద్వారా భారతదేశంలోని రైతులు విషపూరిత వ్యవసాయాన్ని విడిచిపెట్టి, కొత్త ప్రచారంలో చేరారు. ఎరువులపై ఆధారపడటం తగ్గుతుంది. బీజేపీ పాలిత ప్రభుత్వాలన్నీ ఈ కార్యక్రమాన్ని మరింత మంది రైతులకు చూపించేందుకు ఏర్పాట్లు చేశాయి. రైతులకు మెసేజ్‌లో లింక్ పంపడం ద్వారా సహజ వ్యవసాయంపై ప్రధాని మోడీని వినాలని కేంద్ర వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ రైతులకు పిలుపునిచ్చింది. అటువంటి పరిస్థితిలో, ఈ భారతీయ సహజ వ్యవసాయ విధానం (BPKP) ఎక్కడ నుండి ప్రారంభమైం. దాని భావనను ఎవరు అందించారు అనేది తెలుసుకోవడం చాలా ముఖ్యం.
సుభాష్ పాలేకర్. సహజ వ్యవసాయ విధానం ద్వారా అత్యధిక ప్రయోజనం పొందవచ్చని దేశవ్యాప్తంగా ప్రచారకర్త వ్యవహరిస్తున్నారు. ఇందుకు గానూ 2016లో ఆయనకు ‘పద్మశ్రీ’ పురస్కారం లభించింది. మహారాష్ట్రలోని విదర్భ ప్రాంతంలోని బెలోరా అనే గ్రామంలో ఫిబ్రవరి 2, 1949లో జన్మించిన సుభాష్ పాలేకర్ ఇప్పటికీ ఇలాంటి వ్యవసాయం కోసం రైతులను చైతన్యపరుస్తూనే ఉన్నారు. రైతుల ఆత్మహత్యలను ఆపడానికి జీరో బడ్జెట్ సహజ వ్యవసాయం తప్ప మరో మార్గం లేదని పాలేకర్ అభిప్రాయపడ్డారు. ఇది మాత్రమే కాదు, ప్రజలకు విషరహిత ఆహారాన్ని అందించే మార్గం కూడా. ఎందుకంటే అందులో రసాయనిక ఎరువులు, పురుగుమందులు వాడరు. సహజ సిద్ధంగా అహార పదార్థాలు తీసుకోవడం ద్వారా అయుర్థాయం కూడా పెరుగుతుందని వైద్యనిపుణులు సైతం సూచిస్తున్నారు.
పాలేకర్ ఎలా మారాడు?
సుభాష్ పాలేకర్ నాగ్‌పూర్ నుండి వ్యవసాయంలో పట్టభద్రుడయ్యారు. చదువు పూర్తయ్యాక 1972లో తండ్రితో కలిసి రసాయన ఎరువుల వ్యవసాయం చేయడం ప్రారంభించారు. 1972 నుంచి 1985 వరకు రసాయనిక ఎరువుల సాయంతో దిగుబడి గణనీయంగా పెరిగిందని, అయితే ఆ తర్వాత అదే పొలాల నుంచి పంటల ఉత్పత్తి తగ్గుముఖం పట్టడాన్ని పాలేకర్ గమనించారు. ఇదే వారిని మార్చేందుకు పనికొచ్చింది.
వ్యవసాయంలో గ్రాడ్యుయేషన్ చేయడం వల్ల, ఇలా ఎందుకు జరిగింది అనే ప్రశ్నకు సమాధానం తెలుసుకోవాలనే కుతూహలం కలిగింది. తర్వాత మూడేళ్లపాటు ఇందుకు కారణాలను వెతికారు. రసాయన ఎరువులను సమర్థించే వ్యవసాయ శాస్త్రం తప్పుడు తత్వశాస్త్రంపై ఆధారపడి ఉందని నిర్ధారించారు. ఆ తర్వాత హరిత విప్లవంలో లోపాలను చూడటం ప్రారంభించారు. ఈ విధంగా ప్రత్యామ్నాయ వ్యవసాయంపై పరిశోధనలు ప్రారంభించారు. అప్పటి నుంచి ప్రకృతి వ్యవసాయంపై వెలుగులు నింపాలన్న ఆయన ప్రచారం నేటికీ కొనసాగుతోంది. కానీ ఆశ్చర్యకరమైన విషయం ఏమిటంటే, మహారాష్ట్రలో అతని కాన్సెప్ట్‌పై పెద్దగా పని జరగలేదు.
పరిమాణంపై కాకుండా నాణ్యతపై దృష్టి పెట్టాల్సిన సమయం
నిజానికి ఇది కొత్త వ్యవసాయ పద్ధతి కాదు. కానీ దాన్ని ఓ కాన్సెప్ట్‌గా డెవలప్ చేసి మేల్కొలిపే పని పాలేకర్ చేశారు. పూర్వకాలంలో ఈ పద్ధతిలో వ్యవసాయం చేసేవారు. స్వాతంత్య్రానంతరం చాలా ఏళ్లుగా ఎరువులు, పురుగుమందులు లేకుండానే సాగు చేస్తున్నారు. కానీ హరిత విప్లవం తరువాత, ఎక్కువ ఆహారాన్ని ఉత్పత్తి చేయాలనే రేసు ఆహారాన్ని విషపూరితం చేసింది. ఇప్పుడు ఇంత ధాన్యం ఉత్పత్తి అవుతున్నా ఉచితంగా పంపిణీ చేసినా మూడేళ్లుగా గోడౌన్‌లోనే పడి కుళ్లిపోతోంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, చాలా మంది వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తలు కూడా ఇప్పుడు మార్పుకు సమయం ఆసన్నమైందని, ఇందులో పరిమాణం కాకుండా నాణ్యత గురించి చర్చ జరుగుతుందని భావిస్తున్నారు.
ఇదిలావుంటే, ఈ జీరో బడ్జెట్ వ్యవసాయ విధానంపై ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం శ్రద్ధ చూపింది. చంద్రబాబు హయాంలో సుభాష్ పాలేకర్ ఆధ్వర్యంలో రైతులకు అవగాహన శిబిరాలు ఏర్పాటు చేశారు. వ్యవసాయ శాఖ పరిధిలో జడ్‌బిఎన్‌ఎఫ్‌ (జీరో బేస్డ్ నేచురల్ ఫార్మింగ్) పేరుతో ప్రత్యేక యంత్రాంగం ఏర్పాటు చేశారు. జిల్లా స్థాయిలో కొందరు అధికారులను కేటాయించారు. మండల, క్షేత్ర స్థాయిలో సిబ్బందిని నియమించారు. కొత్త తరహా వ్యవసాయానికి మొగ్గు చూపిన రైతులను ప్రోత్సహించారు. దీంతో ఏపీ అంతటా జీరో బేస్డ్ వ్యవసాయం ఓ పెద్ద ప్రయత్నంగా సాగింది.
సేంద్రీయ కార్బనం తగ్గుదలః
విచక్షణారహితంగా రసాయనిక ఎరువుల వాడకం వల్ల నేలలో సేంద్రియ కర్బనం (ఎస్‌ఓసీ) నిరంతరం తగ్గుతోందని చెబుతున్నారు. నిజానికి, సేంద్రీయ కార్బన్ అన్ని పోషకాలకు మూలం. వ్యవసాయ శాస్త్రవేత్తల ప్రకారం, అంతకుముందు ఇండో-గంగాటిక్ విమానంలో సగటు ఆర్గానిక్ కార్బన్ 0.5 శాతంగా ఉండేది, అది ఇప్పుడు కేవలం 0.2 శాతానికి తగ్గింది. గుజరాత్ గవర్నర్ ఆచార్య దేవవ్రత్ హర్యానాలోని కురుక్షేత్రలో 200 ఎకరాల్లో సహజ వ్యవసాయం చేస్తున్న తన గురుకులంలో సేంద్రీయ కార్బన్ 0.8 శాతానికి పైగా ఉందని పేర్కొన్నారు. సహజ వ్యవసాయం వల్ల దిగుబడి తగ్గే ప్రశ్నే లేదన్నారు. నీతి ఆయోగ్‌లోని సీనియర్ వ్యవసాయ సలహాదారు డాక్టర్ నీలం పటేల్ మాట్లాడుతూ.. సహజ, సేంద్రియ వ్యవసాయం ఈ కాలపు అవసరమన్నారు.
దావా అంటే ఏమిటి?
ఒక దేశవాళీ ఆవును పెంచడం వల్ల 30 ఎకరాల వ్యవసాయ భూమిలో సహజ వ్యవసాయం చేయవచ్చు. రసాయనిక వ్యవసాయంతో పోలిస్తే సహజ వ్యవసాయంలో 40 శాతం నీరు మాత్రమే ఉపయోగించబడుతుంది. అటువంటి వ్యవసాయంలో, ఆవు పేడ, మూత్రంతో చేసిన పేడ ‘ఘంజీవామృతం’ ఉపయోగించడం జరుగుతుంది. దీన్ని తయారు చేసేందుకు బెల్లం, శనగపిండి కూడా ఉపయోగిస్తారు. మరి ప్రకృతి వ్యవసాయాన్ని ప్రోత్సహిస్తామనే ప్రచారం ఎంతవరకు సత్ఫలితాలిస్తుందో వేచి చూడాల్సిందే.