Afghanistan Crisis: ఆప్ఘన్‌లో మళ్లీ కాలకేయుల రాజ్యం.. భారత్ మౌనం వెనుక కారణాలు
తాలిబాన్లకు దౌత్యపరమైన గుర్తింపు ఇచ్చిన మొదటి దేశంగా చైనా అవతరించింది. రష్యా, పాకిస్తాన్‌తో సహా అనేక దేశాలు తాలిబాన్లను కొత్త ఆఫ్ఘన్ ప్రభుత్వంగా అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
Afghanistan Crisis: “మంచి తాలిబాన్ చెడు తాలిబాన్, మంచి తీవ్రవాదం చెడు తీవ్రవాదం, ఇది ఇకపై పనిచేయదు. మీరు ఉగ్రవాదంతో ఉన్నారా లేక మానవత్వంతో ఉన్నారా అని అందరూ నిర్ణయించుకోవాలి. నిర్ణయం తీసుకోండి. ” ఆగష్టు 18, 2015 న దుబాయ్ క్రికెట్ స్టేడియంలో 50 వేలకు పైగా భారతీయులను ఉద్దేశించి, ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీ చేసిన ఈ ప్రకటన తాలిబాన్లకు సంబంధించి భారతదేశం యొక్క విధానం, కానీ సరిగ్గా 6 సంవత్సరాల తరువాత 20 ఆగస్టు 2021 న, ఈ విధానం గ్రౌండ్ రియాలిటీకి చాలా భిన్నంగా ఉంటుంది. ఉంది. 2001 లో తాలిబాన్లను తరిమికొట్టిన అమెరికా ఇప్పుడు స్వయంగా పారిపోయింది. తాలిబాన్లకు దౌత్యపరమైన గుర్తింపు ఇచ్చిన మొదటి దేశంగా చైనా అవతరించింది. రష్యా, పాకిస్తాన్‌తో సహా అనేక దేశాలు తాలిబాన్లను కొత్త ఆఫ్ఘన్ ప్రభుత్వంగా అంగీకరించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాయి.
అటువంటి పరిస్థితిలో, తాలిబాని నిజాం గురించి భారతదేశం ఇంతవరకు ఏమీ చెప్పలేదు. కాబూల్‌లో తాలిబాన్లకు వ్యతిరేకంగా ప్రభుత్వం ఎలాంటి ప్రకటన చేయలేదు లేదా రష్యా లేదా చైనా లాగా కాబూల్‌లో తాలిబాన్లను భారత్ అంగీకరిస్తుందని చూపించేది ఏమీ చెప్పలేదు.
తాలిబన్లు కాబూల్‌ను స్వాధీనం చేసుకున్న తర్వాత పాకిస్తాన్‌లోని క్వెట్టా నగరంలో ఒక రాజకీయ పార్టీ నాయకులు ఒకరికొకరు స్వీట్లు స్వీకరించారు. తమ నాయకులతో చర్చలు జరపడానికి తాలిబాన్ ప్రతినిధులు ఇస్లామాబాద్ వచ్చినట్లు పాకిస్తాన్ ప్రభుత్వం చెబుతోంది.
భారత విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ ప్రతినిధి అరిందమ్ బాగ్చి ఈ విషయంపై మాట్లాడుతూ, “తాలిబన్లతో చర్చల గురించి నేను ఒక్కటే చెప్పాలనుకుంటున్నాను, మేము అందరితో టచ్‌లో ఉన్నాము. అంతకు మించి ఏమీ చెప్పను.”
కాగా, విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. తాలిబాన్‌లతో చర్చల ప్రశ్నకు జైశంకర్ సమాధానమిస్తూ, “ప్రస్తుతం మేము కాబూల్‌లో మారుతున్న పరిస్థితులను పర్యవేక్షిస్తున్నాము. తాలిబాన్లు, దాని ప్రతినిధులు కాబూల్ చేరుకున్నారు. మనం ఇప్పుడు ఎక్కడి నుండి ప్రారంభించాలి అనేది తేలాల్సి ఉంది. ” అన్నారు.
భారతదేశం తాలిబాన్ ప్రభుత్వాన్ని అంగీకరించడం అంత సులభం కాదు
1. దేశీయ రాజకీయాలలో ఓడిపోతామనే భయం.. బీజేపీ తాలిబాన్ వ్యతిరేకత..
ఉత్తర ప్రదేశ్ లోని సంభాల్ జిల్లాకు చెందిన సమాజ్ వాదీ పార్టీ డాక్టర్ షఫీఖర్ రెహ్మాన్ బుర్కే తాలిబాన్లను ప్రశంసించినందుకు దేశద్రోహం కేసు నమోదు చేశారు. ఈ సందర్భంలో, బీజేపీ పశ్చిమ ఉత్తర ప్రదేశ్ ప్రాంతీయ ఉపాధ్యక్షుడు రాజెష్ సింఘాల్ ఫిర్యాదుపై ఈ కేసు నమోదు చేశారు. గురువారం యూపీ అసెంబ్లీలో, సీఎం యోగి ఆదిత్యనాథ్ మాట్లాడుతూ, తాలిబాన్ పాలనలో మహిళలు, పిల్లలు క్రూరంగా హింసించబడుతున్నారని, కొంతమంది సిగ్గులేకుండా తాలిబాన్లకు మద్దతు ఇస్తున్నారని అన్నారు. ఈ వ్యక్తులు తాలిబనీస్ చేయాలనుకుంటున్నారు. అలాంటి ముఖాలను సమాజం ముందు బహిర్గతం చేయాలని చెప్పారు.
మరోవైపు సోషల్ మీడియాలో, సాధారణ ప్రజలు తాలిబాన్, దాని మద్దతుదారులకు వ్యతిరేకంగా పోస్ట్‌లు, మీమ్‌లు వీడియోలను షేర్ చేస్తున్నారు. దీనిద్వారా సాధారణ ప్రజల మనస్తత్వం తాలిబాన్ వ్యతిరేకమని స్పష్టమవుతోంది. అటువంటి పరిస్థితిలో, మోడీ ప్రభుత్వం ప్రజా వ్యతిరేకిగా కనిపించడానికి ఇష్టపడదు. తాలిబన్లు కాబూల్‌ని ఆక్రమించుకున్నప్పటి నుండి బీజేపీ దీనిపై ఎలాంటి అధికారిక ప్రకటన చేయలేదు, అయితే, బీజేపీ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి, ఆర్‌ఎస్‌ఎస్ ప్రస్తుత కార్యనిర్వాహక సభ్యుడు రామ్ మాధవ్ ట్వీట్ చేస్తూ, “పాకిస్తాన్ తయారు చేసిన తాలిబాన్లు భారతదేశ భద్రతకు ముప్పు కలిగిస్తున్నారు.” అని అభిప్రాయపడ్డారు.
అదేవిధంగా, మధ్యప్రదేశ్ బీజేపీ ఇంచార్జ్ మురళీధర్ రావు ట్వీట్ చేస్తూ, “యుద్ధం ఇప్పుడే మొదలైంది అనేది నిజం. ఇది భారతదేశానికి ఒక హెచ్చరిక గంట. యుద్ధం ముగిసిందని నమ్మే వారు ఎవరైనా మూర్ఖులు.” అని పేర్కొన్నారు.
దేశీయంగా తాలిబాన్ పట్ల మెతకగా వ్యవహరించడం భారత ప్రభుత్వం ఇష్టపడదని వీటన్నిటి నుండి స్పష్టమవుతుంది. మరోవైపు, వాస్తవ పరిస్థితి చాలా భిన్నంగా ఉంది. ప్రస్తుతానికి ప్రభుత్వం ఎలాంటి వైఖరి తీసుకోకపోవడానికి ఇదే కారణం.
2. కాందహార్ హైజాకింగ్ సంఘటనను విస్మరించడం చాలా కష్టం
డిసెంబర్ 1999 లో ఇండియన్ ఎయిర్‌లైన్స్ విమానం 814 ను కాందహార్‌కు హైజాక్ చేయడం.. తాలిబాన్లకు రక్షణగా ఉన్న ఉగ్రవాదులు మసూద్ అజహర్, ఒమర్ సయీద్ షేక్.. ముస్తాక్ అహ్మద్ జార్గార్‌లను విడుదల చేయడం భారతదేశం మర్చిపోలేదు.
ఈ ఘటన సమయంలో కాందహార్ విమానాశ్రయంలో హైజాక్ చేసిన విమానం టేకాఫ్ కాకుండా ఆపడానికి స్ట్రింగర్ క్షిపణులతో తాలిబాన్ యోధులు మోహరించారు. ఈ క్షిపణి ద్వారా, విమానాన్ని చాలా ఎత్తులో లక్ష్యంగా చేసుకోవచ్చు.
కశ్మీర్‌లో భీభత్సం వ్యాప్తి చేయడానికి మసూద్ అజహర్ ఏడాది తర్వాత జైషే మహ్మద్‌ను ఏర్పాటు చేశాడు. ఈ జైష్ ఉగ్రవాదులు 2001 లో పార్లమెంట్‌పై, 2008 లో ముంబైపై తీవ్రవాద దాడులు చేశారు. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో తాలిబాన్ పాలన వలన పాకిస్తాన్ ఉగ్రవాదులు మరోసారి ఇలాంటి సంఘటనలు నిర్వహించడానికి సురక్షితమైన ప్రాంతాన్ని పొందవచ్చు.
3. పాకిస్తాన్‌తో తాలిబాన్ గాఢమైన స్నేహం, చైనా కూడా
కొందరు నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం “భారతదేశం ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో తాలిబాన్ ప్రభుత్వాన్ని మాత్రమే కాకుండా, దాని రెండు అతిపెద్ద ప్రత్యర్థులను కూడా అడ్డుకోవాల్సిన పరిస్థితిలో ఉంది. పాకిస్తాన్, చైనాలు కూడా తాలిబన్ పాలన్ ప్రారంభమైన క్రమంలో తమ ఉనికిని బలపరుస్తున్నాయి. పాకిస్తాన్ ఎప్ప్పుడూ ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌ను తన నియంత్రణలో ఉంచుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 1979 నుండి 1989 వరకు ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో రష్యా సైన్యానికి వ్యతిరేకంగా అమెరికా చేసిన ప్రాక్సీ యుద్ధంలో పాకిస్తాన్ దీనిని పూర్తిగా ఉపయోగించుకుంది.
ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో తాలిబన్ ప్రభావం కారణంగా, పాకిస్తాన్ అమెరికా నుండి ఆధునిక ఆయుధాలు, మిలియన్ డాలర్లను తీసుకోవడమే కాకుండా ప్రపంచ దౌత్యంలో భారతదేశానికి వ్యతిరేకంగా అమెరికాను ఉపయోగించుకుంది. ఇప్పుడు ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో చైనాకు ప్రయోజనం కల్పించడం ద్వారా, పాకిస్తాన్ దానిని భారతదేశానికి వ్యతిరేకంగా ఉపయోగించాలనుకుంటుంది.
కాబూల్‌లో తాలిబాన్ పాలనను తిరస్కరించడం చాలా కష్టం
1. ప్రపంచంలోని అనేక పెద్ద దేశాలు తాలిబాన్లను అంగీకరించడానికి అంగీకరిస్తున్నాయి
చైనా: ఆఫ్ఘన్ ప్రజల ఎంపికను మేము గౌరవిస్తాము. ఆఫ్ఘనిస్తాన్ ప్రజల ఎంపికను మేము గౌరవిస్తున్నామని చైనా విదేశాంగ శాఖ అధికార ప్రతినిధి హువా చున్యింగ్ ఒక ప్రకటనలో తెలిపారు.
రష్యా: ఘనీ ప్రభుత్వ హయాంలో కంటే కాబూల్‌లో పరిస్థితి మెరుగ్గా ఉంది, రష్యాలోని ఉగ్రవాద సంస్థల జాబితాలో తాలిబాన్లు ఉన్నారు. కానీ కాబూల్‌లోని రష్యన్ రాయబారి తాలిబాన్లను కలవబోతున్నారు. కాబూల్‌లోని రష్యా రాయబారి, డిమిత్రి జిర్నోవ్, తాలిబాన్ల హయాంలో, కాబూల్‌లో పరిస్థితి చాలా మెరుగ్గా ఉందని, అష్రఫ్ ఘనీ ప్రభుత్వం కంటే మెరుగైనదని చెప్పారు.
పాకిస్తాన్: కాబూల్‌లో తాలిబాన్ ఆక్రమణ తరువాత ఆఫ్ఘన్‌లు బానిసత్వ సంకెళ్లను విచ్ఛిన్నం చేశారు , పాకిస్తాన్ ప్రధాన మంత్రి ఇమ్రాన్ ఖాన్ ఒక పాఠశాల కార్యక్రమంలో మాట్లాడుతూ, “ఆఫ్ఘన్‌లు బానిస సంకెళ్లను విచ్ఛిన్నం చేసారు.”
2. 22.5 వేల కోట్ల పెట్టుబడి ప్రయోజనాన్ని పొందడం భారతదేశానికి కష్టం, తాలిబాన్ వ్యాపారాన్ని నిలిపివేసింది
తాలిబాన్లు పాకిస్తాన్ మీదుగా భారతదేశం, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మధ్య వస్తువుల రవాణాను నిషేధించారు. డా. అజయ్ సహాయ్, ఫెడరేషన్ ఆఫ్ ఇండియన్ ఎక్స్‌పోర్ట్ ఆర్గనైజేషన్ (FIEO) ప్రకారం, ఈ నిషేధం కారణంగా భారతదేశం – ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మధ్య ఎగుమతి-దిగుమతి నిలిచిపోయింది. ఇప్పుడు భారతదేశం తాలిబాన్లకు వ్యతిరేకంగా కఠిన వైఖరిని తీసుకుంటే, వ్యాపారాన్ని తిరిగి ప్రారంభించడం కష్టం. అదేవిధంగా, ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో కర్జాయ్, ఘనీ వంటి స్నేహపూర్వక ప్రభుత్వాలను స్థిరీకరించడానికి భారతదేశం రూ. 22,500 కోట్లకు పైగా అభివృద్ధి పనులలో పెట్టుబడి పెట్టింది. సల్మా డ్యామ్ నిర్మాణానికి 1976 లో పునాది వేశారు. ఇప్పుడు తాలిబాన్ ప్రభుత్వాన్ని తిరస్కరించినట్లయితే, ఈ దౌత్య పెట్టుబడి ప్రయోజనాలను భారత్ పొందలేదు.
ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌లో భారతదేశం పెద్ద ప్రాజెక్టులు..
ఆఫ్ఘన్ పార్లమెంట్ భవనం: కాబూల్‌లో ఆఫ్ఘన్ పార్లమెంట్ యొక్క కొత్త భవనాన్ని భారతదేశం రూ .986 కోట్లతో నిర్మించింది. 2005 లో అప్పటి ప్రధాని మన్మోహన్ సింగ్ పునాది వేశారు మరియు 2015 లో ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోడీ దీనిని ప్రారంభించారు. పార్లమెంట్‌లోని ఒక బ్లాక్‌కు మాజీ భారత ప్రధాని అటల్ బిహారీ వాజ్‌పేయి పేరు పెట్టారు.
జరాంచ్-దేలారం హైవే: ఆఫ్ఘన్-ఇరాన్ సరిహద్దు దగ్గర 218 కిలోమీటర్ల పొడవైన ఈ హైవేని దాదాపు రూ .1100 కోట్లతో భారత్ నిర్మించింది. 2009 లో పూర్తయిన హైవే, ఇరాన్ చాబహార్ పోర్టు ద్వారా పాకిస్తాన్ గుండా వెళ్లకుండా ఆఫ్ఘనిస్తాన్ మరియు తదుపరి మధ్య ఆసియాకు భారతదేశానికి ప్రత్యామ్నాయ మార్గాన్ని అందిస్తుంది.
స్టోర్ ప్యాలెస్: 2013-16 మధ్య అగా ఖాన్ ట్రస్ట్ సహకారంతో భారతదేశం 19 వ శతాబ్దపు స్మారక స్టోర్ ప్యాలెస్‌ను కాబూల్‌లో పునరుద్ధరించింది. ఈ ప్యాలెస్ 19 వ శతాబ్దంలో నిర్మితమైంది. 1919 సంవత్సరంలో, ఈ ప్యాలెస్ రావల్పిండి ఒప్పందంలో స్థావరంగా పరిగణించబడింది. ఈ ఒప్పందం ప్రకారం, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ స్వతంత్ర దేశంగా మారవచ్చు. ఇది 1965 వరకు ఆఫ్ఘన్ విదేశాంగ మంత్రి, మంత్రిత్వ శాఖ కార్యాలయాన్ని కలిగి ఉండేది.
సల్మా డ్యామ్: హేరాత్ ప్రావిన్స్‌లో సల్మా డ్యామ్ భారతదేశం తరపున సుమారు రూ .2100 కోట్ల వ్యయంతో నిర్మించారు. ఇది మొత్తం 42 మెగావాట్ల సామర్థ్యంతో జలవిద్యుత్, నీటిపారుదల ప్రాజెక్ట్. 1976 లో ప్రారంభమైన ఈ ప్రాజెక్ట్ పని అనేక సార్లు నిలిచిపోయింది. చివరకు 2016 లో దీనిని ప్రారంభించారు. దీనిని ఆఫ్ఘన్-ఇండియా ఫ్రెండ్‌షిప్ డ్యామ్ అంటారు.
Afghanistan Crisis: ఆఫ్ఘన్ పరిణామాలపై భారత్ వ్యూహం ఏమిటి? కాంగ్రెస్ పార్టీ ఏమంటోంది?