LPG Cylinders: గ్యాస్ సిలిండర్లు ఎరుపు రంగులో ఎందుకుంటాయి? ఈ అంకెల వెనుక అసలు రహస్యం ఇదే..
మన ఇంట్లో వంటగదిలో రోజూ కనిపించే ఎల్‌పీజీ సిలిండర్లు దాదాపుగా ఎరుపు రంగులోనే కనిపిస్తుంటాయి. కొన్ని మాత్రమే నీలం రంగులో ఉంటాయి. అయితే వాటిని ఇంటి అవసరాల కోసం సప్లై చేయరు. కేవలం ఎరుపు రంగు సిలిండర్లను మాత్రమే ఇంట్లో వాడేందుకు ఇస్తుంటారు. ఈ సిలిండర్లు చూడటానికి ఎన్నో ఏళ్ల నుంచి ఒకే ఆకారం బరువుతో కనిపిస్తుంటాయి. అసలు గ్యాస్ సిలిండర్లు ఇలాగే ఎందుకుంటాయని మీకెప్పుడైనా సందేహం కలిగిందా? వీటి ఆకారం వెనుక ఎన్నో రహస్యాలున్నాయి. అవేంటో తెలుసుకుందాం..
ఎల్‌పీజీ సిలిండర్లు ఎరుపు రంగులో ఉండటం వెనుక పెద్ద కారణమే ఉంది. అందులో మొదటిది దాని భద్రత. ఎరుపు రంగు అంటే ప్రమాదాన్ని సూచించే సంకేతం. ఎల్‌పీజీ అనేది ద్రవ రూపంలో ఉండే పెట్రోలియం గ్యాస్. ఇది చాలా తేలికగా మండే స్వభావం కలిగి ఉంటుంది. ఎరుపు రంగు చూస్తే ఎవరైనా దీన్ని గుర్తించి, జాగ్రత్తగా ఉండాలని తెలుస్తుంది. అందుకే, ఈ సిలిండర్లకు ఎరుపుగా రంగును మాత్రమే వేస్తారు. ఇది ఒక రకమైన హెచ్చరిక లాంటిది.
గుండ్రని ఆకారం వెనుక సైన్స్ ఏంటి?
సిలిండర్ ఎందుకు గుండ్రంగా ఉంటుందని ఆలోచించారా? దీనికి కారణం వాటిలో ఉండే ఒత్తిడే. ఎల్‌పీజీ సిలిండర్‌లో గ్యాస్ చాలా ఒత్తిడితో నింపబడి ఉంటుంది. గుండ్రని ఆకారం ఈ ఒత్తిడిని సమానంగా పంచుతుంది, దాంతో సిలిండర్ పగిలిపోయే లేదా లీక్ అయ్యే అవకాశం తగ్గుతుంది. చదునైన లేదా ఇతర ఆకారాల్లో ఉంటే, ఒత్తిడి ఒకచోట ఎక్కువై ప్రమాదం జరిగే చాన్స్ ఉంది. అందుకే ఈ గుండ్రని డిజైన్ ఉండటమే వాటిని వాడేవారికి సురక్షితం.
బరువు ఎందుకు అంత ఉంటుంది?
సాధారణంగా ఇంట్లో వాడే ఎల్‌పీజీ సిలిండర్ బరువు 14.2 కిలోలు ఉంటుంది (గ్యాస్‌తో సహా దాదాపు 29-30 కిలోలు). ఈ బరువు ఎందుకంటే, సిలిండర్‌ను బలంగా, మన్నికగా ఉండేలా ఉక్కుతో తయారు చేస్తారు. లోపలి ఒత్తిడిని తట్టుకోవడానికి మందమైన గోడలు అవసరం, దాంతో బరువు కూడా ఎక్కువ అవుతుంది. అంతేకాదు, దీన్ని సులభంగా రవాణా చేయడానికి, నిలబెట్టడానికి ఈ బరువు సరిపోతుంది.
ఇంకో ఆసక్తికర విషయం!
ఎరుపు రంగు కేవలం భద్రత కోసమే కాదు – దీన్ని దూరం నుంచి సులభంగా గుర్తించవచ్చు. గ్యాస్ లీక్ అయితే లేదా అత్యవసర పరిస్థితుల్లో ఈ రంగు వెంటనే కంటపడుతుంది. అందుకే, ఇండియాలో ఇంటి వాడకానికి ఎరుపు సిలిండర్లు, వాణిజ్య వినియోగానికి నీలం రంగు సిలిండర్లు ఉపయోగిస్తారు.
మీరు ఏం అనుకుంటారు?
ఈ చిన్న ఎరుపు సిలిండర్ వెనుక ఇన్ని ఆలోచనలు, శాస్త్రీయ కారణాలు ఉంటాయని ఊహించారా? నిత్యం వాడే ఈ వస్తువు గురించి తెలుసుకోవడం ఆసక్తిగా ఉంది కదా! మీ వంటగదిలో సిలిండర్ ఎలా ఉంచుతారు? లేదా దీని గురించి ఇంకేమైనా తెలుసా? కామెంట్స్‌లో చెప్పండి. మాకు వినడానికి ఆసక్తిగా ఉంది!
A, B, C, D అంటే ఏంటి?
గ్యాస్ కంపెనీలు ప్రతి సిలిండర్‌పై ఈ అక్షరాలను రాస్తాయి, కానీ ఇవి సిలిండర్ ఎక్స్‌పైరీ డేట్‌ను సూచించవు. ఈ అక్షరాలు ఏడాదిని నాలుగు భాగాలుగా విభజించి, ఒక్కో భాగాన్ని (త్రైమాసికం) సూచిస్తాయి. అంటే, ఒక్కో అక్షరం మూడు నెలలకు ప్రతీక.
A: జనవరి నుంచి మార్చి వరకు (పొడిగా చలికాలం నుంచి వేసవి మొదలు వరకు)
B: ఏప్రిల్ నుంచి జూన్ వరకు (వేసవి టైమ్)
C: జూలై నుంచి సెప్టెంబర్ వరకు (వర్షాకాలం రంగుల్లో)
D: అక్టోబర్ నుంచి డిసెంబర్ వరకు (చలి మొదలై చల్లని సీజన్ ముగింపు వరకు)