PM Modi Gati Shakti Plan: దేశ 75 వ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం సందర్భంగా, ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోడీ ‘PM గతి శక్తి మాస్టర్ ప్లాన్’ను ప్రకటించారు. ఈ మాస్టర్ ప్లాన్ దేశ సర్వతోముఖాభివృద్ధికి మార్గదర్శకాన్ని సిద్ధం చేస్తుంది. ఇది ప్రతి రంగంలో అభివృద్ధి పనులకు ఊపునిస్తుంది. ఈ మాస్టర్ ప్లాన్ ప్రాజెక్ట్ కోసం భారత ప్రభుత్వం రూ.100 లక్షల కోట్లు ఖర్చు చేయబోతోంది. ప్రధాని మోడీ తన స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ ప్రసంగంలో ఈ ప్రాజెక్ట్ భవిష్యత్తులో దేశంలోని యువతకు అనేక ఉపాధి అవకాశాలను అందిస్తుందని అన్నారు. ఈ ప్రాజెక్ట్ ఇప్పుడు అంటే అక్టోబర్ 13వ తేదీన ప్రధాని నరేంద్ర మోడీ ప్రారంభించబోతున్నారు. ఈ సందర్భంగా ఈ గతి శక్తి మాస్టర్ ప్లాన్ అంటే ఏమిటో వివరంగా తెలుసుకుందాం.
వాస్తవానికి, ‘పీఎం గతి శక్తి మాస్టర్ ప్లాన్’ అనేది జాతీయ మౌలిక సదుపాయాల మాస్టర్ ప్లాన్. దీనిలో ప్రతి రంగంలో అభివృద్ధి పనులు ప్రచారం చేయడం జరుగుతుంది. ఇది దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలోపేతం చేస్తుంది. మాస్టర్ ప్లాన్లో, భారతదేశ స్వదేశీ ఉత్పత్తులకు ప్రపంచ వేదికపై ఒక ముఖ్యమైన స్థానం ఇవ్వాలి. ‘లోకల్ ఫర్ వోకల్’ అనే మంత్రాన్ని కొనసాగిస్తే, భారతదేశంలోని వ్యాపారవేత్తలు ప్రపంచంలోని కంపెనీలతో పోటీ పడగలరు. ఈ స్థాయిలో పని పెరిగినప్పుడు, దేశంలో మరిన్ని ఆర్థిక మండలాలు తెరుచుకోవడానికి అవకాశం ఏర్పడుతుంది.
ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోడీ చెబుతున్న దాని ప్రకారం.. భారతదేశం ప్రపంచ దేశాలతో పోటీ పడవలసి వస్తే, తయారీతో పాటు ఎగుమతులు కూడా పెరగవలసి ఉంటుంది. అందుకే భారతదేశంలోని ప్రతి ఉత్పత్తిని ఒక బ్రాండ్ అంబాసిడర్గా ఉండాలని పిలుపునిచ్చారు.
గతిశక్తి – సాంకేతికత
గతిశక్తి ప్లాట్ఫామ్ జియోగ్రాఫిక్ ఇన్ఫర్మేషన్ సిస్టమ్ ఆధారిత ఎంటర్ప్రైజ్ రిసోర్స్ ప్లానింగ్ 200+ లేయర్స్ ఆధారాలతో కూడిన నిర్ణయం తీసుకుంటుంది. రూట్ ప్లానింగ్ కోసం ప్లానింగ్ టూల్స్, డాష్బోర్డ్ ఆధారిత యాప్ పర్యవేక్షణ అలాగే, తాజా శాటిలైట్ ఇమేజరీలనువినియోగించుకోవడం వంటి శక్తివంతమైన టెక్నాలజీలను ఉపయోగిస్తుంది.
దీనిని BISAG-N (భాస్కరాచార్య నేషనల్ ఇనిస్టిట్యూట్ ఫర్ స్పేస్ అప్లికేషన్స్ మరియు జియోఇన్ఫర్మేటిక్స్) ద్వారా అభివృద్ధి చేశారు. ఇది ఇస్రో నుండి అందుబాటులో ఉన్న ఉపగ్రహ చిత్రాలను, సర్వే ఆఫ్ ఇండియా నుండి బేస్ మ్యాప్లను కూడా ఉపయోగిస్తుంది. BISAG మ్యాప్ల విజువలైజేషన్ ప్రైవేట్ సెక్టార్తో సహా ప్రజలకు అందుబాటులో ఉంటుందని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. దీనివలన సామర్థ్యం పెరుగుతుంది.
దీని గురించి సరళంగా మనం చెప్పుకోవాలంటే.. ఈ వ్యవస్థలో దాదాపుగా 200 లేయర్లు ఉంటాయి. అంటే వివిధ సమాచార వ్యవస్థలు లేయర్లుగా ఏర్పాటు చేశారు. రైల్వే, రోడ్లు, నీటిపారుదల, టెలికాం, గ్యాస్ పైప్లైన్లు, నదులు, పర్వతాలు లేదా పర్యావరణ సున్నితమైన జోన్లు, అడవులు, గ్రీన్ వ్యవస్థలు ఇలా ప్రతీదీ ఈ టెక్నాలజీలో లేయర్లుగా ఉనాయి. ఈ ప్లాట్ఫారమ్పై నిర్మించిన వివిశ్లేషణాత్మక సాధనాలు ఏ రకమైన అనుమతుల గురించి ప్రాజెక్ట్ ప్లానర్లకు సమాచారాన్ని అందిస్తాయి. ఇక్కడ నుంచి వచ్చే సమాచారం ఆధారంగా ప్రాజెక్ట్లను ఆలస్యం చేసే లేదా కనిష్టీకరించబడే అనేక అనుమతులను నివారించడానికి ప్రణాళికలు రూపొందించడం వీలవుతుంది.
గతిశక్తి ఎలా పనిచేస్తుంది
గతిశక్తిని అమలు చేయడానికి, ఇంటిగ్రేటెడ్ మల్టీమోడల్ నెట్వర్క్ ప్లానింగ్ గ్రూప్ లేదా ఎన్పిజి ఉంటుంది. వీటికి ఏకీకృత ప్రణాళిక అదేవిధంగా ప్రతిపాదనల అనుసంధానం చేస్తారు. అంతేకాకుండా ప్రస్తుత మాస్టర్ ప్లాన్లో భాగంకాని కనెక్టివిటీ ప్రాజెక్ట్లు రూ.500 కోట్లకు పైగా అంచనా వ్యయంతో ఈ గ్రూప్ కు అప్పగించడం జరుగుతుంది.
నేషనల్ నెట్వర్కింగ్ గ్రూప్లో అన్ని వాటాదారుల విభాగాల నిపుణులు లేదా అధికారులు ఉంటారు. పరిశ్రమ.. అంతర్గత వాణిజ్యాన్ని ప్రోత్సహించే విభాగం నోడల్ ఏజెన్సీగా ఉంటుంది. 2020-21 నుండి 2024-25 వరకు తమ నిర్దిష్ట కార్యాచరణ ప్రణాళికలను పంచుకోవడం, నెట్వర్క్ల ఏకీకరణను సులభతరం చేయడం, సవరణ/విస్తరణ/కొత్త నెట్వర్క్ సృష్టి ద్వారా ఆప్టిమైజేషన్ని మెరుగుపరచడం, ఏదైనా ప్రాంతం సమగ్ర అభివృద్ధికి సంబంధించిన పనుల నకిలీని నివారించడానికి ఈ బృందం బాధ్యత వహిస్తుంది. అలాగే సూక్ష్మ ప్రణాళిక వివరాల ద్వారా లాజిస్టిక్స్ ఖర్చులను తగ్గించడం వంటి విషయాలనూ ఈ ఏజెన్సీ చూస్తుంది.
ఈ బృందం, వివిధ మంత్రిత్వ శాఖల ద్వారా ప్రతిపాదించబడిన అన్ని జోక్యాలను పరిశీలించిన తర్వాత, ప్రయత్నాల సమకాలీకరణకు అవసరమయ్యే అన్ని ప్రాజెక్టులను వివరించాల్సి ఉంటుంది. సాధికారిక గ్రూప్ ఆఫ్ సెక్రటరీల పరిశీలన.. ఆమోదం కోసం జాతీయ మాస్టర్ ప్లాన్లో ఏవైనా మార్పులను ప్రతిపాదించాలి. ఈ గ్రూప్ కనీసం నెలలో ఒకసారి సమావేశమై సాధారణ..ఇంటెన్సివ్ కోఆర్డినేషన్ కలిగి ఉంటుంది.
క్యాబినెట్ సెక్రటరీ నేతృత్వంలో సాధికారత కలిగిన కార్యదర్శుల బృందం కూడా ఉంటుంది. అవసరమైనప్పుడు మాస్టర్ ప్లాన్లో చేయాల్సిన మార్పుల పరంగా ప్రాజెక్టులు, సినర్జీలపై నిర్ణయాలు తీసుకుంటుంది. స్టీల్, బొగ్గు, ఎరువులు మొదలైన వివిధ మంత్రిత్వ శాఖల అవసరాల ఆధారంగా బల్క్ గూడ్స్ను సమర్ధవంతంగా రవాణా చేయడంలో డిమాండ్ వైపు నెరవేర్చడానికి అవసరమైన జోక్యాలను కూడా EGoS పరిశీలిస్తుంది.
ఈ సాధికారిక బృందంలో చైర్మన్ తో పాటు.. రైల్వే బోర్డు, రోడ్డు, రవాణా & రహదారులు, పోర్టులు, షిప్పింగ్ & జలమార్గాలు, పౌర విమానయాన మంత్రిత్వ శాఖ, పెట్రోలియం & సహజ వాయువు మంత్రిత్వ శాఖ, విద్యుత్ మంత్రిత్వ శాఖ, టెలికమ్యూనికేషన్ శాఖ, కార్యదర్శులు ఉంటారు. బొగ్గు, గనుల మంత్రిత్వ శాఖ, రసాయనాలు & ఎరువుల మంత్రిత్వ శాఖ, ఉక్కు మంత్రిత్వ శాఖ, ఖర్చుల శాఖ, మరియు ప్రత్యేక కార్యదర్శి, లాజిస్టిక్స్ విభాగం, వాణిజ్య శాఖ (సభ్య కన్వీనర్) వంటి విభాగాల నుంచి ప్రాతినిధ్యం ఉంటుంది.
నిధులు ఇలా..
ఇక ఈ ప్రాజెక్టులన్నీ ఒకే గొడుగు కిందకు వచ్చినా.. నిధుల మార్గం అలాగే ఉంటుంది. నిర్దిష్ట బెంచ్మార్క్ల కంటే తక్కువ ఉన్న ప్రాజెక్టులు సంబంధిత శాఖల ద్వారా క్లియర్ చేస్తారు. మిడ్ బ్యాండ్ ప్రాజెక్ట్లు ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ ద్వారా క్లియర్ అవుతాయి. అధిక విలువ గల ప్రాజెక్టులు క్యాబినెట్కు వెళ్తాయి. అయితే, ప్రణాళిక.. అమలులో పెద్ద మార్పు వస్తుంది. మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధిని మరింత క్రమబద్ధీకరించడానికి ప్లాట్ఫామ్ ఏర్పాటు చేసిన తర్వాత జాతీయ లాజిస్టిక్స్ పాలసీని తీసుకురానున్నట్లు సంబంధిత వర్గాలు తెలిపాయి.
ఇవీ ప్రణాళికలు..
మొత్తంమీద చూసుకుంటే.. ప్రధాని మోడీ తలపెట్టిన ఈ గతి శక్తి ప్రణాళిక దేశ మౌలిక సదుపాయాల వ్యవస్థలో విప్లవాత్మక మార్పులు తీసుకువచ్చే అవకాశం ఉంది. దేశాన్ని స్వశక్తితో మార్చే దిశగా, దేశాన్ని ప్రతి రంగంలో స్వయం ఆధారితంగా మార్చడానికి అదేవిధంగా దిగుమతులపై ఆధారపడటాన్ని తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం అనేక పథకాలను అమలు చేస్తోంది. ఇప్పుడు ఈ గతి శక్తి ప్రణాళిక విధానం.. లక్ష్యం ఈ దిశలో తదుపరి దశ. దేశంలోని ప్రతి పౌరుడు ‘స్వయం-ఆధారిత భారతదేశం’ పథకం ఉద్దేశ్యాన్ని అర్థం చేసుకోవాలని ప్రభుత్వం కోరుకుంటోంది. దీనిని కేవలం పాలసీ కోణంలో మాత్రమే చూడకూడదు.
దేశ పౌరుల దృష్టిలో ఒక కల ఉండాలని ప్రధాని మోడీ స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకల్లో చెప్పారు. ఈ కల ప్రపంచ మార్కెట్ను స్వాధీనం చేసుకోవడం. ఇది భారతదేశాన్ని స్వావలంబన సాధించడానికి వీలు కల్పిస్తుంది. గతి శక్తి ప్రణాళిక జాతీయ మౌలిక సదుపాయాల పైప్లైన్ ప్రధాన రూపంగా వర్ణిస్తున్నారు. దీనిలో దేశంలోని ప్రతి సెక్టార్లో అభివృద్ధి పనులను చాలా వేగంగా ముందుకు తీసుకెళ్లాలనేది ప్రాధాన లక్ష్యం!
ఇవి కూడా చదవండి: PM Narendra Modi: అలాంటి వారితో దేశానికి ప్రమాదం.. అప్రమత్తంగా ఉండాలి: ప్రధాని మోదీ